× Στο Νησί
SOCIAL MEDIA

Αγαπώ τη ντοπιολαλιά...

Γράφει η ΕΙΡΗΝΗ ΛΑΓΟΥΤΑΤΖΗ

Δημοσίευση 31/1/2024

Αγαπώ τη ντοπιολαλιά...

Αγαπώ την ντοπιολαλιά. Την θεωρώ αναπόσπαστο κομμάτι της Πολιτιστικής μας Κληρονομιάς. Κάτι σαν τα αρχοντικά του Μολύβου και της Αγιάσου ή τα εξαιρετικά νεοκλασικά της Μυτιλήνης.
Ντοπιολαλιά. Στην καθημερινότητά μας έχει περιοριστεί πλέον κατά πολύ. Όταν όμως μιλάμε με φίλους ή οικογένεια και θέλουμε να εκφράσουμε έντονα συναισθήματα τότε κάνει την επανεμφάνιση της δυναμικά.
Λέξεις μυτιληνιές που εκφράζουν συναισθήματα θα υπερτερούν πάντα έναντι της κοινής Ελληνικής. Λέξεις όπως "μι χτίτσασι" ή "κουντούρντ'σι". Άλλες που χαρακτηρίζουν, όπως "αγ'πανάβατους" ή "αμπούρντ'στους".
Πολλές φορές η σημασία τους αν μεταφραστεί στην καθομιλουμένη παραμένει λειψή ατελής. Σαν να επιδέχονται ακρωτηριασμό κατά κάποιον τρόπο.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Η ντοπιολαλιά είναι κυρίως μνήμες και οι μνήμες κυρίως αυλές. Αυλές με παππούδες και λευκά πουκάμισα, με μαγκούρες και βασιλικό στο αυτί . Μπαξίσι και κέρασμα υποβρύχιο αγκαλιά στον καφενέ.Ντοπιολαλιά είναι τα τυρουπτέλια, τα γιαπρακέλια, η γεύση και η όσφρηση τα "μή μι παρουγδίσ' μουρέλιμ" όταν η γιαγιά σου έδινε κρυφά από τον πατέρα σου κάτι απαγορευμένο για να χαρείς.

Κάπως έτσι οι λέξεις αποκτούν ζωή δεν χωρούν σε λεξικά και τρέχουν κάτω στο ντουσιμέ να παίξουν τζαμί και μήλα μέχρι τα μεσάνυχτα. Μπορεί και αργότερα.Ντοπιολαλιά λοιπόν. Η ψυχή μας σε αιολική διάλεκτο με τούρκικο σεβντά. Γιατί παλιά, οι άνθρωποι καταφέρναν και συνεννοούνταν και ταξίδευαν και ζούσαν.

Όποτε η Πολιτική δε ζύγιζε τη ψυχή με τον παρά βέβαια και τότε η άμοιρη ψυχή αποδεικνύονταν αέρας και μετά καπνός και έρμα αποκαΐδια.
Με αφορμή έναν χτεσινό γιουφκά που μαγείρεψα ψες και τον κακοποίησα αποκαλώντας τον χυλοπίτες.
Άκου χυλοπίτες!
Τσ... τσ... τσ....
Συν -νους.

ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΣΑΣ
Tο stonisi.gr δημοσιεύει κάθε σχόλιο. Θεωρούμε ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές καθώς εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή. Τα συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια θα διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση.

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Του «Αστράτ’γου» του Μανταμαδιώτη

8 Νοεμβρίου, η γλυκιά γιορτή των Αιολέων-Του ΒΑΣΙΛΗ ΠΛΑΤΑΝΟΥ*
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Τι θα γίνει σα δεν βρέξει…

Γράφει η ΜΑΡΙΝΑ ΠΟΛΛΑΤΟΥ
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Η δεξαμενή των υποψήφιων προέδρων και των εκλεκτόρων τους

Ο ΜΑΝΩΛΗΣ ΝΙΚ. ΚΑΡΛΑΣ* γράφει εν όψει του Συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Στο Λαύριο, λαύρα η οδός των Θρησκευτικών

Γράφει ο ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Εμπλοκή και απεμπλοκή

Γράφει ο Παναγιώτης Κλαδίτης, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Ειρήνης Λέσβου
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Σεισμός Σάμου 4 χρόνια μετά: Με την ανασυγκρότηση του τόπου στα χαρτιά και στα λοιπά

Με την Κλαίρη και τον Άρη στο μυαλό και στην καρδιά μας! -Γράφει ο ΜΑΝΩΛΗΣ ΝΙΚ.ΚΑΡΛΑΣ*
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Το «ΟΧΙ» περνάει και χάνεται

Γράφει ο ΠΑΡΗΣ ΒΟΥΝΑΤΣΗΣ
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Η 28η Οκτώβρη 1945, στις πολιτικές φυλακές Μυτιλήνης

Γράφει ο ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΚΑΛΑΡΓΑΛΗΣ
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Το ΟΧΙ και ο Μεταξάς, από τον μύθο στην ιστορική αλήθεια

Με αφορμή τη συμπλήρωση 84 χρόνων από την 28η Οκτωβρίου 1940
ΘΡΑΣΟΣ ΑΒΡΑΑΜ
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Η αντιπολίτευση, της αντιπολίτευσης, ω αντιπολίτευση!

Γράφει ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΛΑΔΙΤΗΣ, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Ειρήνης Λέσβου
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Σχολεία, αριθμοί και μαθητές

Γράφει ο ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΚΑΛΑΡΓΑΛΗΣ, Συγγραφέας, διδάκτορας Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας