Ο επιτάφιος του Αϊβαλιώτη Ταξιάρχη επέστρεψε...
Και ξαφνικά ο χαμένος επί χρόνια επιτάφιος εκτίθεται στη σωσμένη εκκλησιά που έχει μετατραπεί σε μουσείο. Ένα όνειρο, μια ιδέα, μια πρόταση, μια ευχή
Γράφει ο ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ Δημοσίευση 22/4/2022
Το κουβούκλιο του Επιταφίου, το πρωτοαντίκρισα πριν σχεδόν 35 χρόνια. Κείτονταν στο πάτωμα της άκριας της νότιας πλευράς του ναού του Ταξιάρχη, στο Αϊβαλί.
Κάτω από τη θήκη του υφασμάτινου Επιτάφιου. Αυτός δεν υπήρχε. Η θήκη είχε ξεμείνει αδειανή, απόδειξη κι αυτή μιας αέναης απόλυτης παντοτινής θαρρείς σιωπής, μιας θλίψης διάχυτης στην ατμόσφαιρα.
Φωτογράφισα τη στιγμή, «να σωθεί σκέφτηκα, τουλάχιστον φωτογραφικά...»
Στον Ταξιάρχη επέστρεψα πολλές φορές. Με ένα κοσμοκαλόγερο που - βοηθούντων 10 δολαρίων ως μπαξίσι στην κυρία που έμενε στον περιτειχισμένο εξωνάρθηκα που είχε μετατρέψει σε σπίτι της - έχτισε την «ωραία πύλη» της εκκλησιάς με τσιμεντόπλινθους «να μη μαγαρίζεται».
Ύστερα φόρεσε το πετραχήλι του και έσπασε το «εγκαίνιο» της Αγίας Τράπεζας. Σε μια λειψανοθήκη βρίσκεται ετούτο, στην εκκλησιά της Παναγιούδας, με λείψανα του Αγίου Γεωργίου του Χιοπολίτη είπαν.
Ξαναπήγα πολλές φορές.
Σαν επισκεύαζαν τη στέγη του, ζήτησα από έναν εργάτη να μου βγάλει και να μου δώσει μια «ατζγκάνκια καρφάρα» από το κεντρικό δοκάρι της στέγης του ναού. Το κρατώ και δαύτο για το μουσείο της προσφυγιάς του φωτεινού του μέλλοντος.
Σαν - 1999 πρέπει να ήταν – ο ναός ξαναλειτουργήθηκε από τον Οικουμενικό Πατριάρχη. Πρώτη και τελευταία ως σήμερα φορά.
Σαν επισκευάζονταν - «μαύρη κι άραχνη» επισκευή - επιβλέποντος ενός ανίδεου περί τούτων Ιταλού αρχιτέκτονα.
Σαν λειτούργησε σαν μουσείο με είσοδο από.... το παραπόρτι στα νότια του ιερού!
Πάντα σε όλες μου τις επισκέψεις μετά από εκείνη τη πρώτη του 1984, αναζητούσα το κουβούκλιο του Επιταφίου με τα επιχρυσωμένα ξυλόγλυπτα. Είχε χαθεί. Κάποιοι έλεγαν πως τον έκλεψαν, κάποιοι άλλοι πως τον πούλησαν. Άλλοι πως είχε σταλεί για συντήρηση σε κάποιο εργαστήριο.
Απέμεινε μοναχά σε μια φωτογραφία - απόδειξη ότι ως τις μέρες μας το μνημείο αυτό του Ρωμαίικου στο Αϊβαλί είχε σωθεί.
Και τώρα, πριν λίγες μέρες, νάτος ξανά ο Επιτάφιος του Αιβαλιώτη Ταξιάρχη. Συντηρημένος μαζί με κάποια άλλα άγνωστα από πού αλλά ίδιας τεχνοτροπίας μικρότερα κουβούκλια, να «εκτίθενται» στο γυναικωνίτη του ναού Μουσείου. Οι φωτογραφίες «ταξίδεψαν» από καρσί κι ήρθαν θαρρείς σαν από θαύμα, να μας θυμίζουν πως 100 χρόνια μετά υπάρχουν ακόμα πράγματα που μπορούν να μας ενώσουν. Ένας ξεχασμένος επιτάφιος που θα μπορούσε να αποτελέσει αίτημα σύσσωμης της κοινωνίας μας προς τις τουρκικές αρχές. Το ερχόμενο Αύγουστο σε απόδειξη της αξίας της ειρηνικής συνύπαρξης, της κατανόησης, του σεβασμού στον «άλλον», ως «μέσον οικοδόμησης εμπιστοσύνης» να έρθει στη Μυτιλήνη και να μείνει εδώ ως και το Σεπτέμβριο που θα επιστραφεί. Ευλογία της απέναντι ακτής, της καρσινής αλησμόνητης πατρίδας στα παιδιά, στα εγγόνια και στα δισέγγονα των προσφύγων του 1922 στην 100ετηρίδα μνήμης.
Άντε μέρα που είναι. Ανοιχτοί είναι οι ουρανοί. Ας ακουστεί κι ας εισακουστεί η ευχή.