Ακριβώς πριν ένα εξάμηνο, είχα περιγράψει όσο καλύτερα μπορούσα, την απαράδεκτη πραγματικά κατάσταση που επικρατεί στο οδικό δίκτυο της Λέσβου, σε ό,τι αφορά στη σηματοδότησή του για τα όρια ταχύτητας. Πολύ καλοί δρόμοι, σχετικά συντηρημένοι επαρκώς, και σαφέστατα καλύτεροι απ’ το σύνολο σχεδόν του οδικού δικτύου άλλων νησιωτικών περιοχών, όμως με πολύ μικρά όρια ταχύτητας. Πού αλλού βρίσκεις τόσο μεγάλες ασφαλτοστρωμένες διαδρομές σε νησί και μάλιστα ακόμη και με πολλές εναλλακτικές επιλογές, πιο σύντομης πρόσβασης;
Κι ενώ έτσι θα έπρεπε να καμαρώνουμε συνολικά για τις προσπάθειες όλων μας, που δεκαετίες τώρα πιέζοντας, φωνάζοντας και διεκδικώντας για ασφαλείς μετακινήσεις, βρήκαν αντίκρισμα σε ευήκοα ώτα, έρχονται τα όρια ταχύτητας να χαλάσουν παραμορφώνοντάς το, το τελικό αποτέλεσμα.
Ιδιαίτερα τους τελευταίους μήνες, το κακό έχει παραγίνει. Παντού, όπου παλαιότερα είχες τη δυνατότητα να πατήσεις και λίγο γκάζι – όχι ακραία πράγματα, κάπου στα 80 χιλιόμετρα – τώρα αναγκάζεσαι να περιοριστείς στα 50. Παντού ομοιομορφία. Λες και τα αυτοκίνητα που κυκλοφορούν σε όλο το νησί δεν έχουν μεγαλύτερο των 50 κοντέρ.
Αυτή η καθολικότητα των 50 χιλιομέτρων – απειροελάχιστες οι εξαιρέσεις της – σε κάποια σημεία καταντά ακόμη και επικίνδυνη, γιατί αντιθέτως με ό,τι ανέφερα προηγουμένως για καλά οδικά τμήματα που μπορείς να το …πατήσεις, ισχύει και για σημεία στα οποία ακόμη και η ταχύτητα των 30 χιλιομέτρων, στην πράξη είναι μεγάλη.
Για παράδειγμα στη διαδρομή από Παράκοιλα προς Ερεσό, μέτρησα τουλάχιστον τέσσερεις περιπτώσεις (αμέσως μετά τη διασταύρωση για Παράκοιλα, λίγο πριν την παράκαμψη της Άγρας, αλλά και στις φουρκέτες πριν, όπως και στα στενά σημεία πριν τη Σκάλα Ερεσού),όπου αν ακολουθούσες τη σήμανση για 50 χιλιόμετρα, και δεν έκοβες, κατεβάζοντας μάλιστα αρκετά, κινδύνευες να πεταχτείς εκτός οδοστρώματος.
Αλήθεια με ποια κριτήρια οι αρμόδιες υπηρεσίες, της Περιφέρειας αν θυμάμαι σωστά, καθορίζουν τα όρια; Ποιος ελέγχει τις σχετικές αποφάσεις; Τι κάνει η Τροχαία;
Τις προάλλες που αναρωτήθηκα γιατί ξαφνικά μπήκαν στηθαία ασφαλείας (ειλικρινά αναρωτιέμαι πώς επιτρέπονται ακόμη αυτά τα απαρχαιωμένα μεταλλικά κάγκελα, που έχουν κατηγορηθεί για πλήθος ακρωτηριασμών σε όλο τον κόσμο και δεν χρησιμοποιούνται σύγχρονα στηθαία από άλλα ανθεκτικά υλικά συνθετικού τύπου;) στο παραλιακό τμήμα πριν την Παναγιούδα, φίλος μηχανικός, μού εξήγησε πως βάσει της νομοθεσίας, επιβάλλονται στηθαία για να οριστεί μεγαλύτερη των 50 χιλιομέτρων ταχύτητα. Έτσι συμπέρανα αφενός ότι γίνεται το πρώτο βήμα για να μεγαλώσει το όριο, κι αφετέρου πήρα μια λογική εξήγηση – αν ισχύει κάτι τέτοιο - για την ομοιομορφία των 50 χιλιομέτρων παντού.
Πάντως για να μην αισθανόμαστε όλοι οι οδηγοί του νησιού αδικημένοι, ας παρηγορηθούμε με τις δύο φωτογραφίες που συνοδεύουν το κείμενό μου, απόδειξη πως υπάρχουν και χειρότερα. Πολύ χειρότερα.
Ο λόγος για την Κρήτη που επισκέφτηκα φέτος τον Ιούνιο και κυριολεκτικά πανικοβλήθηκα, όχι τόσο για την χείριστη κατάσταση του οδικού της δικτύου, αλλά κυρίως για το αλαλούμ στη σήμανση των δρόμων. Στις περιφερειακές ενότητες Ρεθύμνου και Χανίων που έμεινα, συναντούσες στο επαρχιακό οδικό δίκτυο πινακίδες με διπλά όρια ταχύτητας. Στα 60 και στα 80 χιλιόμετρα. Στα 40 και στα 70. Η μία πινακίδα πάνω στην άλλη, δίχως να ξέρεις ποια να ακολουθήσεις. Ακόμη και τροχονόμους που ρωτήσαμε έξω από ένα χωριό στα όρια των Χανίων, δεν ήξεραν να μάς πουν γιατί τα διπλά όρια ταχύτητας.
Έτσι ο άντρας μου που οδηγούσε κιόλας, το έριξε στις μαντεψιές. «Είχαν την παλιά πινακίδα και τώρα που αυξήθηκαν τα οχήματα, μείωσαν τα όρια και βαρέθηκαν να βγάλουν τις παλιές», ή «ισχύει ως όριο ο μέσος όρος» ή «είχαν πολλές και τις έβαλαν διπλές», κι άλλα τέτοια που δεν κατάφεραν φυσικά να λύσουν την απορία μας. Ούτε πήραμε απάντηση έξω απ’ το Ηράκλειο, όταν συμπληρωματικά στα διπλά όρια ταχύτητας, είδαμε σε αρκετές περιπτώσεις, να έχει προστεθεί στο κάτω σημείο του ιστού των πινακίδων, και μια τρίτη μικρότερη πινακίδα με την ένδειξη της βροχής.
Υποθέσαμε πως όταν βρέχει ισχύει το χαμηλό όριο, κι όταν έχει λιακάδα το υψηλό, αλλά και πάλι εκτός από γέλια και άλλες παρόμοιου τύπου παραφυσικές ερμηνείες (αν πιάσει ξαφνική μπόρα τι κάνεις;), δεν αποκομίσαμε τίποτε άλλο. Το κλου της υπόθεσης άλλη πινακίδα, που εντοπίσαμε μπαίνοντας στο Ηράκλειο, όταν στα πρότυπα των τεράστιων αυτοκινητόδρομων της Ευρώπης, με τις οκτώ λωρίδες κυκλοφορίας, είδαμε πινακίδες με τρία διαφορετικά όρια ταχύτητας ανά λωρίδα. Στα 20, 40 και 70. Για να γελάς και να κλαις. Ή ό,τι του φανεί του λωλο-Στεφανή, δίχως απολύτως κανέναν έλεγχο.
Με όλα αυτά κυριεύομαι από θλίψη γιατί μένουμε έρμαια ενός συστήματος, του οποίου οι μόνοι συγκεκριμένοι και σαφείς κανόνες οδικής ασφάλειας, είναι εντέλει αυτοί της επιβολής προστίμων.
Κι άντε να βρεις εσύ με τι ταχύτητα μπορείς ή πρέπει να πας…