× Στο Νησί
SOCIAL MEDIA

Η ιστορία της «Εργάνης» και ο εφευρέτης της, Μίτσας Κουρτζής

Πώς δημιουργήθηκε το πρώτο ελαιοραβδιστικό

Γράφει ο ΝΙΚΟΣ ΜΑΝΑΒΗΣ Δημοσίευση 16/6/2024

Η ιστορία της «Εργάνης» και ο εφευρέτης της, Μίτσας Κουρτζής
' χρόνος ανάγνωσης

Η Εργάνη ήταν το ελαιοραβδιστικό που επινόησε ο Μίτσας Κουρτζής με στόχο να βελτιώσει την ποιότητα του ελαιολάδου που παράγονταν στη Λέσβο. Η σκέψη του ήταν πως με την επιτάχυνση της συγκομιδής της ελιάς, θα προστατεύονταν τα ελαιόδεντρα από τις επιπτώσεις του ραβδίσματος.
Από το Ιστορικό Αρχείο Αιγαίου «Εργάνη» αντλήσαμε ένα ενδιαφέρον κείμενο της Ευριδίκης Σιφναίου που μεταξύ άλλων αναφέρει ότι ο Μίτσας Κουρτζής από νωρίς κατανόησε τις βλαπτικές επιπτώσεις που έχει το ράβδισμα των ελαιόδεντρων για να πέσει ο καρπός.
«Για να ξεπεράσει τις επιπτώσεις αυτές ο Μίτσας Κουρτζής κατασκεύασε το 1924 την Εργάνη», σημειώνει, παραθέτοντας σημειώσεις από το προσωπικό του ημερολόγιο.

Ο Κουρτζής παρουσίασε το 1925 την Εργάνη στη Γαλλία και στο Διεθνές Ελαιοκομικό Συνέδριο της Ρώμης (20 – 11 – 1926), προβάλλοντας τις ταινίες που είχε ο ίδιος τραβήξει στα κτήματά του. Οι Γάλλοι σχολίασαν με θαυμασμό την ευχέρεια και την άνεση με την οποία οι εργάτριες χειρίζονταν την Εργάνη. Ντυμένες με τα κυριακάτικά τους και ευθυτενείς, εκτελούσαν μπροστά στον φακό με επαγγελματική ακρίβεια και επιδέξιες κινήσεις μια εργασία που θα τους άνοιγε το δρόμο προς μια παραδοσιακά ανδρική δραστηριότητα.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Εκτενές άρθρο δημοσιεύτηκε στο τεύχος 221 της La Revue Oleicole, (25 Ιουλίου 1925), όπου περιγράφεται ο τρόπος κατασκευής και οι χρήσεις της. Η δυνατότητα μηχανικής ελαιοσυλλογής ενδιέφερε τις ελαιοφόρες περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου και φαίνεται ότι ως εφεύρεση η Εργάνη είχε ευρύτερο αντίκτυπο, πέρα από τα εθνικά σύνορα. Για την Εργάνη ενδιαφέρθηκαν αντιπροσωπείες και μηχανουργεία στην Ιταλία (εταιρεία ΑRMI, Μιλάνο) και αγροτικές εκμεταλλεύσεις στην Παλαιστίνη. Η κατασκευή της ανατέθηκε στο αυστριακό εργοστάσιο Oesterreichische Werke G.A., στη Βιέννη και η Τράπεζα Αθηνών παρήγγειλε 200 μηχανήματα για να τα επιδείξει και να τα διαθέσει σε όλα τα ελαιοφόρα κέντρα της χώρας.

Η επιτυχία της Εργάνης, ωστόσο, στην Ελλάδα ήταν περιορισμένη. Ήταν μια εφεύρεση που δεν απέφερε οικονομικά οφέλη, εφόσον τα εργατικά μεροκάματα ήταν ακόμη φθηνά και η αγορά ελαιολάδου περνούσε κρίση σε παγκόσμιο επίπεδο με αποτέλεσμα το λάδι να έχει χαμηλή τιμή.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Τα σύγχρονα ελαιοραβδιστικά έχουν ακριβώς τους ίδιους στόχους, μείωση του κόστους παραγωγής, επιτάχυνση της συγκομιδής, με όσο το δυνατό μικρότερες επιπτώσεις στα λιόδεντρα.

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Δεν είναι όλες εδώ! Λείπει η Ερατώ, η Τούλα, η Ραφαέλα...

Δεν δολοφονήθηκαν γιατί της «αγαπούσαν»- Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Εξάλειψης της Βίας κατά των Γυναικών
ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Λέσβιοι κληρικοί στο πλευρό της Εθνικής Αντίστασης

Η άγνωστη δράση ιερέων του νησιού που στάθηκαν δίπλα στον λαό και πλήρωσαν βαρύ τίμημα
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Μια μάνα που δεν σιώπησε ποτέ: Η συγκλονιστική επιστολή της μητέρας του Μιχάλη Μυρογιάννη

Δημοσιεύτηκε 10 χρόνια μετά τον θάνατό του στην «Ελευθεροτυπία»
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Το ιστορικό της προτομής του Μιχάλη Μυρογιάννη

Από τους Φίλους Ιστορικής Μνήμης και Πολιτιστικής Δημιουργίας
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Οι δικοί μας πρωταγωνιστές στην εξέγερση του Πολυτεχνείου

30 μέτρα από την πύλη, φοιτητές τότε, Απόστολος Κομνηνάκας και Γιάννης Παυλής μιλούν στο «Ν» για κείνες τις ημέρες
ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Μιχάλης Μυρογιάννης, ετών 20!

«Διαμπερές τραύμα στο κεφάλι, βληθείς δια πυροβόλου όπλου, έξοδος εγκεφαλικής ουσίας» -Η ιστορία της εν ψυχρώ δολοφονίας του 20χρονου από τη Μυτιλήνη και η μαρτυρία που αποκάλυψε το έγκλημα της χούντας
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

«Μόγλης στο Νησί» με Καράβα, τοπικά προϊόντα και παλιές ιστορίες της Μυτιλήνης

Θοδωρής, Ανθή και Νικόλας θυμήθηκαν το 2020, σχολίασαν το παρόν και γέλασαν με ιστορίες από τα παλιά
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Στο ίδιο έργο θεατές, εδώ και 100 χρόνια. Ο Τσικνιάς πλημμυρίζει ξανά και ξανά

Αρχειακό υλικό από εφημερίδες της περιόδου 1931 έως 1963 δημοσιοποιεί η Κεντρική Βιβλιοθήκη της Μυτιλήνης. Τα δημοσιεύματα αναφέρονται σε πλημμμύρες στην περιοχή της Καλλονής με τις εικόνες να μοιάζουν τραγικά με τις σημερινές
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Η Λέσβος των Βαλκανικών Πολέμων βρίσκει τη φωνή της

Πώς τα τραγούδια της χαράς και της ελπίδας αποτύπωσαν τον ενθουσιασμό της απελευθέρωσης μέσα από γερμανικές μελωδίες, προσωμιακά και τα περίφημα Επίστρατα
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Απόσπασμα από το ντοκιμαντέρ για την Απελευθέρωση της Μυτιλήνης

Ο Ιστορικός Στρατής Αναγνώστου εξιστορεί τα γεγονότα της 8ης Νοεμβρίου 1912
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Η Μηλένα Κοντού ζει το όνειρό της, με επόμενο κουπί την Αθλητική Ψυχολογία

Η καθημερινότητα-«στρατός» στο Σχοινιά, η γαλήνη της βάρκας και το μακρύ βλέμμα στο 2028 σε μια συνέντευξη εφ' όλης της ύλης στο «Ν»
ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ