× Στο Νησί
SOCIAL MEDIA

Η ιστορία της «Εργάνης» και ο εφευρέτης της, Μίτσας Κουρτζής

Πώς δημιουργήθηκε το πρώτο ελαιοραβδιστικό

Γράφει ο ΝΙΚΟΣ ΜΑΝΑΒΗΣ Δημοσίευση 16/6/2024

Η ιστορία της «Εργάνης» και ο εφευρέτης της, Μίτσας Κουρτζής
' χρόνος ανάγνωσης

Η Εργάνη ήταν το ελαιοραβδιστικό που επινόησε ο Μίτσας Κουρτζής με στόχο να βελτιώσει την ποιότητα του ελαιολάδου που παράγονταν στη Λέσβο. Η σκέψη του ήταν πως με την επιτάχυνση της συγκομιδής της ελιάς, θα προστατεύονταν τα ελαιόδεντρα από τις επιπτώσεις του ραβδίσματος.
Από το Ιστορικό Αρχείο Αιγαίου «Εργάνη» αντλήσαμε ένα ενδιαφέρον κείμενο της Ευριδίκης Σιφναίου που μεταξύ άλλων αναφέρει ότι ο Μίτσας Κουρτζής από νωρίς κατανόησε τις βλαπτικές επιπτώσεις που έχει το ράβδισμα των ελαιόδεντρων για να πέσει ο καρπός.
«Για να ξεπεράσει τις επιπτώσεις αυτές ο Μίτσας Κουρτζής κατασκεύασε το 1924 την Εργάνη», σημειώνει, παραθέτοντας σημειώσεις από το προσωπικό του ημερολόγιο.

Ο Κουρτζής παρουσίασε το 1925 την Εργάνη στη Γαλλία και στο Διεθνές Ελαιοκομικό Συνέδριο της Ρώμης (20 – 11 – 1926), προβάλλοντας τις ταινίες που είχε ο ίδιος τραβήξει στα κτήματά του. Οι Γάλλοι σχολίασαν με θαυμασμό την ευχέρεια και την άνεση με την οποία οι εργάτριες χειρίζονταν την Εργάνη. Ντυμένες με τα κυριακάτικά τους και ευθυτενείς, εκτελούσαν μπροστά στον φακό με επαγγελματική ακρίβεια και επιδέξιες κινήσεις μια εργασία που θα τους άνοιγε το δρόμο προς μια παραδοσιακά ανδρική δραστηριότητα.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Εκτενές άρθρο δημοσιεύτηκε στο τεύχος 221 της La Revue Oleicole, (25 Ιουλίου 1925), όπου περιγράφεται ο τρόπος κατασκευής και οι χρήσεις της. Η δυνατότητα μηχανικής ελαιοσυλλογής ενδιέφερε τις ελαιοφόρες περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου και φαίνεται ότι ως εφεύρεση η Εργάνη είχε ευρύτερο αντίκτυπο, πέρα από τα εθνικά σύνορα. Για την Εργάνη ενδιαφέρθηκαν αντιπροσωπείες και μηχανουργεία στην Ιταλία (εταιρεία ΑRMI, Μιλάνο) και αγροτικές εκμεταλλεύσεις στην Παλαιστίνη. Η κατασκευή της ανατέθηκε στο αυστριακό εργοστάσιο Oesterreichische Werke G.A., στη Βιέννη και η Τράπεζα Αθηνών παρήγγειλε 200 μηχανήματα για να τα επιδείξει και να τα διαθέσει σε όλα τα ελαιοφόρα κέντρα της χώρας.

Η επιτυχία της Εργάνης, ωστόσο, στην Ελλάδα ήταν περιορισμένη. Ήταν μια εφεύρεση που δεν απέφερε οικονομικά οφέλη, εφόσον τα εργατικά μεροκάματα ήταν ακόμη φθηνά και η αγορά ελαιολάδου περνούσε κρίση σε παγκόσμιο επίπεδο με αποτέλεσμα το λάδι να έχει χαμηλή τιμή.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Τα σύγχρονα ελαιοραβδιστικά έχουν ακριβώς τους ίδιους στόχους, μείωση του κόστους παραγωγής, επιτάχυνση της συγκομιδής, με όσο το δυνατό μικρότερες επιπτώσεις στα λιόδεντρα.

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Εξέγερση στο λεκανοπέδιο Καλλονής Λέσβου. Αύγουστος 1944

Γράφει ο ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΚΑΛΑΡΓΑΛΗΣ, Συγγραφέας, διδάκτορας Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας
ΟΙ ΑΠΕΝΑΝΤΙ

Μια Μυτιληνιά στην Κωνσταντινούπολη

Tο εντυπωσιακό μαρμάρινο άγαλμα της Αρτέμιδος ανακαλύφθηκε στο νησί της Λέσβου κατά τη δεκαετία του 1860 και μεταφέρθηκε αμέσως στην Κωνσταντινούπολη
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Παραμονή της Παναγιάς στην Αγιάσο με άδεια της Χωροφυλακής

Ντοκουμέντα από τις μέρες της Χούντας και τις καθαιρέσεις αυτοδιοικητικών διότι… «δεν συνεμορφώθησαν» -Γράφει ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΟΥΡΝΟΥΣ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Εξερευνώντας τα ιστορικά τοπόσημα της Λήμνου και τον ρόλο της στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο

Από τη στρατηγική βάση στον τόπο της μνήμης
ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Καθημερινές γυναικείες ιστορίες από τη Λέσβο των αρχών του 20ού αιώνα

Όπως αποτυπώθηκαν στον τοπικό Τύπο- Γράφουν η ΜΑΡΙΑ ΓΡΗΓΟΡΑ και η ΦΑΝΗ ΜΑΡΩΝΙΤΗ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Οι δυο μεριές της θάλασσας

Γράφει ο ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΚΑΛΑΡΓΑΛΗΣ συγγραφέας, Δρ. Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

15 Ιουλίου ‑ 16 Αυγούστου 1974, 33 δραματικές μέρες πριν 51 χρόνια

Οι Φίλοι Ιστορικής Μνήμης και Πολιτιστικής Δημιουργίας για την πολλαπλή χουντική προδοσία, τους δυο «Αττίλες», τη μεταπολίτευση και τους τρεις Λέσβιους που … δεν γύρισαν!
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Οδοιπορικό στην Ιστορία και την Αρχιτεκτονική κληρονομιά της Λέσβου

Την Τετάρτη 23 Ιουλίου ο Μουσικοχορευτικός Σύλλογος «Ο Μπάλος» και ο ιστότοπος «Πανόραμα Πολιχνίτου» συνδιοργανώνουν οδοιπορικό στον Πολιχνίτο
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Το δράμα της Κύπρου αναβίωσε στην εκδήλωση για τον πρόσφυγα παιδίατρο Θεόδωρο Χατζηιωάννου

Την εκδήλωση διοργάνωσαν η ΕΣΗΕΠΗΝ, ο σύνδεσμος Αχαΐας – Κύπρου «ΑΧΑΙΩΝ ΑΚΤΗ» με τη στήριξη της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδος
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

29 χρόνια από το θάνατο του Ανδρέα

Στις 23 Ιουνίου 1996 ο ηγέτης της δημοκρατικής παράταξης και πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ άφησε την τελευταία του πνοή μετά από οξύ ισχαιμικό επεισόδιο στο σπίτι του στην Εκάλη
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Οι άγνωστοι ήρωες της Μυτιλήνης

Οι Λιμενικοί Ηλίας Καζάκος και Γιώργος Κωτούλας εκτελέστηκαν για την αντιστασιακή τους δράση σττις 5 Ιουνίου 1942