× Στο Νησί
SOCIAL MEDIA

Τα 40 κύματα και η «μαλλιαρή» πέτρα της Μυτιλήνης

Ένα Μικρασιάτικο έθιμο που τηρούσαν οι Μυτιληνιοί την παραμονή της γιορτής της Ανάληψης, στο εκκλησάκι του Αϊ Γιάννη του Πρόδρομου, στη Σουράδα

Γράφει ο ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ Δημοσίευση 24/5/2023

Τα 40 κύματα και η «μαλλιαρή» πέτρα της Μυτιλήνης
' χρόνος ανάγνωσης

Παραμονή της Ανάληψης σαν σήμερα Τετάρτη 24 Μαΐου και οι λαϊκοί μαχαλάδες της Μυτιλήνης, μαχαλάδες όπου ζούσαν ντόπιοι και Μικρασιάτες άδειαζαν με τους ανθρώπους τους να τραβάν κατά τη Σουράδα των αρχοντάδων.


Εκεί στο χτισμένο πάνω στη θάλασσα παρεκκλήσι του Αϊ Γιάννη του Πρόδρομου που σε έβγαζε το στενό σοκάκι από τη σημερινή οδό Ελευθερίου Βενιζέλου αναμετάξυ των αρχοντόσπιτων, παρακολουθούσαν τον εσπερινό. Κι ύστερα με ανεβασμένα τα παντελόνια οι άνδρες και τις φούστες οι γυναίκες έμπαιναν στη θάλασσα μέχρι τα γόνατα για «το πρώτο μπάνιο».  Αλλά και για να μαζέψουν νερό θαλασσινό σε ένα μπουκάλι νερό που έφερναν 40 κύματα. Σταυροκοπιόταν σαν μάζευαν θαλασσινό νερό, όσο έφερναν τα 40 κύματα, όσες οι μέρες που έμεινε ο Χριστός μαζί τους στη γη. Ύστερα αγναντεύοντας προς τη θάλασσα αποχαιρετούσαν τον Χριστό που έφευγε με τα λόγια «Άντε Χριστέλ(ι) μ’. Στου καλό να παγαίν’ς». Σταυροκοπιόταν και «έπιαναν τη μαλλιαρή». Μια πέτρα θαλασσινή χορταριασμένη, που έπαιρναν στο σπίτι τους.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Σύμβολο ευτυχίας, δύναμης μια και τα κατάφερε να βλαστίσει μέσα στο αλμυρό νερό. Και ταυτόχρονα δύναμης του θαλασσινού στοιχείου που έτσι κι αλλιώς στην «Ιφιγένεια η εν Ταύροις» ο Ευρυπίδης λέει πως, «κλύζει πάντα τα ανθρώπων κακά». Για τούτο το λόγο και σαν η πέτρα και τα θαλασσινά της χορτάρια στέγνωναν, τυλιγμένα όλα σε μια ελαφριά πετσέτα, έμπαιναν στο μπαούλο με τα χειμωνιάτικα «να διώχνουν το σκώρο». Τα κατάφερνε ετούτο η «μαλλιαρή», άγνωστο...

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ


Τα δε μπουκάλια με το αλμυρό νερό από τα 40 κύματα, μαζεμένα μια μέρα που η θάλασσα κι ο αγέρας κι η ξηρά ήταν αγιασμένα όλα από την παρουσία του Χριστού, κρατιόταν για να ραντίζουν με δαύτο οι νοικοκυρές το σπίτι ως την Πεντηκοστή, κοντά δυο βδομάδες μετά.


Στο Αϊβαλί, το έθιμο το τηρούσαν στο Φαληράκι, τη Σουράδα της Πολιτείας με τα εκεί αρχοντόσπιτα. Και στο Αδραμμύτι και τα χωριά του Αδραμμυτινού κόλπου, αλλά και νοτιότερα, στα παραθαλάσσια χωριά μέχρι το Αλή Αγά.
Την ώρα που γράφονται οι γραμμές ετούτες, άγνωστο είναι κατά πόσο το έθιμο τηρείται ακόμα. Αν ναι, με το καλό να ‘ναι το πρώτο μπάνιο, έστω και μέχρι τα γόνατα στα αγιασμένα θαλασσινά νερά της Ανάληψης του Χριστού. Όσοι κι όσες το τολμήσουν...


ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Δεν είναι όλες εδώ! Λείπει η Ερατώ, η Τούλα, η Ραφαέλα...

Δεν δολοφονήθηκαν γιατί της «αγαπούσαν»- Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Εξάλειψης της Βίας κατά των Γυναικών
ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Λέσβιοι κληρικοί στο πλευρό της Εθνικής Αντίστασης

Η άγνωστη δράση ιερέων του νησιού που στάθηκαν δίπλα στον λαό και πλήρωσαν βαρύ τίμημα
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Μια μάνα που δεν σιώπησε ποτέ: Η συγκλονιστική επιστολή της μητέρας του Μιχάλη Μυρογιάννη

Δημοσιεύτηκε 10 χρόνια μετά τον θάνατό του στην «Ελευθεροτυπία»
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Το ιστορικό της προτομής του Μιχάλη Μυρογιάννη

Από τους Φίλους Ιστορικής Μνήμης και Πολιτιστικής Δημιουργίας
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Οι δικοί μας πρωταγωνιστές στην εξέγερση του Πολυτεχνείου

30 μέτρα από την πύλη, φοιτητές τότε, Απόστολος Κομνηνάκας και Γιάννης Παυλής μιλούν στο «Ν» για κείνες τις ημέρες
ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Μιχάλης Μυρογιάννης, ετών 20!

«Διαμπερές τραύμα στο κεφάλι, βληθείς δια πυροβόλου όπλου, έξοδος εγκεφαλικής ουσίας» -Η ιστορία της εν ψυχρώ δολοφονίας του 20χρονου από τη Μυτιλήνη και η μαρτυρία που αποκάλυψε το έγκλημα της χούντας
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

«Μόγλης στο Νησί» με Καράβα, τοπικά προϊόντα και παλιές ιστορίες της Μυτιλήνης

Θοδωρής, Ανθή και Νικόλας θυμήθηκαν το 2020, σχολίασαν το παρόν και γέλασαν με ιστορίες από τα παλιά
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Στο ίδιο έργο θεατές, εδώ και 100 χρόνια. Ο Τσικνιάς πλημμυρίζει ξανά και ξανά

Αρχειακό υλικό από εφημερίδες της περιόδου 1931 έως 1963 δημοσιοποιεί η Κεντρική Βιβλιοθήκη της Μυτιλήνης. Τα δημοσιεύματα αναφέρονται σε πλημμμύρες στην περιοχή της Καλλονής με τις εικόνες να μοιάζουν τραγικά με τις σημερινές
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Η Λέσβος των Βαλκανικών Πολέμων βρίσκει τη φωνή της

Πώς τα τραγούδια της χαράς και της ελπίδας αποτύπωσαν τον ενθουσιασμό της απελευθέρωσης μέσα από γερμανικές μελωδίες, προσωμιακά και τα περίφημα Επίστρατα
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Απόσπασμα από το ντοκιμαντέρ για την Απελευθέρωση της Μυτιλήνης

Ο Ιστορικός Στρατής Αναγνώστου εξιστορεί τα γεγονότα της 8ης Νοεμβρίου 1912
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Η Μηλένα Κοντού ζει το όνειρό της, με επόμενο κουπί την Αθλητική Ψυχολογία

Η καθημερινότητα-«στρατός» στο Σχοινιά, η γαλήνη της βάρκας και το μακρύ βλέμμα στο 2028 σε μια συνέντευξη εφ' όλης της ύλης στο «Ν»
ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ