× Στο Νησί
SOCIAL MEDIA

Δυο προτομές της Σαπφούς στη Μικρά Ασία

Με αφορμή τη σημερινή παγκόσμια μέρα ποίησης, δυο προτομές της μεγάλης αρχαίας ποιήτριας της Λέσβου, σε σύγχρονα μουσεία

Γράφει ο ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ Δημοσίευση 21/3/2023

Δυο προτομές της Σαπφούς στη Μικρά Ασία
' χρόνος ανάγνωσης

Δυο προτομές της μεγάλης ποιήτριας της αρχαιότητας της Σαπφούς από την Ερεσό της Λέσβου, συναντά κανείς σε δυο μεγάλα σύγχρονα μουσεία της Τουρκίας.
Η πρώτη του 4ου προ Χριστού αιώνα βρίσκεται στο Μουσείο της Αττάλειας στη νότια Τουρκία. Η δεύτερη υπερμεγέθης και πραγματικά εντυπωσιακή, ρωμαϊκό αντίγραφο από το χαμένο πρωτότυπο των Ελληνιστικών χρόνων, βρίσκεται στο «άγνωστο» παλιό αρχαιολογικό Μουσείο της Κωνσταντινούπολης.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Η Σαπφώ της Αττάλειας είναι ένα γλυπτό του 4ου προ Χριστού αιώνα και περιήλθε στα χέρια του τουρκικού Υπουργείου πολιτισμού στις αρχές της δεκαετίας του 1970 όταν κατασχέθηκε από αρχαιοκάπηλους που πραγματοποιούσαν λαθρανασκαφή στην αρχαία Πέργη στα νότια της σύγχρονης Τουρκίας, πολύ κοντά στη σημερινή Αττάλεια.

Η προτομή ταυτοποιήθηκε ως προτομή της Σαπφούς από τον καθηγητή της αρχαιολογικής σχολής του Πανεπιστημίου Akdeniz Χαβά Ισκά Ισίν, ανασκαφέα της αρχαίας πόλης των Πατάρων και μελετητή των επιγραφών του Μουσείου της Αττάλειας. Η Πέργη απ’ όπου η προτομή της Σαπφούς, βρισκόταν στις όχθες του πλωτού Κέστρου ποταμού. Το 546 π.Χ. καταλήφθηκε από τους Πέρσες Αχαιμενίδες όπου και παρέμεινε υπό τον έλεγχό τους μέχρι το 333 π.Χ. που παραδόθηκε στο Μέγα Αλέξανδρο. Στη συνέχεια περιήλθε στο κράτος των Σελευκιδών, στο Βασίλειο της Περγάμου, και από αυτό στους Ρωμαίους για να καταλήξει στους Βυζαντινούς. Κατά την ελληνιστική περίοδο την περίοδο κατά την οποία η πόλη ανήκε στο μεγάλο Βασίλειο της Περγάμου στην οποία και υπήρχε μεγάλο άγαλμα της Σαπφούς, η Πέργη αποτελούσε μία από τις ωραιότερες σημαντικές πόλεις της Ανατολής στολισμένη με πολλά αξιόλογα ελληνιστικά και ρωμαϊκά κτίρια, θέρμες κ.λπ..

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Η Σαπφώ της Αττάλειας θύμισε σε πολλούς την ύπαρξη της υπερμεγέθους προτομής της Σαπφούς στο «άγνωστο» θαμμένο στη σκιά του ανακτόρου του Τοπ Καπί, αρχαιολογικού μουσείου της Κωνσταντινούπολης.

Ένα Μουσείο στο οποίο στην περίοδο του πανίσχυρου Σουλτανάτου των Οθωμανών συγκεντρώθηκαν αρχαιολογικά ευρήματα από το σύνολο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Σήμερα στο τμήμα των ανατολικών πολιτισμών βλέπει κανείς αρχαίες Αιγυπτιακές σαρκοφάγους, δείγματα του πολιτισμού των Χετταίων και των Ασσυρίων ακόμα και προ - μουσουλμανικά ειδώλια της Αραβικής χερσονήσου!

Στο τμήμα του παλιού μουσείου, κτηρίου που κτίσθηκε κατά τις προσπάθειες εκμοντερνισμού της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, και λειτούργησε για πρώτη φορά το 1891, εκτίθενται μοναδικά ευρήματα του Ελληνικού πολιτισμού από όλη τη Μικρασία. Ανάμεσα τους η σαρκοφάγος γνωστή ως «Σαρκοφάγος του Αλεξάνδρου», η σαρκοφάγος του Ταμπνίτ Φοίνικα βασιλιά  της Σιδώνας και άλλα εντυπωσιακά. Ακόμα, μια συλλογή αιολικών κιονοκράνων από τη Λέσβιακή και τη μικρασιατική Αιολίδα. Ένα από αυτά τα κιονίκρανα προέρχεται από άγνωστο αρχαίο κτίσμα στην ακρόπολη της αρχαίας Μυτιλήνης όπου το σημερινό κάστρο της πόλης.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Στην επανέκθεση των γλυπτών, βλέπει κανείς την προτομή της Σαπφούς. Σύμφωνα με τα αρχεία του Μουσείου η προτομή της ποιήτριας προέρχεται από την περιοχή της Σμύρνης χωρίς άλλα επιπλέον στοιχεία.

Οι ειδικοί θεωρούν την προτομή αντίγραφο των Ρωμαϊκών χρόνων από χαμένη πρωτότυπη των Ελληνιστικών χρόνων που κοσμούσε τη μεγάλη αρχαία Σμύρνα. Την πρωτεύουσα της Ιωνίας με την έντονη όμως Αιολική παράδοση ως ιδρυμένη από Αιολείς εποίκους.

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Υπομονή

Γράφει ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΑΛΕΤΣΑΣ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

10 Σεπτέμβρη 1944: Η Λέσβος ελευθέρα!

81 χρόνια από την απελευθέρωση της Λέσβου από τις Ναζιστικές δυνάμεις κατοχής
ΘΡΑΣΟΣ ΑΒΡΑΑΜ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Η ιστορία ενός χαμένου σταυρού, στα Μοσχονήσια της Μικράς Ασίας

Με σεβασμό και συγκίνηση πραγματοποιήθηκε στην εκκλησία του Αγίου Θεράποντα το μνημόσυνο των Αγίων της Μικράς Ασίας. Ο πατήρ Αθανάσιος Γιουσμάς μίλησε για την ιστορία τους και τις μνήμες των Ελλήνων
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Ένας «πατέρας από φως»

Μια μέρα σαν τη σημερινή πριν δέκα χρόνια, σε ηλικία μόλις 57 ετών, έφυγε από τη ζωή ο παπά Στρατής Δήμου από το Κεράμι της Λέσβου
ΘΡΑΣΟΣ ΑΒΡΑΑΜ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

40 χρόνια από τον θάνατο του Λέσβιου «Δασκάλου» Παναγιώτη Σαμαρά

Αφιέρωμα από τους ΦΙΛΟΥΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΜΝΗΜΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Εξέγερση στο λεκανοπέδιο Καλλονής Λέσβου. Αύγουστος 1944

Γράφει ο ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΚΑΛΑΡΓΑΛΗΣ, Συγγραφέας, διδάκτορας Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας
ΟΙ ΑΠΕΝΑΝΤΙ

Μια Μυτιληνιά στην Κωνσταντινούπολη

Tο εντυπωσιακό μαρμάρινο άγαλμα της Αρτέμιδος ανακαλύφθηκε στο νησί της Λέσβου κατά τη δεκαετία του 1860 και μεταφέρθηκε αμέσως στην Κωνσταντινούπολη
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Παραμονή της Παναγιάς στην Αγιάσο με άδεια της Χωροφυλακής

Ντοκουμέντα από τις μέρες της Χούντας και τις καθαιρέσεις αυτοδιοικητικών διότι… «δεν συνεμορφώθησαν» -Γράφει ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΟΥΡΝΟΥΣ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Εξερευνώντας τα ιστορικά τοπόσημα της Λήμνου και τον ρόλο της στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο

Από τη στρατηγική βάση στον τόπο της μνήμης
ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Καθημερινές γυναικείες ιστορίες από τη Λέσβο των αρχών του 20ού αιώνα

Όπως αποτυπώθηκαν στον τοπικό Τύπο- Γράφουν η ΜΑΡΙΑ ΓΡΗΓΟΡΑ και η ΦΑΝΗ ΜΑΡΩΝΙΤΗ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Οι δυο μεριές της θάλασσας

Γράφει ο ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΚΑΛΑΡΓΑΛΗΣ συγγραφέας, Δρ. Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

15 Ιουλίου ‑ 16 Αυγούστου 1974, 33 δραματικές μέρες πριν 51 χρόνια

Οι Φίλοι Ιστορικής Μνήμης και Πολιτιστικής Δημιουργίας για την πολλαπλή χουντική προδοσία, τους δυο «Αττίλες», τη μεταπολίτευση και τους τρεις Λέσβιους που … δεν γύρισαν!