× Στο Νησί
SOCIAL MEDIA

Δυο προτομές της Σαπφούς στη Μικρά Ασία

Με αφορμή τη σημερινή παγκόσμια μέρα ποίησης, δυο προτομές της μεγάλης αρχαίας ποιήτριας της Λέσβου, σε σύγχρονα μουσεία

Γράφει ο ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ Δημοσίευση 21/3/2023

Δυο προτομές της Σαπφούς στη Μικρά Ασία

Δυο προτομές της μεγάλης ποιήτριας της αρχαιότητας της Σαπφούς από την Ερεσό της Λέσβου, συναντά κανείς σε δυο μεγάλα σύγχρονα μουσεία της Τουρκίας.
Η πρώτη του 4ου προ Χριστού αιώνα βρίσκεται στο Μουσείο της Αττάλειας στη νότια Τουρκία. Η δεύτερη υπερμεγέθης και πραγματικά εντυπωσιακή, ρωμαϊκό αντίγραφο από το χαμένο πρωτότυπο των Ελληνιστικών χρόνων, βρίσκεται στο «άγνωστο» παλιό αρχαιολογικό Μουσείο της Κωνσταντινούπολης.

Η Σαπφώ της Αττάλειας είναι ένα γλυπτό του 4ου προ Χριστού αιώνα και περιήλθε στα χέρια του τουρκικού Υπουργείου πολιτισμού στις αρχές της δεκαετίας του 1970 όταν κατασχέθηκε από αρχαιοκάπηλους που πραγματοποιούσαν λαθρανασκαφή στην αρχαία Πέργη στα νότια της σύγχρονης Τουρκίας, πολύ κοντά στη σημερινή Αττάλεια.

Η προτομή ταυτοποιήθηκε ως προτομή της Σαπφούς από τον καθηγητή της αρχαιολογικής σχολής του Πανεπιστημίου Akdeniz Χαβά Ισκά Ισίν, ανασκαφέα της αρχαίας πόλης των Πατάρων και μελετητή των επιγραφών του Μουσείου της Αττάλειας. Η Πέργη απ’ όπου η προτομή της Σαπφούς, βρισκόταν στις όχθες του πλωτού Κέστρου ποταμού. Το 546 π.Χ. καταλήφθηκε από τους Πέρσες Αχαιμενίδες όπου και παρέμεινε υπό τον έλεγχό τους μέχρι το 333 π.Χ. που παραδόθηκε στο Μέγα Αλέξανδρο. Στη συνέχεια περιήλθε στο κράτος των Σελευκιδών, στο Βασίλειο της Περγάμου, και από αυτό στους Ρωμαίους για να καταλήξει στους Βυζαντινούς. Κατά την ελληνιστική περίοδο την περίοδο κατά την οποία η πόλη ανήκε στο μεγάλο Βασίλειο της Περγάμου στην οποία και υπήρχε μεγάλο άγαλμα της Σαπφούς, η Πέργη αποτελούσε μία από τις ωραιότερες σημαντικές πόλεις της Ανατολής στολισμένη με πολλά αξιόλογα ελληνιστικά και ρωμαϊκά κτίρια, θέρμες κ.λπ..

Η Σαπφώ της Αττάλειας θύμισε σε πολλούς την ύπαρξη της υπερμεγέθους προτομής της Σαπφούς στο «άγνωστο» θαμμένο στη σκιά του ανακτόρου του Τοπ Καπί, αρχαιολογικού μουσείου της Κωνσταντινούπολης.

Ένα Μουσείο στο οποίο στην περίοδο του πανίσχυρου Σουλτανάτου των Οθωμανών συγκεντρώθηκαν αρχαιολογικά ευρήματα από το σύνολο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Σήμερα στο τμήμα των ανατολικών πολιτισμών βλέπει κανείς αρχαίες Αιγυπτιακές σαρκοφάγους, δείγματα του πολιτισμού των Χετταίων και των Ασσυρίων ακόμα και προ - μουσουλμανικά ειδώλια της Αραβικής χερσονήσου!

Στο τμήμα του παλιού μουσείου, κτηρίου που κτίσθηκε κατά τις προσπάθειες εκμοντερνισμού της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, και λειτούργησε για πρώτη φορά το 1891, εκτίθενται μοναδικά ευρήματα του Ελληνικού πολιτισμού από όλη τη Μικρασία. Ανάμεσα τους η σαρκοφάγος γνωστή ως «Σαρκοφάγος του Αλεξάνδρου», η σαρκοφάγος του Ταμπνίτ Φοίνικα βασιλιά  της Σιδώνας και άλλα εντυπωσιακά. Ακόμα, μια συλλογή αιολικών κιονοκράνων από τη Λέσβιακή και τη μικρασιατική Αιολίδα. Ένα από αυτά τα κιονίκρανα προέρχεται από άγνωστο αρχαίο κτίσμα στην ακρόπολη της αρχαίας Μυτιλήνης όπου το σημερινό κάστρο της πόλης.

Στην επανέκθεση των γλυπτών, βλέπει κανείς την προτομή της Σαπφούς. Σύμφωνα με τα αρχεία του Μουσείου η προτομή της ποιήτριας προέρχεται από την περιοχή της Σμύρνης χωρίς άλλα επιπλέον στοιχεία.

Οι ειδικοί θεωρούν την προτομή αντίγραφο των Ρωμαϊκών χρόνων από χαμένη πρωτότυπη των Ελληνιστικών χρόνων που κοσμούσε τη μεγάλη αρχαία Σμύρνα. Την πρωτεύουσα της Ιωνίας με την έντονη όμως Αιολική παράδοση ως ιδρυμένη από Αιολείς εποίκους.

ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΣΑΣ
Tο stonisi.gr δημοσιεύει κάθε σχόλιο. Θεωρούμε ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές καθώς εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή. Τα συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια θα διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση.

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

O Θεόφιλος «μπαίνει» με τους πίνακές του στο Μουσείο του Λούβρου

Ήταν ο θρίαμβος του φουστανελά που κάποτε τον έλεγαν "σοβατζή"
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Τα 40 κύματα και η «μαλλιαρή» πέτρα της Μυτιλήνης

Ένα Μικρασιάτικο έθιμο που τηρούσαν οι Μυτιληνιοί την παραμονή της γιορτής της Ανάληψης, στο εκκλησάκι του Αϊ Γιάννη του Πρόδρομου, στη Σουράδα
ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

«Κόκκινο κάστρο» ξανά ο Μανταμάδος

Πρώτο και με διαφορά ξανά το ψηφοδέλτιο του ΚΚΕ στην Κοινότητα Μανταμάδου. Και μια ιστορία από τα παλιά με μπόλικο «φτηνό» μετεμφυλιακό αντικομμουνισμό
ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Γιορτή στο παρεκκλήσι των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης

Η άγνωστη ιστορία του μικρού γνωστού παρεκκλησίου της Μυτιλήνης που «μεταφέρθηκε» στη σημερινή του θέση από το χώρο του γηπέδου προκειμένου να κατασκευαστούν οι κερκίδες
ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Η αδιάντροπη δημοτική αρχή Μυτιλήνης με το «φερετζέ» του πατριώτη και η βανδαλισμένη προτομή του Παπαγιάννη

Μάχη του Σκρά, 105 χρόνια μετά. Μοναχική επέτειος για 338 νεκρούς, 1.777 τραυματίες και 164 αγνοουμένους. Άκρα του τάφου σιωπή από το σύνολο των τοπικών αρχών της Λέσβου που δηλώνουν και... πατριώτες
ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Από τις εκλογές «βίας και νοθείας» στη Λέσβο… στην απλή αναλογική

Μιλήσαμε με τον Δημήτρη Μπουρνού για τα παράδοξα των εκλογών από το 1950 έως τη μεταπολίτευση, τα εκλογικά συστήματα και τη σημασία της ψήφου
ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Λέσβιοι αγωνιστές θύματα του Γερμανικού ναζισμού

78 χρόνια από την αντιφασιστική νίκη των λαών
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

9 Μαΐου 1945: Μια σημαντική επέτειος που επιβάλλεται να θυμόμαστε!

Γιατί «ο δήμιος σκοτώνει πάντα δυο φορές, τη δεύτερη με τη λήθη»!
ΘΡΑΣΟΣ ΑΒΡΑΑΜ
ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΑ ΜΠΛΟΥΖ

Γιορτάζει η «Μυτιληνιά» Αγία Ειρήνη από τη Μικρασιατική Παλαιά Φώκαια

Μια άγνωστη ιστορία με αφορμή το πανηγύρι του όμορφου παρεκκλησιού στο ομώνυμο πάρκο
ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Εργατικές Πρωτομαγιές στη Λέσβο

Από το πολύτιμο αρχείο των Φίλων Ιστορικής Μνήμης και Πολιτιστικής Δημιουργίας
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

«Μόρφωσις προς απόκτησιν συνειδήσεως της τάξεως και θέσεώς των»

Το καταστατικό του Συνδέσμου Αλατοεργατών «Φωκαϊκή Ένωσις» Συμβολή στην άγνωστη ιστορία του ρωμαίικου εργατικού κινήματος της Μικρασίας
ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Έξι μάρτυρες από τη Λέσβο στο «θυσιαστήριο της λευτεριάς»

Πρωτομαγιά 1944 στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής