× Στο Νησί
SOCIAL MEDIA

Η Κατάληψη της Νομικής το Φλεβάρη του 1973 και οι «εν Λέσβω» ανησυχούντες

Αφιέρωμα στα 52 χρόνια από την πρώτη μεγάλη αντιδικτατορική φοιτητική εξέγερση, από τους Φίλους της Ιστορικής Μνήμης και της Πολιτιστικής Δημιουργίας

Από το NEWSROOM Δημοσίευση 22/2/2025

Η Κατάληψη της Νομικής το Φλεβάρη του 1973  και οι  «εν Λέσβω»  ανησυχούντες
' χρόνος ανάγνωσης

Πώς  η αντιδικτατορική αντίσταση φούντωσε τόσο μαζικά και δυναμικά, ώστε στις 21 και 22 Φλεβάρη του 1973 τέσσερις  χιλιάδες σπουδαστές να οχυρωθούν στη Νομική Σχολή Αθηνών, τραντάζοντας το κέντρο της πρωτεύουσας με τα συνθήματα τους;

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Το ξενοκίνητο χουντικό καθεστώς, θέλοντας να καταπνίξει τις διεκδικήσεις της νεολαίας για Ελευθερία και Δημοκρατία, διοργάνωσε ψευτοεκλογές βίας και νοθείας στις Σχολές τον Νοέμβρη του 1972.  Διαπιστώνοντας ότι «κατάφερε» παρά την τρομοκρατία, τις συλλήψεις, και τα βασανιστήρια να ξεσηκώσει περισσότερους νέους που διοργάνωναν ανοιχτές πια αντιδικτατορικές συνελεύσεις, επανήλθε στις 13 Φλεβάρη 1973 και επιστράτευσε, με διακοπή της αναβολής στράτευσής τους, 137 σπουδαστές που θεώρησε πρωταίτιους των κινητοποιήσεων. Τις ίδιες μέρες η αστυνομία εισέβαλε στο προαύλιο του Πολυτεχνείου, διέλυσε μεγάλη συγκέντρωση και συνέλαβε 11 σπουδαστές που τους παρέπεμψε -άμεσα και εμφανέστατα κακοποιημένους- σε δίκη.   

                                             

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Έ, αυτά ήταν που πυροδότησαν τα πνεύματα για πιο δυναμική αντίσταση! Με  ραχοκοκαλιά  τις κρυφές αντιδικτατορικές οργανώσεις και τις φοιτητικές επιτροπές αγώνα ξεκίνησε στις 21 Φλεβάρη 1973 η πιο μαζική μέχρι τότε αντικαθεστωτική διαδήλωση, με τέσσερις χιλιάδες σπουδαστές οχυρωμένους στη Νομική. Οι χουνταίοι αιφνιδιασμένοι περικύκλωσαν το κτίριο με δυνάμεις καταστολής και τραμπούκους. Από την ταράτσα του κτιρίου οι σπουδαστές τραγουδώντας το «Πότε  θα  κάνει  Ξαστεριά…», καλούν  το  λαό σε συμπαράσταση και ξεσηκωμό φωνάζοντας «Ελλάς Ελλήνων Φυλακισμένων», «Λευτεριά στα αδέρφια  μας», «Δεν σε θέλει ο Λαός, παρ’ τη Δέσποινα  και  μπρος»,  «Δημοκρατία – Ελευθερία», «Δεν περνά ο Φασισμός», ενώ παράλληλα κρεμούν πανό και ρίχνουν αυτοσχέδιες προκηρύξεις. Από την πρώτη στιγμή συγκροτήθηκε Συντονιστική Επιτροπή και Ομάδες Περιφρούρησης που οχύρωσαν τις πύλες. Οι αποφάσεις  για παραμονή ή αποχώρηση, παίρνονταν από συνελεύσεις. Κίνδυνοι μεγάλοι υπήρχαν, αφού ανά πάσα στιγμή μπορούσε να γίνει αιματηρή εισβολή από την αστυνομία, αλλά η  αποφασιστικότητα των σπουδαστών υπερτερούσε. Περιμετρικά στην οδό Ακαδημίας μαζευόταν κόσμος και οι πιο τολμηροί φώναζαν «Είμαστε μαζί σας», αλλά δεχόταν άμεσα επιθέσεις αστυνομικών και τραμπούκων. Από τις γύρω πολυκατοικίες πετούσαν στους οχυρωμένους και περικυκλωμένους σπουδαστές, σάντουιτς, μπισκότα, φρούτα, τσιγάρα… Στις 6 το απόγευμα της επόμενης  μέρας, μετά  από συμφωνία με τις πρυτανικές αρχές για ανάκληση  της  επιστράτευσης και για αναίμακτη έξοδο, οι σπουδαστές βγήκαν ομαδικά και ξεχύθηκαν στους γύρω δρόμους. Παρά το νέο άγριο κύμα τρομοκρατίας και βαρβαρότητας που εξαπέλυσε η χούντα, οι αγωνιζόμενοι νέοι με την Κατάληψη της Νομικής είχαν σημειώσει μια ουσιαστική νίκη, σημείο αναφοράς για το αντιδικτατορικό κίνημα, που οδήγησε σε εννιά μήνες στην εξέγερση  του  Πολυτεχνείου.

Στην Κατάληψη της Νομικής, στις προηγούμενες αντιδικτατορικές κινητοποιήσεις, που ξεκίνησαν από τη μεγάλη διαδήλωση στην κηδεία του Γιώργου Σεφέρη (22  Σεπτέμβρη 1971) αλλά και στις επόμενες μέχρι την εξέγερση του Πολυτεχνείου, συμμετείχαν  ενεργά πολλοί νέοι συντοπίτες  μας, σπουδαστές  και  εργαζόμενοι. Αρκετοί ενταγμένοι στις κρυφές αντιδικτατορικές αριστερές οργανώσεις νεολαίας, που οργάνωναν την αντίσταση κατά του ξενόδουλου καθεστώτος, περισσότεροι στις φοιτητικές επιτροπές κινητοποιήσεων, αλλά και πολλοί που συμμετείχαν αυθόρμητα στις διαδηλώσεις και στις καταλήψεις. Παιδιά οικογενειών που έμεναν στο Νησί μας, αλλά και παιδιά συντοπιτών μας που είχαν μεταναστεύσει στην Αθήνα από τα χρόνια του εμφυλίου, της τρομοκρατίας και τα χρόνια της φτώχειας που ακολούθησαν. Δεν καταγράφουμε ονόματα, γιατί θα αδικήσουμε πολλούς  και  πολλές. Άλλωστε σε αυτές τις βάρβαρες εποχές, κανείς και καμιά δεν έπεφτε στη φωτιά, για να αναφερθεί ονομαστικά σε κάποιο μελλοντικό δημοσίευμα.                                                                                 

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Μια από τις ενέργειες του καθεστώτος για καταστολή του αντιδικτατορικού κινήματος, ήταν να τρομοκρατήσουν τους γονείς στις επαρχίες για να «μαζέψουν» τα  παιδιά  τους από «κακές» επιρροές και  «οχλοκρατικές» εκδηλώσεις. Έτσι και στο νησί μας απειλούσαν τους γονείς για την τύχη των παιδιών τους και των κόπων τους.

Σε αυτή την χουντική δράση, έσπευσαν αυτόκλητοι ή επιστρατευμένοι και οι προεξάρχοντες του κλήρου, όπως ο τότε δεσπότης Μηθύμνης, που απηύθυνε στις 23 Φεβρουαρίου 1973, την παρακάτω επιστολή στους «φοιτητάς της επαρχίας Μηθύμνης» με συμβουλάς και απειλάς… «Είσθε προνομιούχος γενεά, τα πάντα διαθέτει το κράτος διά την μόρφωσίν σας, διά την συντήρησίν σας, ακόμη δε και διά την ψυχαγωγίαν σας. Φανήτε άξιοι αυτής της προστασίας. Τα ζητήματά σας ευρίσκονται εις χείρας σοβαράς. Η Επαναστατική Κυβέρνησις φροντίζει και είμεθα βέβαιοι ότι θα τα ικανοποιήσει όλα καί πρεπόντως…»!                                                                                                     

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

«Πρεπόντως…» με εξορίες, φυλακές, βασανιστήρια, δολοφονίες, λογοκρισία, σκάνδαλα, πληθωρισμό, χαφιεδισμό, ξενοδουλία και στο τέλος εθνοπροδοσία.

 

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Δεν είναι όλες εδώ! Λείπει η Ερατώ, η Τούλα, η Ραφαέλα...

Δεν δολοφονήθηκαν γιατί της «αγαπούσαν»- Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Εξάλειψης της Βίας κατά των Γυναικών
ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Λέσβιοι κληρικοί στο πλευρό της Εθνικής Αντίστασης

Η άγνωστη δράση ιερέων του νησιού που στάθηκαν δίπλα στον λαό και πλήρωσαν βαρύ τίμημα
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Μια μάνα που δεν σιώπησε ποτέ: Η συγκλονιστική επιστολή της μητέρας του Μιχάλη Μυρογιάννη

Δημοσιεύτηκε 10 χρόνια μετά τον θάνατό του στην «Ελευθεροτυπία»
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Το ιστορικό της προτομής του Μιχάλη Μυρογιάννη

Από τους Φίλους Ιστορικής Μνήμης και Πολιτιστικής Δημιουργίας
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Οι δικοί μας πρωταγωνιστές στην εξέγερση του Πολυτεχνείου

30 μέτρα από την πύλη, φοιτητές τότε, Απόστολος Κομνηνάκας και Γιάννης Παυλής μιλούν στο «Ν» για κείνες τις ημέρες
ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Μιχάλης Μυρογιάννης, ετών 20!

«Διαμπερές τραύμα στο κεφάλι, βληθείς δια πυροβόλου όπλου, έξοδος εγκεφαλικής ουσίας» -Η ιστορία της εν ψυχρώ δολοφονίας του 20χρονου από τη Μυτιλήνη και η μαρτυρία που αποκάλυψε το έγκλημα της χούντας
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

«Μόγλης στο Νησί» με Καράβα, τοπικά προϊόντα και παλιές ιστορίες της Μυτιλήνης

Θοδωρής, Ανθή και Νικόλας θυμήθηκαν το 2020, σχολίασαν το παρόν και γέλασαν με ιστορίες από τα παλιά
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Στο ίδιο έργο θεατές, εδώ και 100 χρόνια. Ο Τσικνιάς πλημμυρίζει ξανά και ξανά

Αρχειακό υλικό από εφημερίδες της περιόδου 1931 έως 1963 δημοσιοποιεί η Κεντρική Βιβλιοθήκη της Μυτιλήνης. Τα δημοσιεύματα αναφέρονται σε πλημμμύρες στην περιοχή της Καλλονής με τις εικόνες να μοιάζουν τραγικά με τις σημερινές
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Η Λέσβος των Βαλκανικών Πολέμων βρίσκει τη φωνή της

Πώς τα τραγούδια της χαράς και της ελπίδας αποτύπωσαν τον ενθουσιασμό της απελευθέρωσης μέσα από γερμανικές μελωδίες, προσωμιακά και τα περίφημα Επίστρατα
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Απόσπασμα από το ντοκιμαντέρ για την Απελευθέρωση της Μυτιλήνης

Ο Ιστορικός Στρατής Αναγνώστου εξιστορεί τα γεγονότα της 8ης Νοεμβρίου 1912
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Η Μηλένα Κοντού ζει το όνειρό της, με επόμενο κουπί την Αθλητική Ψυχολογία

Η καθημερινότητα-«στρατός» στο Σχοινιά, η γαλήνη της βάρκας και το μακρύ βλέμμα στο 2028 σε μια συνέντευξη εφ' όλης της ύλης στο «Ν»
ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ