× Στο Νησί
SOCIAL MEDIA

Η Κατάληψη της Νομικής το Φλεβάρη του 1973 και οι «εν Λέσβω» ανησυχούντες

Αφιέρωμα στα 52 χρόνια από την πρώτη μεγάλη αντιδικτατορική φοιτητική εξέγερση, από τους Φίλους της Ιστορικής Μνήμης και της Πολιτιστικής Δημιουργίας

Από το NEWSROOM Δημοσίευση 22/2/2025

Η Κατάληψη της Νομικής το Φλεβάρη του 1973  και οι  «εν Λέσβω»  ανησυχούντες
' χρόνος ανάγνωσης

Πώς  η αντιδικτατορική αντίσταση φούντωσε τόσο μαζικά και δυναμικά, ώστε στις 21 και 22 Φλεβάρη του 1973 τέσσερις  χιλιάδες σπουδαστές να οχυρωθούν στη Νομική Σχολή Αθηνών, τραντάζοντας το κέντρο της πρωτεύουσας με τα συνθήματα τους;

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Το ξενοκίνητο χουντικό καθεστώς, θέλοντας να καταπνίξει τις διεκδικήσεις της νεολαίας για Ελευθερία και Δημοκρατία, διοργάνωσε ψευτοεκλογές βίας και νοθείας στις Σχολές τον Νοέμβρη του 1972.  Διαπιστώνοντας ότι «κατάφερε» παρά την τρομοκρατία, τις συλλήψεις, και τα βασανιστήρια να ξεσηκώσει περισσότερους νέους που διοργάνωναν ανοιχτές πια αντιδικτατορικές συνελεύσεις, επανήλθε στις 13 Φλεβάρη 1973 και επιστράτευσε, με διακοπή της αναβολής στράτευσής τους, 137 σπουδαστές που θεώρησε πρωταίτιους των κινητοποιήσεων. Τις ίδιες μέρες η αστυνομία εισέβαλε στο προαύλιο του Πολυτεχνείου, διέλυσε μεγάλη συγκέντρωση και συνέλαβε 11 σπουδαστές που τους παρέπεμψε -άμεσα και εμφανέστατα κακοποιημένους- σε δίκη.   

                                             

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Έ, αυτά ήταν που πυροδότησαν τα πνεύματα για πιο δυναμική αντίσταση! Με  ραχοκοκαλιά  τις κρυφές αντιδικτατορικές οργανώσεις και τις φοιτητικές επιτροπές αγώνα ξεκίνησε στις 21 Φλεβάρη 1973 η πιο μαζική μέχρι τότε αντικαθεστωτική διαδήλωση, με τέσσερις χιλιάδες σπουδαστές οχυρωμένους στη Νομική. Οι χουνταίοι αιφνιδιασμένοι περικύκλωσαν το κτίριο με δυνάμεις καταστολής και τραμπούκους. Από την ταράτσα του κτιρίου οι σπουδαστές τραγουδώντας το «Πότε  θα  κάνει  Ξαστεριά…», καλούν  το  λαό σε συμπαράσταση και ξεσηκωμό φωνάζοντας «Ελλάς Ελλήνων Φυλακισμένων», «Λευτεριά στα αδέρφια  μας», «Δεν σε θέλει ο Λαός, παρ’ τη Δέσποινα  και  μπρος»,  «Δημοκρατία – Ελευθερία», «Δεν περνά ο Φασισμός», ενώ παράλληλα κρεμούν πανό και ρίχνουν αυτοσχέδιες προκηρύξεις. Από την πρώτη στιγμή συγκροτήθηκε Συντονιστική Επιτροπή και Ομάδες Περιφρούρησης που οχύρωσαν τις πύλες. Οι αποφάσεις  για παραμονή ή αποχώρηση, παίρνονταν από συνελεύσεις. Κίνδυνοι μεγάλοι υπήρχαν, αφού ανά πάσα στιγμή μπορούσε να γίνει αιματηρή εισβολή από την αστυνομία, αλλά η  αποφασιστικότητα των σπουδαστών υπερτερούσε. Περιμετρικά στην οδό Ακαδημίας μαζευόταν κόσμος και οι πιο τολμηροί φώναζαν «Είμαστε μαζί σας», αλλά δεχόταν άμεσα επιθέσεις αστυνομικών και τραμπούκων. Από τις γύρω πολυκατοικίες πετούσαν στους οχυρωμένους και περικυκλωμένους σπουδαστές, σάντουιτς, μπισκότα, φρούτα, τσιγάρα… Στις 6 το απόγευμα της επόμενης  μέρας, μετά  από συμφωνία με τις πρυτανικές αρχές για ανάκληση  της  επιστράτευσης και για αναίμακτη έξοδο, οι σπουδαστές βγήκαν ομαδικά και ξεχύθηκαν στους γύρω δρόμους. Παρά το νέο άγριο κύμα τρομοκρατίας και βαρβαρότητας που εξαπέλυσε η χούντα, οι αγωνιζόμενοι νέοι με την Κατάληψη της Νομικής είχαν σημειώσει μια ουσιαστική νίκη, σημείο αναφοράς για το αντιδικτατορικό κίνημα, που οδήγησε σε εννιά μήνες στην εξέγερση  του  Πολυτεχνείου.

Στην Κατάληψη της Νομικής, στις προηγούμενες αντιδικτατορικές κινητοποιήσεις, που ξεκίνησαν από τη μεγάλη διαδήλωση στην κηδεία του Γιώργου Σεφέρη (22  Σεπτέμβρη 1971) αλλά και στις επόμενες μέχρι την εξέγερση του Πολυτεχνείου, συμμετείχαν  ενεργά πολλοί νέοι συντοπίτες  μας, σπουδαστές  και  εργαζόμενοι. Αρκετοί ενταγμένοι στις κρυφές αντιδικτατορικές αριστερές οργανώσεις νεολαίας, που οργάνωναν την αντίσταση κατά του ξενόδουλου καθεστώτος, περισσότεροι στις φοιτητικές επιτροπές κινητοποιήσεων, αλλά και πολλοί που συμμετείχαν αυθόρμητα στις διαδηλώσεις και στις καταλήψεις. Παιδιά οικογενειών που έμεναν στο Νησί μας, αλλά και παιδιά συντοπιτών μας που είχαν μεταναστεύσει στην Αθήνα από τα χρόνια του εμφυλίου, της τρομοκρατίας και τα χρόνια της φτώχειας που ακολούθησαν. Δεν καταγράφουμε ονόματα, γιατί θα αδικήσουμε πολλούς  και  πολλές. Άλλωστε σε αυτές τις βάρβαρες εποχές, κανείς και καμιά δεν έπεφτε στη φωτιά, για να αναφερθεί ονομαστικά σε κάποιο μελλοντικό δημοσίευμα.                                                                                 

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Μια από τις ενέργειες του καθεστώτος για καταστολή του αντιδικτατορικού κινήματος, ήταν να τρομοκρατήσουν τους γονείς στις επαρχίες για να «μαζέψουν» τα  παιδιά  τους από «κακές» επιρροές και  «οχλοκρατικές» εκδηλώσεις. Έτσι και στο νησί μας απειλούσαν τους γονείς για την τύχη των παιδιών τους και των κόπων τους.

Σε αυτή την χουντική δράση, έσπευσαν αυτόκλητοι ή επιστρατευμένοι και οι προεξάρχοντες του κλήρου, όπως ο τότε δεσπότης Μηθύμνης, που απηύθυνε στις 23 Φεβρουαρίου 1973, την παρακάτω επιστολή στους «φοιτητάς της επαρχίας Μηθύμνης» με συμβουλάς και απειλάς… «Είσθε προνομιούχος γενεά, τα πάντα διαθέτει το κράτος διά την μόρφωσίν σας, διά την συντήρησίν σας, ακόμη δε και διά την ψυχαγωγίαν σας. Φανήτε άξιοι αυτής της προστασίας. Τα ζητήματά σας ευρίσκονται εις χείρας σοβαράς. Η Επαναστατική Κυβέρνησις φροντίζει και είμεθα βέβαιοι ότι θα τα ικανοποιήσει όλα καί πρεπόντως…»!                                                                                                     

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

«Πρεπόντως…» με εξορίες, φυλακές, βασανιστήρια, δολοφονίες, λογοκρισία, σκάνδαλα, πληθωρισμό, χαφιεδισμό, ξενοδουλία και στο τέλος εθνοπροδοσία.

 

ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΣΑΣ
Tο stonisi.gr δημοσιεύει κάθε σχόλιο. Θεωρούμε ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές καθώς εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή. Τα συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια θα διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση.

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

«Τι παναπεί… πας και τρως ψουμάρες;»

Η 92χρονη θεία Δέσποινα μίλησε για δίαιτα, αλλά και για την αναγκαιότητα ο άνθρωπος να «αυτοκυβερνιέται» στην παρουσίαση του βιβλίου του ανηψιού της, Βασίλη Κατσίλα
ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Τι γιορτάζουμε την Κυριακή των Βαΐων

Η υποδοχή του Χριστού με τα Βάγια και τα έθιμα της νηστείας
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Πρώτη νίκη της ζωής

Το Σάββατο του Λαζάρου στη Λέσβο και στη Μικρασία
ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Μάθημα ιστορίας σε μεγάλο ακροατήριο με τον Σταύρο Παναγιωτίδη

Αγαπήθηκαν και στη Μυτιλήνη οι «Μύθοι, παρεξηγήσεις και άβολες αλήθειες της ελληνικής ιστορίας»
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Η συμβολή της Λέσβου στην Επανάσταση του 1821 από την έρευνα του Στρατή Αναγνώστου

Σημαντική εκδήλωση ιστορικής μνήμης από την Εταιρεία Λεσβιακών Μελετών σε συνεργασία με τις εκδόσεις REPRO Graphics και την Αντωνία Σάββα
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Τα ...Fake News της Επανάστασης!

Πως οι ψεύτικες ειδήσεις κυκλοφορούσαν ακόμη και από τους ίδιους τους οπλαρχηγούς του 1821. Στο επίκεντρο της φημολογίας, οι Ρώσοι, ο Υψηλάντης, η κατάληψης της πόλης και η «Αόρατος Αρχή»
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Ελεύθερο Πάσχα και 25η Μαρτίου στη Μικρά Ασία του 1920

Γράφει ο ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΚΑΛΑΡΓΑΛΗΣ*
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Οι ζωγραφιές – «φωτογραφίες» των ηρώων της επανάστασης του 1821

Ο άγνωστος Βαυαρός φιλέλληνας που ζωγράφισε και διέσωσε τις μορφές των ηρώων της επανάστασης στα πεδία των μαχών-Γράφει ο ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΛΥΚΟΥΡΙΝΟΣ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Κώτσος Λούης, ένας γραφικός πατριώτης

Γράφουν η ΜΑΡΙΑ ΓΡΗΓΟΡΑ και ΦΑΝΗ ΜΑΡΩΝΙΤΟΥ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Όταν ο Μυτιληνιός «φουστανελάς» μπήκε στο Μουσείο του Λούβρου

Με αφορμή τη σημερινή συμπλήρωση 91 χρόνων από το θάνατο του μεγάλου λαϊκού μας ζωγράφου θυμόμαστε πως το 1961 το κοσμοπολίτικο Παρίσι υποδέχθηκε τα έργα του Θεόφιλου Χατζημιχαήλ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Μικρών τόπων αφηγήσεις στο «Μουσικό Καφενείο»

Δράση του Εργαστηρίου του Τμήματος κοινωνιολογίας με τη Βάσω Καραπιπέρη- Αλατζά
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Έφυγε για έναν «άλλο κόσμο» ο άστεγος κιθαρίστας της Ερμού στη Μυτιλήνη

Ο Ιορδάνης που ζούσε στο δρόμο μπροστά από την Εθνική Τράπεζα και έπαιζε κιθάρα, πέθανε πριν μερικές μέρες κουρασμένος και άρρωστος από τις κακουχίες και τις δυσκολίες της ζωής