273 νεκροί ‑επισήμως‑ πριν 55 χρόνια
Το χρονικό του ναυαγίου «ΗΡΑΚΛΕΙΟΝ» αποδεικτικό ενός εφοπλιστικού εγκλήματος σε βάρος των νησιωτών του Αιγαίου Πελάγους
Δημοσίευση 9/12/2021
Σαν χθες πριν από 55 χρόνια, στις 8 Δεκεμβρίου του 1966 άγνωστο ακόμα και σήμερα, πόσες ανθρώπινες ζωές χάθηκαν στα ανταριασμένα νερά του Αιγαίου Πελάγους στα ανοιχτά της Μήλου. Επίσημα οι νεκροί ήταν 273. Ήταν το ναυάγιο του πλοίου «Ηράκλειο» ένα εφοπλιστικό έγκλημα σε βάρος των νησιωτών. Ακολούθησαν τα χρόνια της χούντας, η υπόθεση ξεχάστηκε...
Αντιγράφουμε σήμερα από το Praxis Review, ένα «αφιέρωμα» στη σύγχρονη ξεχασμένη τραγωδία. Αποδεικτική του πώς χτίστηκαν οι εφοπλιστικοί κολοσσοί στη χώρα.
Σαν σήμερα, 8 Δεκέμβρη 1966, συντελέστηκε το εφοπλιστικό έγκλημα του "Ηράκλειον": Το 1966 ο ανταγωνισμός στην ακτοπλοΐα ήταν έντονος, ιδιαίτερα στις γραμμές της Κρήτης. Ένας βασικός "παίκτης", ήταν η εταιρεία των αδελφών Τυπάλδου με τα πλοία "Ηράκλειον" και "Χανιά".
Η εταιρεία πρόβαλλε ως "ατού" την ταχύτητα των πλοίων, ιδιαίτερα του "Ηράκλειον". Ήταν το αγγλικό φορτηγό Λέστερσαϊρ, το οποίο είχαν αγοράσει οι Τυπάλδοι δύο χρόνια πριν (1964) και το είχαν μετατρέψει όπως-όπως σε φέρι-μποτ, ενα πλοίο κατασκευής του 1949 (17 ετών), το οποίο,αν και έκανε δρομολόγια επί ενάμιση χρόνο, δεν είχε αναγνωριστεί ακόμα ως Επιβατηγό-Οχηματαγωγό από το υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας!
Το προηγούμενο διάστημα είχαν σημειωθεί περιστατικά κατά τα οποία είχε πάρει αδικαιολόγητη κλίση ή είχε βλάβη στον καταπέλτη. Το Δεύτερο Πρωτόκολλο Γενικής Επιθεώρησης, είχε περιορισμένη ισχύ, μέχρι 30/11/1966. Την 1η Δεκέμβρη το πλοίο θα έπρεπε να σταματήσει να ταξιδεύει. Η εταιρεία πήρε παράταση μέχρι 10/12.
Η αναχώρηση της 7ης Δεκεμβρίου από την Κρήτη για τον Πειραιά καθυστέρησε προκειμένου να προλάβει να επιβιβαστεί φορτηγό βάρους 25 τόνων. Στις 7.30 μ.μ το "Ηράκλειον" ξεκίνησε από τη Σούδα. Είχε 71 μέλη πληρώματος και 212 επιβάτες. Όμως, επειδή τότε επιτρεπόταν να εκδίδονται εισιτήρια μέσα στο πλοίο, ήταν άγνωστο πόσοι επιβάτες επέβαιναν πραγματικά.
Στο Αιγαίο έπνεαν άνεμοι 8-9 μποφόρ. Την ίδια ώρα, ο ναύτης του πλοίου Δ. Οικονόμου "διαπιστώνει ότι τα αυτοκίνητα αλληλοεκτυπώντο ....εκινδύνευαν να ανατραπούν τα αυτοκίνητα με υψηλόν χαβαλέ". Ενημερώνει τη γέφυρα. Ωστόσο, το πλοίο συνεχίζει να ταξιδεύει, με αμείωτη ταχύτητα, όπως διαφήμιζε η εταιρεία.
Στη 1.10 μετά τα μεσάνυχτα ανετράπη το φορτηγό που είχε επιβιβαστεί λίγο πριν την αναχώρηση. Λίγα λεπτά αργότερα μετακινείται απότομα και μέσα σε ένα τέταρτο 1.30 - 1.45, "Κτύπησε 3 φορές στη δεξιά και 3 φορές στην αριστερή πόρτα". Τότε ανοίγει ο δεξιός καταπέλτης και πέφτει στη θάλασσα. Αρχίζει να μπαίνει θαλασσινό νερό με δύναμη στο γκαράζ.
Οι περισσότεροι επιβάτες κοιμόντουσαν στις καμπίνες και κανένας δεν τους ειδοποιεί για τον κίνδυνο. Στις 2.12 ο ασύρματος εξέπεμψε το τελευταίο σήμα που ήταν μια λέξη: "ΒΥΘΙΖΟΜΑΙ".
Τρία λεπτά μετά έπεσαν στη θάλασσα και τα τελευταία άτομα τα οποία δεν είχαν παγιδευτεί σε εσωτερικούς χώρους. Σε λίγα λεπτά το πλοίο ανατράπηκε παρασύροντας σε βάθος 600-800 μέτρων τους περισσότερους επιβαίνοντες. Οι διασωθέντες ήταν τελικά μόλις 47, ενώ πνίγηκαν 273 άνθρωποι.
Η κρατική μηχανή δεν είχε σχέδιο επέμβασης. Κανένα πολεμικό πλοίο δεν ήταν σε ετοιμότητα, με αποτέλεσμα τα πλοία να αποπλεύσουν για τον τόπο της τραγωδίας μετά από ώρες.