Τιμή στους Γιαμουγιάννηδες
Ένα αφιέρωμα από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Πλωμαρίου «ΤΟ ΠΟΛΙΟΝ» στην απαράμιλλη ναυπηγική τέχνη των Πλωμαριτών, με αφορμή το θάνατο του Δούκα Γιαμουγιάννη
Δημοσίευση 23/5/2021
του Δημήτρη Μπουρνού
Πώς το μικρό τρεχαντήρι «Κωνσταντίνος» (γριγρί), έγινε «Δημήτριος» από τα χέρια του Μανώλη Γιαμουγιάννη και των καραβομαραγκών του, το 1961!
Θαυμάζοντας το 2015 την έκθεση ναυπηγικής τέχνης στο Πολύκεντρο Πλωμαρίου, θυμήθηκα το ναυπηγικό θαύμα που παρακολούθησα το 1961. Το γριγρί των αδελφών Γιάννη και Νίκου Μπουρνού (από τσεσμελίδικη οικογένεια) ήταν μικρό για να ξανοιχτεί σε πιο «χοντρές» θάλασσες (σαν τον πάγκο Σιγρίου, όπου με περίσσια τέχνη ψάρευαν οι Μολυβιάτες γκιργκιράδες, με πρώτο θαλασσόλυκο τον Ηρακλή Γιαννάκο, πρωτοπόρο στις δύσκολες καλάδες). Όταν ο «Κωνσταντίνος» έζωνε στον σάκο του διχτυού πάνω από έξη τόνους σαρδέλα, δεν χωρούσε τα ψάρια η κουβέρτα και τα μπούνια έμπαιναν μέσα στη θάλασσα. Σιρμαγιά δεν υπήρχε για να πάρουν καινούριο, μεγάλο τρεχαντήρι.
Έμαθαν τη φήμη και την τέχνη του Μανώλη Γιαμουγιάννη και πήγαν τον «Κωνσταντίνο» στον ταρσανά του στο Πλωμάρι, για να τον «κόψει» και να τον «μεγαλώσει».
Μα γίνονται αυτά τα πράγματα; Απόρησα με το παιδικό μυαλό μου. Αλλά πηγαίνοντας με τον πατέρα μου στον ταρσανά του Μανώλη Γιαμουγιάννη στο Πλωμάρι κάθε λίγες μέρες, θαυμάζαμε τη μεταμόρφωση! «Τό ˋκοψε» στα δύο, απομάκρυνε τα δύο κομμάτια και μετά άρχισε να το «γεμίζει», δηλαδή να χτίζει νέο τρεχαντήρι. Έβαλε πρώτα νέα καρένα, μετά μεγάλωσε τα σκαριά, το «πέτσωσε» απέξω, το αρμάτωσε κ.λπ.
Με λίγα λόγια, το μάκρυνε κάπου δύο μέτρα και το ψήλωσε κάπου ένα μέτρο, δημιουργώντας το «Δημήτριος», που ξανοίχτηκε να ψαρεύει στα γύρω νησιά, μέχρι και τον Σαρωνικό (όπου έπεφταν ψαριές), με άξιους ψαράδες πλήρωμα. Άραγε σήμερα, με την τόσο προχωρημένη τεχνολογία, υπάρχει ναυπηγός ή καραβομαραγκός, να καταφέρει τέτοια μετασκευή;
Στη μια φωτογραφία φαίνεται το «Κωνσταντίνος» κομμένο στα δυο. Στην επόμενη, το ξαναγεννημένο τρεχαντήρι, με θαυμαστή γραμμή, αναλογίες και πλεύση. Πάνω στην κουβέρτα, δικαίως καμαρώνουν ο Μανώλης Γιαμουγιάννης και ο θείος μου, Νίκος Μπουρνούς. Στα βάζια κάθονται τρεις μάστορες, συνεργάτες του Γιαμουγιάννη.
Αυτά γίνονταν το 1961, όταν ακόμα τολμηροί άνθρωποι κατακτούσαν τη θάλασσα, γιατί μετά από 20 χρόνια ήρθαν οι «αποζημιώσεις» της Ε.Ο.Κ. για τα κομματιασμένα σκάφη που αποσύρονταν από την παραγωγή…