Επαναστατικές Αλλαγές ή Εγκλωβισμένο Σύστημα; Η Πανελλήνια Εξεταστική στην Ελλάδα
Της ΜΑΡΩΣ ΑΘΗΝΙΩΤΗ*, μαθήτριας, μέλος των Ανιχνευτών Μυτιλήνης
Δημοσίευση 6/5/2024

Με την προσέγγιση των πανελληνίων εξετάσεων, η συζήτηση για το εξεταστικό σύστημα της Ελλάδας είναι σε πλήρη εξέλιξη. Αναμφίβολα, η παράδοση και η σημασία των πανελλαδικών εξετάσεων είναι ανυποτίμητες, ωστόσο, αυτό το κεντρικό σύστημα δεν είναι χωρίς αμφισβήτηση.
Ένας από τους βασικούς κριτικούς του συστήματος είναι η υπερβολική του βαρύτητα στην εκπαιδευτική πορεία των μαθητών. Από το Δημοτικό μέχρι το Λύκειο, το μάθημα είναι στρατηγικά στρογγυλεμένο γύρω από τις απαιτήσεις των πανελληνίων εξετάσεων. Αυτό οδηγεί σε μια εκπαιδευτική εμπειρία που εστιάζει στη μνήμη και την εξωτερική επιδεξιότητα, παρά στην κριτική σκέψη και τη δημιουργικότητα.
Επιπλέον, η πίεση που ασκείται στους μαθητές είναι τεράστια. Η επιτυχία ή η αποτυχία τους στις πανελλαδικές εξετάσεις καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την είσοδό τους σε πανεπιστήμια και τις μελλοντικές τους προοπτικές. Αυτό δημιουργεί έντονο άγχος και αντιμετωπίζεται ως μοναδική ευκαιρία για επιτυχία, αγνοώντας το γεγονός ότι η εκπαίδευση είναι ένα συνεχές ταξίδι.
Εντούτοις, παρά τις κριτικές, ορισμένοι υποστηρίζουν ότι το κεντρικό σύστημα είναι απαραίτητο για τη διασφάλιση της ισότητας και της διαφάνειας. Με την εφαρμογή ενός ενιαίου συστήματος αξιολόγησης, όλοι οι μαθητές αντιμετωπίζονται ισότιμα, ανεξαρτήτως του πού μαθαίνουν ή της κοινωνικής τους καταγωγής.
Ωστόσο, η έλλειψη ευελιξίας του συστήματος μπορεί να επιφέρει απώλεια ταλέντων. Πολλοί μαθητές αισθάνονται περιορισμένοι από τις στενές παραμέτρους των πανελλαδικών εξετάσεων και εγκαταλείπουν τα όνειρά τους επειδή δεν μπορούν να πληρούν τα πρότυπα που έχουν τεθεί.
Ένα ενδιαφέρον σημείο συζήτησης είναι η δυνατότητα μετάβασης σε ένα πιο ευέλικτο σύστημα αξιολόγησης που θα λαμβάνει υπόψη τις δεξιότητες και τα ενδιαφέροντα των μαθητών. Αυτό θα μπορούσε να προωθήσει τη διαφοροποίηση και την ατομική ανάπτυξη, ενθαρρύνοντας παράλληλα τη δημιουργικότητα και την κριτική σκέψη.
Συνοψίζοντας, η πανελλαδική εξέταση είναι μια παράδοση με μακρά ιστορία στην Ελλάδα, αλλά η συζήτηση για το εξεταστικό σύστημα που υπάρχει δεν έχει σταματήσει να εξελίσσεται. Με βάση τις κριτικές και τις προτάσεις που έχουν διατυπωθεί, είναι καιρός να εξετάσουμε προσεκτικά το πώς μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα εξεταστικό σύστημα που θα είναι δίκαιο, ευέλικτο και θα ενθαρρύνει την πραγματική μάθηση και ανάπτυξη των μαθητών.
*Η Μάρω Αθηνιώτη έγραψε το παραπάνω άρθρο, στο πλαίσιο workshop δημοσιογραφίας που έκανε ως μέλος των Ανιχνευτών Μυτιλήνης, και έκανε ρεπορτάζ