Ο Στρατής Δ. Κατζουρίδης γέννημα-θρέμμα του Παλαιοκήπου Γέρας, συνταξιούχος εργολάβος οικοδομών και άξιος πρόεδρος του χωριού επί δυο συνεχείς τετραετίες, δεν κατάφερε να πραγματοποιήσει το όνειρό του να σπουδάσει. Οι πιεστικές βιοτικές ανάγκες τον έριξαν από παιδί ακόμη στη σκληρή βιοπάλη. Και όμως με επιμονή και καρτερικό μόχθο –«δουλεύοντας κανείς μαθαίνει τη σωστή δουλειά και την τέχνη» (Γ. Ρίτσος)– καλλιέργησε το ταλέντο του να αποτυπώνει στο χαρτί εικόνες, μνήμες και στοχασμούς. Παράλληλα αφιερώθηκε στη λεπτοδουλεμένη χειροτεχνία. Περίπου διακόσια έργα του εκτίθενται από το 2023 στο εργαστήρι του στον Παλαιόκηπο.
Από τη σάτιρα στην ποιητική αυτοβιογραφία
Από το 1965 και εξής έγραφε στίχους στη ντοπιολαλιά για το ετήσιο καρναβάλι του χωριού στα δρώμενα του οποίου συμμετείχε. Το 2016 αυτοί οι στίχοι μαζί με άλλα ποιήματα συγκεντρώθηκαν στο βιβλίο του «45 χρόνια σάτιρα και όχι μόνο». Στίχοι με πλούσια θεματολογία, ευρηματικότητα και ανόθευτο, λαϊκό παραστατικό λόγο. Το Πανεπιστήμιο Πατρών, για τη συμβολή του στην καταγραφή και διάσωση της λεσβιακής διαλέκτου, τού απένειμε τιμητική πλακέτα στο διεθνές συνέδριο για τη λεσβιακή διάλεκτο στη Μυτιλήνη ( Ιούλιος 4-6 του 2025).
Πρόσφατα κυκλοφόρησε το δεύτερο βιβλίο του «Η ζωή μου σε στίχους..», όπου μέσα σε δέκα ενότητες (αντίστοιχες των κυριότερων σταθμών της ζωής του) με στίχους απλούς, άμεσους, που θυμίζουν λαϊκά τραγούδια, ξετυλίγει τη δύσβατη διαδρομή του: από τα χρόνια της Κατοχής και της ανέχειας, την εξαντλητική δουλειά στα συνεργεία και τις οικοδομές, μέχρι την καταξίωσή του ως μάστορας, τεχνίτης και εργολάβος οικοδομών.
Είχα βγάλει όνομα,
τεχνίτης πια μεγάλος,
και γρήγορα κατάφερα
να γίνω εργολάβος.
Μια ζωή – καθρέφτης μιας γενιάς
Η πανοραμική εξιστόρηση της ζωής του αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς αγγίζει ευρύτερες κοινωνικές, οικονομικές, πολιτιστικές, ιστορικές συνθήκες μέσα στις οποίες μια ολόκληρη γενιά, η δική του, αγωνίστηκε με πλήθος εμποδίων και κατάφερε να σταθεί όρθια.
Ένα δείγμα ιστορικής πραγματικότητας:
Οι ολέθριοι βομβαρδισμοί των Γερμανών στην κατοχική Αθήνα:
Σούρμενα και Γλυφάδα
γίναν όλα ερείπια
μέσα σε μια βδομάδα.
Και η ληστρική επέλαση των αετονύχηδων:
Άρχισαν να λεηλατούν
ό,τι εύρισκαν μπροστά τους,
τα πάντα κουβαλούσαν
μες στα οικόπεδά τους.
Ανάμεσα στη σάτιρα και τον στοχασμό
Μετά την ποιητική αυτοβιογραφία ακολουθούν δεκαέξι ποιήματα στοχαστικά γύρω από θέματα της ζωής των αγροτών και του χωριού (λ.χ «Μια πας τ’ν άλλ(η)» «Πιάσαμε πάτο»), σατιρικά καρναβαλικού τύπου (λ.χ «Ο πραματευτής» ,«Ο αχνός και το αγγούρ»), επικαιρικά («Υστερόγραφο 1» και «Υστερόγραφο 2») για τον πόλεμο Ρωσίας - Ουκρανίας και για το Παλαιστινιακό.
Ένα δείγμα λεπτής ειρωνείας και υπόκωφης θλίψης από το ποίημα «Νεολαία SOS»:
Πιρνώ απ’ τ’ς καφιτέριες
και βλέπω τι ν’αυτό;
Στο’να του χέρ βαστούν φραπέ
τσι στ’ άλλου κινητό.
Πάρα πουλύ καλά πιρνούν,
ας είν’καλά οι γουνοί ντουν,
χαρτζιλικώνιν τα πιδιά
για να χαρούν τ’ζουή ντουν
Επίλογος με καρναβαλική ευθυμία
Το βιβλίο κλείνει με ένα κωμικό σκετς- παιχνίδι μεταξύ σοβαρού, αστείου και αθυρόστομου - με τίτλο «Διάλογος δασκάλου-μαθητών» γραμμένο από τον Στρατή Κατζουρίδη και τον γιο του Γιώργο για το καρναβάλι του 2019.
Διπλή Ματιά στη Ζωή
Είναι εμφανής και σε τούτο το πόνημα του Στρατή Κατζουρίδη η πολύπλευρη δημιουργική ικανότητά του: σάτιρα, διακωμώδηση, αλλά και σοβαρότητα και στοχαστική θεώρηση των πραγμάτων. Έτσι, όπως έλεγαν οι παλιοί «παίζοντας άμα και σπουδάζοντας», κατόρθωσε και πάλι να μας προσφέρει λόγο αυθεντικό, πηγαίο, αληθινό.