× Στο Νησί
SOCIAL MEDIA

«Τότε που όλα ήταν αλλιώς»

Γράφουν η Ντέπη με την Τέσση Χατζηκαμπάνη

Δημοσίευση 23/2/2019

«Τότε που όλα ήταν αλλιώς»
Όρθιος στη φωτογραφία ο Μαρίνος Βερβέρης

Πρόσφατα έπεσε στα χέρια μου μια φωτογραφία της δεκαετίας του 1960 .

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Είναι τραβηγμένη στο χωριό μου, στα Κεραμειά, στο «Ουζοκαφέπαντοπωλείο» του παππού μου Μαρίνου Βερβέρη. Ο παππούς μου γεννήθηκε στο Αιβαλί το 1914 και ήρθε πρόσφυγας με την οικογένεια του στην Λέσβο το 1922.

Μετά από πολέμους, από δύσκολες συνθήκες και από πολλές δουλειές που έκανε, άνοιξε στα Κεραμειά το 1955 ένα ουζοκαφεπαντοπωλείο.

Με αφορμή αυτή τη φωτογραφία έκανα κάποιες έρευνες, θυμήθηκα και κάποιες ιστορίες που μου είχε διηγηθεί ο παππούς μου και δεν μπόρεσα να μη γράψω λίγα λόγια γι’ αυτές τις εποχές.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Τότε που όλα ήταν αλλιώς.

Τότε που ένα μαγαζί μπορούσε να είναι καπνοπωλείο, μπακάλικο αλλά και να προσφέρει σε γνωστούς και σε αγνώστους ουζάκι, καφέ και κονιάκ για να εξυπηρετεί τις ανάγκες της εποχής.

Στον ίδιο χώρο στεγαζόταν και το σπίτι του όπου έμενε με την γιαγιά μου και αργότερα με την μητέρα μου.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Τα πρωινά καθώς οι γυναίκες έβγαιναν για τα ψώνια τους η γιαγιά μου τους τράταρε καφέ ελληνικό στη χόβολη, γλυκό του κουταλιού και λουκουμάκια.

Κάθε πρωί εκεί γινόντουσαν πηγαδάκια κουτσομπολιού για όσα συνέβαιναν στο χωριό μας αλλά και στα γύρω χωριά, μιας και ο μόνος τρόπος επικοινωνίας και ψυχαγωγίας ήταν οι παρέες αφού δεν υπήρχαν ούτε τηλεοράσεις, ούτε τηλέφωνα και δεν είχαν οι γυναίκες την πολυτέλεια να βγουν μόνες τους πουθενά.

Την ίδια ώρα έξω από το μαγαζί τα παιδιά έπαιζαν μπίλιες, καρύδια, κουτσό και έβαζαν τα χάρτινα καραβάκια τους για αγώνες στα αυλάκια.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Στις γιορτές όταν τα μικρά μάζευαν κάποια χρήματα από τους συγγενείς έτρεχαν στο μαγαζί για να αγοράσουν καραμέλες, κοκοράκια γλειφιτζούρια αλλά και τα πρώτα γαριδάκια που κυκλοφόρησαν τα Μπόζο.

Τα μεσημέρια ο δάσκαλος του χωριού που είχε έρθει από μακριά για να διδάσκει στο χωριό και έβγαζε τον χειμώνα εκεί μιας και δεν υπήρχαν μέσα μεταφοράς για να πηγαινοέρχεται, καθημερινά πήγαινε στο μαγαζί για ένα πιάτο ζεστό φαγητό της κατσαρόλας, συνήθως τον συνόδευαν ο ιερέας, ο πρόεδρος και οι αστυνομικοί των δίπλα χωριών.

Εκεί γινόταν επίσης και τα ερωτικά νταλαβέρια μιας και οι μνηστήρες της εποχής έγραφαν ραβασάκια και τα άφηναν στην γιαγιά μου να τα παραδώσει κρυφά στην εκλεκτή της καρδιάς τους.

Ένα πιάτο φαγητό υπήρχε επίσης πάντα για τους άγνωστους περαστικούς και για όσους είχαν ανάγκη μιας και ο παππούς μου γνώριζε πολύ καλά τι σημαίνει πείνα.

Στους τοίχους του μαγαζιού υπήρχαν κάποια έργα του Θεόφιλου, ο οποίος υπήρξε πολύ καλός φίλος με τον κυρ Μαρίνο.

Κατά το σούρουπο , την ώρα που οι γυναίκες μαζευόταν στα σπίτια τους , οι άντρες έβαζαν το μπριγιόλ και τα παντελόνια με τις τσάκες και πήγαιναν στο ουζοκαφεπαντοπωλείο για το ούζο ή το κονιάκ τους.

Οι μεζέδες που τον χειμώνα συνόδευαν το ούζο ήταν συνήθως η φασολάδα, η ρέγγα και οι ελιές ενώ το καλοκαίρι ντομάδα, τυρί και καρπούζι.

Το κονιάκ συνοδευόταν πάντα με στραγαλάκια.

Τις ώρες αυτές δίπλα στο μαγκάλι ξεχνούσαν τους νταλκάδες , τα προβλήματα και την κούραση της δουλειάς, κάπνιζαν τσιγάρα σέρτικα, συνήθως Sante, Ρήγας, Παλλάς και Τέλειον, κάποιες φορές έβγαινε και ο ναργκιλές, τραγουδούσαν, μιλούσαν για το παρόν, το παρελθόν και το μέλλον και πήγαιναν στα σπίτια τους αργά παραπατώντας.

Ακόμα και την εποχή της Χούντας που απαγορευόταν η διασκέδαση και δεν επιτρεπόταν να μένουν τα φώτα αναμμένα εκείνοι μαζευόταν πάλι στο μαγαζί αψηφώντας τον κίνδυνο της σύλληψης.

Την εποχή των Χριστουγέννων έβγαιναν όλοι μαζί για να πουν τα κάλαντα στις γειτονιές και μετά κατέληγαν πάλι εκεί για να παίξουν χαρτιά, να μεθύσουν και να ρίξουν και καμιά ζεϊμπεκιά.

Οι άνθρωποι τότε παρ’ όλες τις οικονομικές δυσκολίες, τις πολιτικές απαγορεύσεις, την κούραση από τα χωράφια κι από άλλες βαριές δουλειές, την στέρηση των γραμμάτων και της παιδείας ήξεραν να είναι ευτυχισμένοι.

Είναι μια εποχή στην οποία θα προτιμούσα να ζω γιατί απλά θα ζούσα.

Θα ζούσα μέσα σε παρέες, σε γλέντια, σε δυσκολίες, σε έρωτες αγνούς κι αληθινούς, στις δυσκολίες και στις ομορφιές.

Δε θα υπήρχα απλά πίσω από οθόνες και εικονικές πραγματικότητες, πίσω από φίλους διαδικτυακούς και έρωτες του chat, δε θα είχα ανάγκη να δημοσιεύω την ζωή μου και την καθημερινότητα μου σε σελίδες του ίντερνετ, δε θα κάπνιζα ηλεκτρονικά τσιγάρα, δε θα φόρτιζα τα ονειρα μου σε πρίζες και δε θα σκότωνα τον εαυτό μου με burgers και ανούσιες τροφές.

Θα έβγαινα στους δρόμους να ψάξω για δουλειά και δε θα περίμενα να δω κάποια ανάρτηση που ζητάει προσωπικό.

Θα έγραφα στίχους και βιβλία που θα μύριζαν θάλασσα, έρωτα, πόνο και γιασεμί.

Δε θα χόρευε η μοναξιά μέσα στους τοίχους του δωματίου μου πνιγμένη με καλώδια.

Το ουζοκαφεπαντοπωλείο έκλεισε το 1988 και νιώθω περήφανη που πέρασα εκεί μέσα τα πρώτα χρόνια της ζωής μου.

Ο παππούς μου συνέχισε να ζει έτσι ως το τέλος, με παρέες στα καφενεία, με ουζάκια, δίχως τηλέφωνα, στις αρμονίες της φύσης, με αγάπη, με αλληλεγγύη και με άπειρες ιστορίες να διηγείται στους διπλανούς του.

Έφυγε σε ηλικία 100 ετών με ένα χαμόγελο στο στόμα του, αφήνοντας κληρονομιά σε μένα και στην αδερφή μου όλον αυτό τον θησαυρό της ζωής.

ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΣΑΣ
Tο stonisi.gr δημοσιεύει κάθε σχόλιο. Θεωρούμε ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές καθώς εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή. Τα συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια θα διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση.

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Αύξηση που δεν φτάνει....ούτε για ένα κουλούρι!

Γράφει ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΛΑΔΙΤΗΣ
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Του «Αστράτ’γου» του Μανταμαδιώτη

8 Νοεμβρίου, η γλυκιά γιορτή των Αιολέων-Του ΒΑΣΙΛΗ ΠΛΑΤΑΝΟΥ*
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Τι θα γίνει σα δεν βρέξει…

Γράφει η ΜΑΡΙΝΑ ΠΟΛΛΑΤΟΥ
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Η δεξαμενή των υποψήφιων προέδρων και των εκλεκτόρων τους

Ο ΜΑΝΩΛΗΣ ΝΙΚ. ΚΑΡΛΑΣ* γράφει εν όψει του Συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Στο Λαύριο, λαύρα η οδός των Θρησκευτικών

Γράφει ο ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Εμπλοκή και απεμπλοκή

Γράφει ο Παναγιώτης Κλαδίτης, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Ειρήνης Λέσβου
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Σεισμός Σάμου 4 χρόνια μετά: Με την ανασυγκρότηση του τόπου στα χαρτιά και στα λοιπά

Με την Κλαίρη και τον Άρη στο μυαλό και στην καρδιά μας! -Γράφει ο ΜΑΝΩΛΗΣ ΝΙΚ.ΚΑΡΛΑΣ*
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Το «ΟΧΙ» περνάει και χάνεται

Γράφει ο ΠΑΡΗΣ ΒΟΥΝΑΤΣΗΣ
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Η 28η Οκτώβρη 1945, στις πολιτικές φυλακές Μυτιλήνης

Γράφει ο ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΚΑΛΑΡΓΑΛΗΣ
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Το ΟΧΙ και ο Μεταξάς, από τον μύθο στην ιστορική αλήθεια

Με αφορμή τη συμπλήρωση 84 χρόνων από την 28η Οκτωβρίου 1940
ΘΡΑΣΟΣ ΑΒΡΑΑΜ
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Η αντιπολίτευση, της αντιπολίτευσης, ω αντιπολίτευση!

Γράφει ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΛΑΔΙΤΗΣ, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Ειρήνης Λέσβου