Η φανουρόπιτα της γιαγιάς Αμέρσας
Γράφει η: ΣΕΒΑΣΤΗ ΣΚΟΥΦΟΓΛΟΥ
Από το NEWSROOM Δημοσίευση 14/3/2022
Σύμφωνα με την συνταφή 540 gr ακριβώς! Ααα! Έχω έχω! Καρύδι. Καρύδια δεν έχω μπόλικα. Δεν φτουράνε διόλου, Μα σάματις, ο άγιος μετράει πόσα κομμάτια καρύδι έχει η πίτα! Α! Χυμό… Εντάξει, εντάξει έχω. Και ζάχαρη και σόδα , μπόλικη μα θές έχω!
Την πρώτη φορά που την έφτιαξα, την έφτιαξα για τάμα. Μα βγήκε νόστιμη και η ανικανότητα μου προς την ζαχαροπλαστική τέχνη, τελικά βρήκε αίτιο τις ασυνάρτητες και πολύπλοκες συνταγές, των πολύφημων μαγείρων.
Το γλυκό και το φαγί, επιζητούν τελικά την απλότητα και την αφοσίωση, από τους παρασκευάζοντες αυτά. Μ’ αρέσει αυτό το γλυκό, γιατί σαν δεν έχεις όλα τα υλικά, για να το φτιάξεις “περιποιημένο”, όπως λέμε, μπορείς να παραλείψεις κάποια, όπως το καρύδι ή την σταφίδα κι άλλοτε , αντί για χυμό , να βάλεις τσάι, χαμομήλι , ο,τιδήποτε μπορεί να έχεις εύκαιρο στην κουζίνα σου. Βλέπεις, η επιτύχια είναι σίγουρη, εφόσον βάλεις σόδα και εξετελέσεις, σωστά τα περαιτέρω, της συνταγής .
Συμβουλή της γιαγιάς μου, σαν έπιανε να την κάνει, για να πληρώσει το ευκαιριακό της τάμα ( όπως η ανεύρεση των γιαλιών της, τα οποία , καθόσον τα ανεζήτου, εβρίσκοντο επί της γηραιάς της κεφαλής), απαραίτητα συστατικά, που δίχως την ύπαρξη τους, ο άγιος δεν προσκαλούντο αλλιώς, ήταν η ησυχία κατά την παρασκευή της πίτας και η προσευχή στον άγιο που δέεις.
Κάθε υλικό που προσθέτεις και αναμιγνύεις, χρειάζεται το γνωστό “μελέτημα”. Δηλαδή, εφόσον το τάμα σου είναι για γάμο, καθώς ρίχνεις την ζάχαρη, λίγη – λίγη , την “μελετάς”, φέρειν ειπείν , τόσες πολλές να είναι οι ευτυχίες που θα δοκιμάσεις με το ζευγάρι σου. Για το λάδι, ας πούμε, έτσι να κυλήσει η μεταξύ σας ζωή σας ,σαν “λαδι”.
Σαφώς αρχίζοντας, κλέινοντας και κατά την διάρκεια, λατρεύεις και δοξολογείς τον θεό και τον άγιο σου, ευχαριστώντας τον για τα καλά που σε αξίωσε να έχεις… Κι ας μην έχεις ή κι ας έχεις ελάχιστα… Ο Θεός σου ο Κύριος σου θέλει την ευγνωμοσύνη σου καθώς και την ειλικρινή μεταμέλεια σου για τις ξαστοχίες που έπραξες.
Βέβαια πάλι, η φανουρόπιτα έπαιρνε κι άλλες χρήσεις. Έπαιρνε την θέση του πρωινού και του δεκατιανού στις κοιλιές των παιδιών της, που στον έξω κόσμο ( μα ακόμα καιι στους οικείους), οι λόγοι που προτάσσονταν από την ίδια, ήταν η ευκολία στην παρασκευή, λόγω της δικιάς της αχρηστίας προς την μαγειρική τέχνη και τεχνική, μα φυσικά βεβαίως και η νοστιμιά αυτού του γλυκού των φτωχών. Ναι! Έτσι το ονόμαζε. Γλυκό των φτωχών. Αυτό γιατί,της ήταν αδύνατον να θυμηθεί πόσες φορές, “μελέτησε” την ζάχαρη, σαν “λεπτά” ( έτσι τα έλεγε τα χρήματα) , σαν “λεπτά” που βρέχουν την μικρή της φαμίλια, για να μπορέσει να ζήσει και να αναθρέψει τα “ κουτσούβελα” της όπως συνήθιζε να τα αποκαλεί. Δεν μπορούσε να απαριθμήσει, πως όσες φορές την έπνιγαν τα δάκρυα , οι στεναχώριες και τα άγχη από τις αναδουλειές “μέτραγε” το λάδι, προσευχόμενη “ έτσι γρήγορα να περάσει κι αυτό”. Τα παιδιά της πια, σαν μάντευαν τις προθέσεις της μητέρας τους, δεν το βαριόντουσαν τούτο το γλυκό, και παρότι το τρώγανε συχνά, δεν ενδιαμαρτύρουντο.Ίσα- ίσα , τουναντίον, πάινευαν την μάνα τους και την παρακαλούσαν να ξαναφτιάξει το ίδιο και το ίδιο γλυκό, κανένα άλλο δεν θέλανε.
Σημαντικό , επίσης, στην εκπλήρωση του της ευχής είναι να φαγωθεί το γλυκό όλο, ή τουλάχιστον το περισσότερο. Το υπολειπόμενο , δίδεται στα πτηνά για βρώση, προκειμένου “πετώντας” να μυνήσουν στον άγιο την ευχή. Τελευταίο συστατικό , η αγάπη. Η αγάπη που θρέφει και ανδρειεύει την ελπίδα. Την ελπίδα για την πλήρωση του τάματος...