«Το απολιθωμένο δάσος που διηγείται ιστορίες της γης μέσα στις χιλιετίες»
Οι εντυπώσεις των Ελλήνων γεωλόγων για το Απολιθωμένο Δάσος της Λέσβου και τις εργασίες του 17ου Διεθνούς Συνεδρίου της Ελληνικής Γεωλογικής Εταιρείας
Από το NEWSROOM Δημοσίευση 4/6/2025

Έντονο θαυμασμό και επιστημονικό ενδιαφέρον προκάλεσε στους Έλληνες γεωλόγους το Απολιθωμένο Δάσος στο Σίγρι της Λέσβου. Στο πλαίσιο του17ου Διεθνούς Συνεδρίου της Ελληνικής Γεωλογικής Εταιρείαςπου πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στη Λέσβο, γνωστοί γεωλόγοι είχαν την ευκαιρία να επισκεφθούν το σπάνιο αυτό γεωλογικό μνημείο, αποκομίζοντας μοναδικές εμπειρίες τις οποίες διατύπωσαν σε δηλώσεις στην κάμερα του «Ν».
«Εντυπωσιάστηκα από τις νέες θέσεις που έχουν αναδείξει κατά μήκος του δρόμου», σημείωσε ο Δημήτρης Παπανικολάου, ομότιμος καθηγητής γεωλογίας του ΕΚΠΑ, περιγράφοντας πώς τα αλλεπάλληλα στρώματα ηφαιστειακής τέφρας και πυροκλαστικών ροών μαρτυρούν τη συνεχή διαδικασία καταστροφής και αναγέννησης του δάσους. «Είναι εκπληκτικό το πώς διατηρούνται οι ρίζες, τα φύλλα, οι πεσμένοι και όρθιοι κορμοί, δημιουργώντας ένα πανόραμα χιλιάδων ετών, που δείχνει τον κύκλο ζωής και θανάτου του δάσους», πρόσθεσε.
Η εικόνα των διαδοχικών στρωμάτων που εναλλάσσονται – χώμα, δάσος, πυροκλαστικά υλικά και ξανά δάσος – προκαλεί δέος στους επιστήμονες. «Πρόκειται για έναν μοναδικό τόπο παγκόσμιας σημασίας, που ήδη προσελκύει νέες ερευνητικές προσπάθειες από την Ελλάδα, την Ευρώπη αλλά και την Κίνα», τόνισε ο καθηγητής Παπανικολάου.
Στο ίδιο πνεύμα εντυπωσιασμού κινήθηκε και ο Αθανάσιος Γκανάς από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, ο οποίος χαρακτήρισε το Απολιθωμένο Δάσος «ένα από τα καλύτερα διατηρημένα απολιθωμένα δάση του πλανήτη». Όπως εξήγησε, το μέγεθος των απολιθωμένων κορμών – ορισμένοι φτάνουν τα 30 μέτρα – σε συνδυασμό με την κλίση τους, αποκαλύπτει τη φορά των πυροκλαστικών ροών που τους κάλυψαν. «Με σύγχρονα μέσα μπορούμε να χαρτογραφήσουμε αυτά τα στοιχεία, τα οποία είναι ανεκτίμητα για την κατανόηση των γεωλογικών φαινομένων», επεσήμανε.
Ο Δημήτρης Σακελλαρίου, διευθυντής του Ινστιτούτου Ωκεανογραφίας, στάθηκε στη σημασία της επιστημονικής συνεργασίας που αποτυπώθηκε στο συνέδριο: «Η επιστημονική κοινότητα έδειξε ενότητα, συνεργάστηκε, αντάλλαξε δεδομένα και ανέδειξε πώς η γεωλογική έρευνα μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση φυσικών φαινομένων». Αναφέρθηκε μάλιστα και στη σεισμο-ηφαιστειακή κρίση που σημειώθηκε πρόσφατα στη Σαντορίνη, ως παράδειγμα του πώς η διεθνής συνεργασία είναι αναγκαία για την κατανόηση και διαχείριση αυτών των φαινομένων.
Από την πλευρά του, ο Σπύρος Παυλίδης, τέως πρόεδρος της Ελληνικής Γεωλογικής Εταιρείας, επεσήμανε ότι το συνέδριο αυτό ήταν «ένα από τα πιο επιτυχημένα», όχι μόνο λόγω της υψηλής επιστημονικής ποιότητας των συνεδριών, αλλά και λόγω του κλίματος συνεργασίας που επικράτησε. «Ήταν το πρώτο συνέδριο που έγινε εκτός των μεγάλων πόλεων και αποδείχθηκε εξαιρετικά επιτυχημένο», είπε χαρακτηριστικά.
Η Άννα Μπάτση, γεωλόγος στο Γεωπάρκο Γρεβενών - Κοζάνης, μίλησε για το εντυπωσιακό μέλλον του Απολιθωμένου Δάσους και του γεωπάρκου Λέσβου γενικότερα. «Κάθε φορά που επισκεπτόμαστε το Σίγρι, βλέπουμε καινούργια πράγματα. Το απολιθωμένο δάσος μας δείχνει πόσο πλούσια είναι η γεωλογική κληρονομιά της χώρας και πόσο σημαντικό είναι να την προστατεύουμε και να την αναδεικνύουμε», ανέφερε.
Το συνέδριο στη Λέσβο, που προσέλκυσε πάνω από 400 γεωεπιστήμονες από όλο τον κόσμο, έδωσε την ευκαιρία να παρουσιαστούν νέα επιστημονικά ευρήματα: από την εξέλιξη της Σαντορίνης και τις ηφαιστειακές κρίσεις, μέχρι την παλαιοντολογία και τα στρατηγικά ορυκτά της Ελλάδας. «Η ελληνική επιστημονική κοινότητα έδειξε ότι, ακόμα και σε δύσκολες συνθήκες, μπορεί να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων», σημείωσε ο Δημήτρης Σακελλαρίου.
Η σπουδαιότητα του Απολιθωμένου Δάσους στο Σίγρι, όπως τόνισαν όλοι οι γεωλόγοι, ξεπερνά τα όρια της επιστήμης. Είναι μια υπενθύμιση της διαρκούς αλληλεπίδρασης γεωλογικών και βιολογικών διεργασιών που, επί εκατομμύρια χρόνια, έπλασαν το τοπίο της Λέσβου – και μια παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές.