Δημήτρης Βουνάτσος: Ο θάνατος του, κλείνει τον κύκλο της Μεταπολίτευσης στη Λέσβο
Γράφει ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΑΝΤΖΑΡΗΣ
Δημοσίευση 10/4/2025

Με το θάνατο του Δημήτρη Βουνάτσου κλείνει και σε συμβολικό επίπεδο μια σημαντική περίοδος της νεώτερης πολιτικής ιστορίας της Λέσβου. Ο Δημήτρης Βουνάτσος υπήρξε μια ηγετική φυσιογνωμία της Μεταπολίτευσης για το νησί μας. Ο πατέρας του Φωκίων, ηγετική μορφή του ΕΑΜ Πλωμαρίου στην Κατοχή, διατέλεσε βουλευτής της Ένωσης Κέντρου το 1964 και δήμαρχος Πλωμαρίου το 1975. Ο Δημήτρης Βουνάτσος, ήταν από τα ιδρυτικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ στη Λέσβο, με σημαντική παρουσία και σε πανελλαδικό επίπεδο, εκπροσωπώντας το λεγόμενο «πατριωτικό» τμήμα του χώρου του ΠΑΣΟΚ. Εκλεγόταν συνεχώς βουλευτής του ΠΑΣΟΚ στο νομό Λέσβου, από το 1981 ως και το 1993, σφραγίζοντας με την παρουσία του τα πολιτικά πράγματα της δεκαετίας του 1980 στο νησί. Το 1998, μεταπήδησε στην αυτοδιοίκηση, αντιλαμβανόμενος ότι οι απόψεις του δεν είχαν πλέον «πολύ χώρο» στην νέα εκσυγχρονιστική φυσιογνωμία του ΠΑΣΟΚ, με τον νέο του πρόεδρο, Κώστα Σημίτη. Εξάλλου ήδη, νέα στελέχη της Λέσβου, με διαφορετικές προσεγγίσεις, όπως ο Νίκος Σηφουνάκης, διεκδικούσαν και έπαιρναν θέση στην κεντρική πολιτική σκηνή, εκφράζοντας την νέα αυτή αντίληψη.
Έτσι, χωρίς ποτέ να εγκαταλείψει τον ευρύτερο ιδεολογικό χώρο του ΠΑΣΟΚ και αξιοποιώντας το πολιτικό κεφάλαιο, που είχε συγκεντρώσει στο διάστημα της βουλευτικής του θητείας, αλλά και συμμαχώντας με ένα μικρό, αλλά δυναμικό τμήμα από το χώρο της «πατριωτικής» δεξιάς, εκλέγεται νομάρχης Λέσβου το 1998, ως ανεξάρτητος υποψήφιος. Δώδεκα χρόνια μετά, το 2010, εκλέγεται δήμαρχος του ενιαίου δήμου Λέσβου, πάλι ως ανεξάρτητος υποψήφιος.
Είναι πολύ νωρίς να αποτιμηθεί και να αξιολογηθεί η πολιτική παρουσία του Δημήτρη Βουνάτσου στην ιστορία της Λέσβου από το 1974 και μετά. Με αυτήν ενδεχομένως θα ασχοληθούν συστηματικά οι μελλοντικοί ερευνητές της ιστορίας της Μεταπολίτευσης στο νησί.
Θα ήθελα να σημειώσω εδώ, καθώς τον έζησα από κοντά, ως πολιτικό προϊστάμενο στο Δήμο της Λέσβου, ότι ως δήμαρχος, είχε πάντα έναν απέραντο σεβασμό στην νομιμότητα και γι’ αυτό ζητούσε πάντοτε τις απόψεις των υπηρεσιών του Δήμου, πριν πάρει τις όποιες πολιτικές του αποφάσεις.
Είναι εξίσου σημαντικό, πως στην ενασχόληση του με την πολιτική και την παρουσία σε θέσεις ευθύνης, ήταν καθολικά αποδεκτό, πως το όνομα του δεν ακούστηκε ποτέ σε καμία απολύτως υπόθεση οικονομικής διαπλοκής, πράγμα καθόλου αυτονόητο στις μέρες μας. Είχε πάντοτε, όπως ο ίδιος συνήθιζε να λέει, «καθαρά χέρια».
Η συγκυρία της διοίκησής του, με τη μνημονιακή λαίλαπα των ετών 2011-2014, η κακοδαιμονία του ενός και μοναδικού δήμου στη Λέσβο, ελέω «Καλλικράτη», που τον ονόμαζε κοροϊδευτικά «Κακοκράτη», σε συνδυασμό με την αδυναμία του να αντιληφθεί τις αλλαγές που έφερναν τα μνημόνια στην ελληνική κοινωνία, δεν του επέτρεψαν να συνεχίσει να παραμένει ενεργός στη πολιτική.
Με το θάνατό του κλείνει ένας κύκλος. Μένει όμως η πολιτική του παρακαταθήκη, αλλά και ένα πλούσιο αρχείο, που διατηρούσε στο γραφείου του, από την πολύχρονη παρουσία του στην πολιτική. Ένα αρχείο με αξιόλογα τεκμήρια της περιόδου, επιστολές, έγγραφα, εσωκομματικά κείμενα, σπάνια βιβλία κλπ, πολύτιμα για τους μελλοντικούς ιστορικούς και ερευνητές. Χρέος του καλού του φίλου Περιφερειάρχη Κώστα Μουτζούρη και της επί πολλά έτη συνεργάτιδας του και Αντιπεριφερειάχη Αναστασίας Αντωνέλλη, να φροντίσουν για την ταξινόμηση και τη φύλαξη αυτού του σημαντικού αρχείου, ως μια τελευταία προσφορά του Δημήτρη Βουνάτσου στον τόπο του.