× Στο Νησί
SOCIAL MEDIA

Κορονοϊός και δόγμα του σοκ (μέρος Α)

Γράφει ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΛΑΔΙΤΗΣ

Από το NEWSROOM Δημοσίευση 21/3/2020

Κορονοϊός και δόγμα του σοκ (μέρος Α)
' χρόνος ανάγνωσης

Σήμερα, θα ξεκινήσω το σημείωμά μου μ' ένα κουίζ απ' αυτά που καλούν τους αναγνώστες να βρουν ομοιότητες και διαφορές.
Παρακαλώ, λοιπόν, να βρείτε τις ομοιότητες και τις διαφορές, ή τέλος πάντων ό,τι σχέση υπάρχει, μεταξύ των δύο κειμένων που ακολουθούν:

"Τα χειρότερα που γεννήθηκαν από έκτακτες συνθήκες θα μετατραπούν γρήγορα σε κινητήριους μοχλούς της επόμενης μέρας"

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

και

"Υπάρχει τεράστια αδράνεια, μια τυραννία του καθεστώτος στις ιδιωτικές και ιδιαίτερα στις κυβερνητικές ρυθμίσεις. Μόνο μια κρίση -πραγματική ή εκλαμβανόμενη ως πραγματική- παράγει πραγματική αλλαγή. Όταν ξεσπάει αυτή η κρίση, οι πρωτοβουλίες που αναλαμβάνονται εξαρτώνται από τις περιρρέουσες ιδέες. Αυτή, πιστεύω, [πρέπει να] είναι η βασική λειτουργία μας: να αναπτύσσουμε εναλλακτικές πολιτικές σε αντικατάσταση αυτών που υπάρχουν, να τις διατηρούμε ζωντανές και διαθέσιμες μέχρι το πολιτικά αδύνατο να γίνει πολιτικά αναπόφευκτο."

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Αν μεν διαβάσει κανείς μόνο το πρώτο κείμενο, θα μπορούσε να πει, πως κάποιος προσπαθεί να δώσει κουράγιο κι ελπίδα για την όποια επόμενη μέρα.
Αν όμως διαβάσει και το δεύτερο, και κάνει τους όποιους αναπόφευκτους συσχετισμούς και διασυνδέσεις, τότε θ' αρχίσουν να τον ζώνουν τα φίδια.
Επειδή όμως το κάθε κείμενο έχει τη δική του αξία και το δικό του περιεχόμενο ανάλογα με το ποιος το λέει και πότε το λέει, κι επειδή, διαβάζοντας ότι το πρώτο είναι τμήμα ενός εκ των συχνών διαγγελμάτων του Κυριάκου Μητσοτάκη εξ αιτίας του Κορονοϊού, και το άλλο αποτελεί τον σκληρό πυρήνα της τακτικής του νεοφιλελευθερισμού και είναι κομμάτι από το έργο του Μίλτον Φρίντμαν "καπιταλισμός κι ελευθερία", πατέρα του νεοφιλελευθερισμού και της περιβόητης σχολής του Σικάγου, τότε τα συμπεράσματα αφενός βγαίνουν από μόνα τους κι αφετέρου ηχούν στ' αυτιά μας σαν τις καμπάνες της Παναγίας των Παρισίων όταν τις χτύπαγε ο Κουασιμόδος.

Πριν δε εφαρμόσουμε την κλείδα της αποκρυπτογράφησης των παραπάνω κειμένων στη δική μας πραγματικότητα, ας ρίξουμε μια τελευταία ματιά στην εφαρμογή του δόγματος του σοκ, εδώ λίγο παραδίπλα μας, στη Νέα Ορλεάνη.
Όπως θα θυμάστε τον Αύγουστο του 2005 ο Τυφώνας Κατρίνα έπληξε τη Νέα Ορλεάνη. Όμως, "ο Φρήντμαν δεν είδε καμμία τραγωδία αλλά μόνο μια ευκαιρία για να προωθήσει την υλοποίηση των ιδεών του. Έτσι, δυο βδομάδες μετά την καταστροφή, ορισμένοι πιστοί τού φρηντμανισμού συναντήθηκαν με νομοπαρασκευαστική επιτροπή των ρεπουμπλικάνων προκειμένου να χαράξουν την πολιτική που θα έπρεπε να ακολουθηθεί. Προϊόν αυτής της σύσκεψης ήταν ένα "σχέδιο βοήθειας", το οποίο περιλάμβανε 32 προτάσεις εμφορούμενες απολύτως από το πνεύμα τού νεοφιλελευθερισμού.

Πρώτο μέλημα αυτού του σχεδίου ήταν η κατάργηση του νόμου Ντέηβις-Μπαίηκον, ο οποίος επέβαλλε σε όσους εργολάβους αναλάμβαναν ομοσπονδιακές δουλειές να καταβάλουν αξιοπρεπείς μισθούς. Αυτό σήμαινε πως όσοι θα δούλευαν για την αποκατάσταση των ζημιών θα πληρώνονταν ανάλογα με τα κέφια όποιου τους προσελάμβανε. Επίσης, προτάθηκε η μετατροπή ολόκληρης της πληγείσας περιοχής σε επιχειρηματική ζώνη απαλλαγμένη από κάθε φορολογία. Ακόμη, ζητήθηκε να χορηγηθούν στους μαθητές "κουπόνια φοίτησης" σε ιδιωτικά σχολεία τής επιλογής τους, αντί να ανακατασκευαστούν τα ρημαγμένα από τον τυφώνα σχολεία.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Παράλληλα, σύμφωνα με την φιλοσοφία τού "τώρα που βρήκαμε παπά, ας θάψουμε πεντ' έξι", τα νεοφιλελεύθερα τζιμάνια ζήτησαν από την κυβέρνηση (σημ.: πάντα στο πλαίσιο της "ανακούφισης" των πληγεισών περιοχών, έτσι;) να αναστείλει τους περιβαλλοντικούς περιορισμούς στην ευρύτερη περιοχή τής καταστροφής και να επιτρέψει την έναρξη νέων γεωτρήσεων και την λειτουργία νέων διυλιστηρίων.

Φυσικά, ο πρόεδρος Μπους ο Β(λαξ) έκανε αμέσως δεκτές όλες τις προτάσεις τού σχεδίου. Και "πριν αλέκτωρ φωνήσαι", οι εργοληπτικές εταιρείες χύμηξαν σαν ακρίδες, προκειμένου να ξεκοκκαλίσουν εκατοντάδες εκατομμυρίων. Εντελώς συμπτωματικά, οι σημαντικώτερες συμβάσεις υπεγράφησαν με τις εταιρείες που είχαν λυμανθεί το Ιράκ λίγο πρωτύτερα: η Halliburton (συγκεκριμένα, η θυγατρική της KBR) πήρε 60 εκατομμύρια για να χτίσει στρατιωτικές βάσεις κατά μήκος των ακτών, η Blackwater ανέλαβε την προστασία των υπαλλήλων τής FEMA και το κυνήγι των λαφυραγωγών, η Parsons ανέλαβε να κατασκευάσει μια γέφυρα στον Μισσισσιππή (αν και μια γέφυρα που είχε αναλάβει να χτίσει στο Ιράκ την πήρε το ρέμα), η Bechtel ανέλαβε να προμηθεύσει καταλύματα στους άστεγους κλπ. Συνολικά, οι αποτυχημένοι τού Ιράκ εισέπραξαν 3,4 δισεκατομμύρια δολλάρια (με απ' ευθείας ανάθεση, δίχως διαγωνισμό!) για να αποκαταστήσουν τις ζημιές."
(Από το "ανατομία του νεοφιλελευθερισμού" του Θεόδωρου Αθανασιάδη)

Όσον αφορά "για την χορήγηση κουπονιών φοίτησης" σε μαθητές σε ιδιωτικά σχολεία "Η ιδέα του Φρήντμαν ήταν απλή: αντί το κράτος να δαπανήσει χρήματα προκειμένου να ξαναχτίσει τα κατεστραμμένα δημόσια σχολεία, να χορηγήσει εκπαιδευτικά κουπόνια στους μαθητές. Με αυτά τα κουπόνια, τα παιδιά θα μπορούσαν να επιλέξουν το ιδιωτικό εκπαιδευτικό ίδρυμα στο οποίο θα ήθελαν να φοιτήσουν ενώ το κράτος θα επιδοτούσε ανάλογα αυτά τα ιδρύματα.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Η ιδέα του Φρήντμαν υιοθετήθηκε από την κυβέρνηση Μπους και το αποτέλεσμα ήταν ανατριχιαστικό. Μέσα σε 19 μήνες, το σύστημα δημόσιας εκπαίδευσης της Νέας Ορλεάνης αντικαταστάθηκε από ιδιωτικά σχολεία. Πριν το ξέσπασμα του τυφώνα Κατρίνα, στην εκπαιδευτική περιφέρεια της πόλης ανήκαν 123 δημόσια σχολεία. Σήμερα έχουν απομείνει μόλις τέσσερα! Αντίθετα, τα 7 ιδιωτικά σχολεία που υπήρχαν πριν την καταστροφή, έχουν αυξηθεί σε 31. Φυσικά, όλοι οι εκπαιδευτικοί που δούλευαν στα δημόσια σχολεία (470 άτομα) απολύθηκαν και μόνο λίγοι απ' αυτούς κατάφεραν να προσληφθούν (με μισθούς πείνας) από τα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια που ξεφύτρωσαν σαν μανιτάρια."
(Από το "ανατομία του νεοφιλελευθερισμού" του Θεόδωρου Αθανασιάδη)

Αυτά λοιπόν με τον νεοφιλελευθερισμό και το δόγμα του σοκ στη μητρόπολη, στις Η.Π.Α.

Γεια μας, θα τα πούμε στο δεύτερο μέρος.

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Μια νέα αρχή γεμάτη όνειρα και προκλήσεις

Ο χαιρετισμός της Αναπληρώτριας Περιφερειακής Διευθύντριας Εκπαίδευσης Βορείου Αιγαίου για το σχολικό έτος 2025-2026
ΑΧΙΝΟΣ

Πάτησε τον Αχινό, 10/9/2025

Το καυστικό σχόλιο της ημέρας
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Το χαράτσι που δεν λέει να φύγει!

Από το ΕΕΤΗΔΕ στον ΕΝΦΙΑ η ιστορία ένος «έκτακτου φόρου» τπου μας επιβλήθηκε το 2011 με τα μνημόνια και θα έπρεπε να είχε καταργηθεί με την έξοδο από αυτά
ΘΡΑΣΟΣ ΑΒΡΑΑΜ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Υπομονή

Γράφει ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΑΛΕΤΣΑΣ
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη και η ΔΕΘ

Γράφει η ΣΕΒΑΣΤΗ ΣΚΟΥΦΟΓΛΟΥ
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Αναγκαία η αλλαγή πολιτικής στο προσφυγικό

Γράφει ο ΣΤΡΑΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ το μέλος του Αγροτικού Γραφείου της Νέας Αριστεράς
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

«Θάνατος από πείνα, το σχέδιο του Ισραήλ»

Γράφει ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΛΑΔΙΤΗΣ
ΟΙ ΑΠΕΝΑΝΤΙ

Μήνυμα Ιμάμογλου από τα μπουντρούμια της Σιλίβρι στη Μυτιλήνη

Συνάντηση αυτοδιοικητικών Ελλάδας – Τουρκίας στο πλαίσιο του 1ου Διεθνούς Φεστιβάλ Ειρήνης Λέσβου
ΟΙ ΑΠΕΝΑΝΤΙ

Ιστορικό ταξίδι μνήμης σε Μοσχονήσι και Γενιτσαροχώρι

Εκδρομή διοργανώνει η συνδικαλιστική παράταξη Συλλογική Εκπαιδευτικών
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Το μυθιστόρημα του Παναγιώτη Βέη «Χωρίς Πυξίδα»

Γράφει ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΤΙΛΑΣ
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Η λειψυδρία είναι εδώ!

Γράφει ο ΣΤΡΑΤΗΣ ΖΑΦΕΙΡΗΣ, πρώην Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Βιομηχανίας
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΟΙ ΑΠΕΝΑΝΤΙ

«Η ειρήνη δεν έχει ηλικία»: Η Λέσβος στέλνει μήνυμα στον κόσμο

Ο Πάρης Βουνατσής, πρόεδρος της «Συνύπαρξης» μιλά στο «Ν» για το όραμα που έγινε πραγματικότητα με το 1ο Διεθνές Φεστιβάλ Ειρήνης που ξεκινά αύριο, Τρίτη
ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ