× Στο Νησί
SOCIAL MEDIA

Η εμπέδωση του συναισθηματικού καπιταλισμού και ο ΣΥΡΙΖΑ

Γράφει η ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΖΗΣΗ καθηγήτρια Ψυχολογίας, Τμήμα Κοινωνιολογίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου

Δημοσίευση 19/9/2023

Η εμπέδωση του συναισθηματικού καπιταλισμού και ο ΣΥΡΙΖΑ
' χρόνος ανάγνωσης

Το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου των εκλογών για την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ και η υπεροχή του κ. Κασσελάκη συνιστά ένα ισχυρό γεγονός για τη δυναμική του ΣΥΡΙΖΑ, και ταυτόχρονα, ένα κοινωνικό φαινόμενο για την ελληνική κοινωνία. Οι συνολικά 147.000 που ψήφισαν για την ανάδειξη της νέας ηγεσίας, με τους/ις 40.000 να πραγματοποιούν την εγγραφή τους ως νέα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ, εξέφρασαν, δια της ψήφου, την προτίμηση και την κρίση τους απέναντι σε υποψηφιότητες που, με έναν ειδικό τρόπο, η καθεμιά χωριστά συνιστά μια συμβολική ταξινόμηση, και ως τέτοια, διαθέτει έναν συναισθηματικό πυρήνα. Η θεμελίωση της νεοτερικότητας με την άνοδο του καπιταλισμού και τις έννοιες της υπεραξίας, του καταμερισμού της εργασίας και της συγκρότησης του ορθολογικού υποκειμένου έχει εγκαταστήσει την ιδεολογική υποδομή για την ιδέα και την πολιτισμική πρακτική ενός ξέφρενου και αχαλίνωτου ατομικισμού. Μεταξύ της σχέσης του συμβόλου και των πολιτισμικών νοημάτων που αντιστοιχούν στις διαφορετικές υποψηφιότητες του ΣΥΡΙΖΑ και της συναισθηματικής κουλτούρας του ψυχρού ατομικισμού διαμέσου της εκλογικής βάσης, αναπτύσσονται κριτήρια τα οποία δεν μπορεί να είναι απομακρυσμένα από τον τρόπο που συντίθεται ο σύγχρονος εαυτός και η σύγχρονη εαυτή, από τα περιεχόμενα και τις πρακτικές του πολιτισμού και της κοινωνίας. Οι πολιτικές της αφηγηματικής ταυτότητας και της εμπειρίας, οι δικαιωματικές προσεγγίσεις του πολιτικού γίγνεσθαι συνέβαλαν καθοριστικά στην εμπέδωση μιας αϊστορικής κοινωνικής σχέσης με το πολιτικό πράττειν. Τα 40.000 νέα μέλη διεκδίκησαν να προσφέρουν στον ιδιωτικό τους εαυτό μια στιγμή δημόσιας παρουσίας στο παραβάν της κάλπης και να εκτονώσουν συναισθήματα ποιοτικά διαφοροποιημένα από τις παλιές γενιές των Αριστερών, όλων εκείνων που βασανίστηκαν, εξορίστηκαν και φυλακίστηκαν για τα ιδανικά της ελευθερίας, της αξιοπρέπειας, και της δημοκρατίας.


Την σύγχρονη εποχή μιας άφθονης και παραζαλισμένης από τα καταναλωτικά και εικονικά πρότυπα κοινωνίας, τα συναισθήματα δεν αποτελούν υποκειμενικές αόρατες, και αφηρημένες ψυχολογικές καταστάσεις, αλλά βαθιά εσωτερικευμένες και εκούσιες μορφές δράσης, έντονα εξειδικευμένες συναισθηματικές κουλούρες, όπως πολύ εύστοχα, τα έχει περιγράψει στο έργο της η Eva Illouz. Η κατανόηση του φαινομένου της υπεροχής ενός υποψηφίου άνευ τεκμηρίων πολιτικής επίδοσης και ώσμωσης, μας διδάσκει πολλά για τις νέες προκλήσεις της πολιτικής σφαίρας, οι οποίες είναι απολύτως ανησυχητικές ως προς το αξιακό σύστημα και το ιστορικό παρελθόν της Αριστεράς. Η πείνα για κοινωνική αναγνώριση και μια θέση στην κοινωνική διάταξη χορταίνει από το φαντασιακό της οθόνης, του στυλ ζωής και της επικοινωνιακής άνεσης και από την αφηρημένη προσμονή μιας ψυχολογικής υπεξαίρεσης όλων αυτών των προτύπων κάμπτοντας την ορθολογική κρίση για το πραγματικό συμφέρον μιας αξιοβίωτης ζωής.

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Κάθε σήμερα και χειρότερα! (για το αύριο δεν το συζητάμε...)

Γράφει ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΛΑΔΙΤΗΣ*
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Διονύσης Σαββόπουλος, Α.ΘΕ.Κ. και Ο.ΡΘ.Α.

Γράφει ο ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Ο Νιόνιος μας, ο μοναδικός ΜΑΣ…

Γράφει η ΜΑΡΙΝΑ ΠΟΛΛΑΤΟΥ
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Αντώνης Ανδριώτης (23 Σεπτεμβρίου 1947 ‑ 02 Οκτωβρίου 2025)

Γράφει ο ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ
ΑΧΙΝΟΣ

Πάτησε τον Αχινό, 20/10/2025

Το καυστικό σχόλιο της ημέρας
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

ΦΟΔΣΑ Βορείου Αιγαίου: Τι μας περιμένει μετά;

Γράφει ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΛΑΔΙΤΗΣ*
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Οι αθεόφοβοι έγιναν «φιλάνθρωποι». Φευ!

Γράφει ο ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Όταν οι μαθητές δημιουργούν…

Γράφει ο ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΠΙΩΤΑΣ*
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Η μεθοδευμένη συρρίκνωση του θεσμού της Παράλληλης Στήριξης

Γράφει ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΡΑΤΟΛΙΟΣ*
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Με το πιστόλι στο κρόταφο!

Γράφει ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΛΑΔΙΤΗΣ, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Ειρήνης Λέσβου
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Μηδενική κατανάλωση αλκοόλ σε νέους κάτω των 18 ετών!

Γράφει η ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΣΑΜΟΘΡΑΚΗ, Κοινωνική Λειτουργός*