Η ελληνική αιγοπροβατοτροφία βρίσκεται αντιμέτωπη με μια νέα, βαθιά κρίση, καθώς μετά τις φυσικές καταστροφές του 2022 και 2023 και την Πανώλη των Μικρών Μηρυκαστικών το 2024, έρχεται τώρα η ευλογιά των αιγοπροβάτων να απειλήσει την παραγωγή και κυρίως τις εξαγωγές της φέτας. Το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΓΕΩΤ.Ε.Ε.), σε ανακοίνωσή του, τονίζει ότι οι αλλεπάλληλες επιζωοτίες δεν αποτελούν μια συγκυριακή ατυχία αλλά αποτέλεσμα χρόνιων παθογενειών και ελλείψεων στον κλάδο και στη Δημόσια Κτηνιατρική.
Μεταξύ των βασικών αδυναμιών που έχουν οδηγήσει στη σημερινή κατάσταση το Επιμελητήριο καταγράφει το παράνομο εμπόριο ζώων και την ατιμωρησία, την υποστελέχωση των δημόσιων κτηνιατρικών υπηρεσιών, την κακή κατάσταση των σταβλικών εγκαταστάσεων χωρίς επαρκή μέτρα βιοασφάλειας, τις καθυστερήσεις στις αποζημιώσεις για αναγκαστικές θανατώσεις ζώων και την ελλιπή εκπαίδευση των κτηνοτρόφων στην έγκαιρη δήλωση κρουσμάτων.
Η ευλογιά, από την οποία η Ελλάδα ήταν απαλλαγμένη, εμφανίζει αυξανόμενη συχνότητα εστιών από το 2023 και μεγάλη διασπορά τον Σεπτέμβριο του 2025. Πρόκειται για ιογενές, εξαιρετικά μεταδοτικό νόσημα, με νοσηρότητα που φθάνει έως και το 100% και θνησιμότητα από 10% έως 85%, το οποίο ωστόσο δεν μεταδίδεται στον άνθρωπο. Η ευρωπαϊκή νομοθεσία κατατάσσει τη νόσο στην «Κατηγορία Α», επιβάλλοντας αυστηρά μέτρα εκρίζωσης, όπως ζώνες προστασίας, ενισχυμένα πρωτόκολλα βιοασφάλειας και «stamping out», δηλαδή άμεση θανάτωση ζώων.
Στο επίκεντρο βρίσκεται το ζήτημα του εμβολιασμού. Το ΓΕΩΤ.Ε.Ε. επισημαίνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση απορρίπτει τη λύση αυτή, καθώς η ταχεία εξάπλωση της νόσου καθιστά δύσκολη τη διάκριση μεταξύ μόλυνσης από εμβολιακό ή άγριο στέλεχος. Ενδεχόμενη επιλογή εμβολιασμού θα σήμαινε de facto παραδοχή ότι η Ελλάδα είναι ενδημική χώρα για την ευλογιά, με σοβαρές συνέπειες στις εξαγωγές και ειδικά στη φέτα, που αποτελεί αιχμή του δόρατος για τα ελληνικά γαλακτοκομικά προϊόντα.
Για την αντιμετώπιση της κρίσης, το ΓΕΩΤ.Ε.Ε. ζητά άμεση εφαρμογή αυστηρών μέτρων βιοασφάλειας σε κτηνοτροφικές μονάδες, τυροκομεία και στο δίκτυο διακίνησης προϊόντων, ενεργοποίηση χρηματοδοτικών εργαλείων ώστε οι αποζημιώσεις για θανατωμένα ζώα να δίνονται έγκαιρα και κοντά στην εμπορική τους αξία, καθώς και στήριξη για απολυμάνσεις και αντικατάσταση κοπαδιών. Παράλληλα, τονίζει την ανάγκη για επιβολή κυρώσεων σε όσους δεν συμμορφώνονται, για άμεσες προσλήψεις κτηνιάτρων και μονιμοποίηση των συμβασιούχων, καθώς και για ενίσχυση της ιχνηλάτησης και της επιδημιολογικής διερεύνησης με τη συνδρομή ακόμα και της Αστυνομίας.
«Η εμφάνιση της ευλογιάς», σημειώνει το ΓΕΩΤ.Ε.Ε., «υπογραμμίζει την ανάγκη για ριζική αλλαγή πολιτικής, ώστε η χώρα να ακολουθήσει ένα αποτελεσματικό σύστημα προστασίας του ζωικού κεφαλαίου και της επισιτιστικής ασφάλειας, βασισμένο στις διεθνείς στρατηγικές του Παγκόσμιου Οργανισμού για την Υγεία των Ζώων (WOAH) και του FAO».
Θέλεις να το προσανατολίσω περισσότερο σε τοπικό επίπεδο (π.χ. Βόρειο Αιγαίο, Λέσβος) ώστε να αναδειχθεί ο κίνδυνος για τους νησιώτες κτηνοτρόφους και την παραγωγή φέτας της περιοχής;