Αντισσα ‑ Ιστορίες ανθρώπων που επιμένουν να ζουν στον τόπο τους
Ένα βαθιά ανθρώπινο οδοιπορικό στο γραφικό χωριό της Δυτικής Λέσβου. Κάτοικοι κάθε ηλικίας και φύλου μιλούν για την εμπειρία τους να ζουν στην ύπαιθρο απολαμβάνοντας τα οφέλη και πληρώνοντας το τίμημα της νησιωτικότητας
Γράφει η ΜΑΡΙΑ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ Δημοσίευση 22/4/2025

Σε μια εποχή που η εγκατάλειψη της υπαίθρου μοιάζει αναπόφευκτη, η Άντισσα της Λέσβου αντιστέκεται. Παρά τη συρρίκνωση του πληθυσμού της – περίπου 400 κάτοικοι λιγότεροι μέσα σε μία δεκαετία – το χωριό συνεχίζει να αποτελεί χώρο ζωής, δημιουργίας και πολιτισμού. Με περίπου 823 κατοίκους σήμερα, η Άντισσα κρατά τον παλμό της ζωντανό χάρη στους ανθρώπους της: όσους έμειναν, αλλά και εκείνους που αποφάσισαν να επιστρέψουν.
Ρίζες και αναμνήσεις στο καφενείο του χωριού
Η Μαρία Λεοντίου είναι μία από τις μορφές του τόπου. Στο καφενείο της, που λειτουργεί αδιάκοπα εδώ και 37 χρόνια, οι τοίχοι «κουβαλούν» ιστορίες δεκαετιών. Έχοντας φύγει νέα για τη Γερμανία, γύρισε για να φροντίσει τους γονείς της και να ξεκινήσει μια νέα ζωή στον τόπο της. «Δεν ξέρω αν κάναμε καλά, περάσαμε δύσκολα… αλλά αυτό το καφενείο θα το κρατήσω όσο ζω», λέει με συγκίνηση. Για εκείνη, δεν είναι απλώς μια επιχείρηση, αλλά ένα κοινωνικό καταφύγιο.
Από τη μεγαλούπολη… πίσω στο χωριό
Ο Προκόπης Ιορδάνου και ο Ευριπίδης Θυμέλης, πρόεδρος και ταμίας του Πολιτιστικού Συλλόγου «Ο Τέρπανδρος», είναι δύο ακόμη πρόσωπα που γύρισαν πίσω. Ο πρώτος σπούδασε γεωπονία και εγκατέλειψε την πόλη για να φτιάξει μια μεγάλη κτηνοτροφική μονάδα. Ο δεύτερος άφησε το Λονδίνο και την Ολλανδία για να ασχοληθεί με την οικογενειακή επιχείρηση στην Άντισσα. Μαζί, κρατούν ζωντανό έναν σύλλογο με έντονη δράση, με κορυφαία στιγμή το καρναβάλι που φέτος έκλεισε 50 χρόνια ζωής.
Η μοναδική γυναίκα πρόεδρος συνεταιρισμού στη Λέσβο
Η Βάγια Καρίνου δεν είναι μόνο μία γυναίκα που επέστρεψε. Είναι και η μοναδική γυναίκα που ηγείται αγροτικού συνεταιρισμού στο νησί. Αν και η καθημερινότητά της είναι απαιτητική, δεν κρύβει την ανησυχία της για το μέλλον των χωριών. «Τα χωριά μας αδειάζουν… και φοβάμαι πως στο τέλος θα μείνουν μόνο οι ταμπέλες», λέει με ρεαλισμό.
Ηρεμία αντί για αστικό στρες
Ο Θεολόγος Καραμιχαήλ, πρώην κάτοικος Αθήνας, γύρισε στην Άντισσα για να ξεφύγει από την κούραση της αστικής καθημερινότητας. «Βαρέθηκα να περνάω τη ζωή μου σε λεωφορεία και μετρό», λέει. Σήμερα απολαμβάνει τη ζωή στο χωριό, τη συμμετοχή του σε συλλογικές δράσεις και την απλή, ανθρώπινη επαφή.
Ο γιατρός της Άντισσας
Ο Στρατής Παυλής, γιατρός στο Κέντρο Υγείας Άντισσας, άφησε πίσω του τον Πειραιά και το ιδιωτικό του ιατρείο. Αν και κατάγεται από άλλο χωριό της Λέσβου, επέλεξε την Άντισσα για να προσφέρει τις υπηρεσίες του. «Η ποιότητα ζωής εδώ είναι διαφορετική», λέει, χωρίς να παραλείπει να αναφερθεί στις ελλείψεις του συστήματος υγείας που δυσκολεύουν το έργο του.
Οι νέοι και το ποδόσφαιρο
Μπορεί οι περισσότεροι νέοι να φεύγουν για σπουδές και να μην επιστρέφουν, όμως κάποιοι επιμένουν να ζουν και να δραστηριοποιούνται εδώ. Ο Βασίλης Οικονομίδης, πρόεδρος της ποδοσφαιρικής ομάδας «Ορφέας Άντισσας», βλέπει το άθλημα ως διέξοδο για τη νεολαία. Με 25 παιδιά στις ακαδημίες, το ποδόσφαιρο δίνει ελπίδα σε ένα χωριό που προσπαθεί, σε πείσμα των καιρών, να μη σβήσει.
Η Άντισσα δεν είναι απλώς ένας τόπος. Είναι οι άνθρωποί της. Κι αυτοί, παρά τις δυσκολίες, επιλέγουν καθημερινά να ζουν, να δημιουργούν και να στηρίζουν τον τόπο τους.