Χαμηλές αποδόσεις ελαιολάδου στη Λέσβο
Παλιές και νέες μέθοδοι συγκομιδής του καρπού αξιοποιούνται από τους ελαιοπαραγωγούς του νησιού
Γράφει ο ΝΙΚΟΣ ΜΑΝΑΒΗΣ Δημοσίευση 5/12/2023
Αρχές Δεκεμβρίου και η παραγωγή ελαιολάδου στην Λέσβο βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, ωστόσο ελάχιστα είναι τα φορτηγά και τα ημιφορτηγά που κυκλοφορούν στους δρόμους του νησιού φορτωμένα με καρπό ή δοχεία (λαγίνες κατά την τοπική διάλεκτο) με ελαιόλαδο που μεταφέρεται από τα ελαιοτριβεία προς τα σπίτια των παραγωγών.
Πολλά είναι τα ελαιοτριβεία του νησιού που υπολειτουργούν, δηλαδή λειτουργούν λίγες μέρες την εβδομάδα καθώς είναι περιορισμένες οι ποσότητες καρπού που προσκομίζονται για άλεση. Το πρόβλημα της ακαρπίας, σε συνδυασμό με την εκτεταμένη δακοπροσβολή, άλλες ασθένειες (βλέπε σαπιοβούλα) και τις ανεμοθύελλες του Νοεμβρίου, έχουν περιορίσει κατά πολύ τον καρπό πάνω στα ελαιόδεντρα του νησιού. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι ιδιοκτήτες των ελαιοκτημάτων σπεύδουν να μαζέψουν τον καρπό μόνοι τους ή με την βοήθεια των μελών των οικογενειών τους. Αποφεύγουν (όσο είναι δυνατό) την πρόσληψη εργατών γης, για να μειώσουν το κόστος συγκομιδής.
Χαμηλές αποδόσεις ελαιολάδου
Μεγάλο πρόβλημα για την φετινή χρονιά, στο νησί της Λέσβου, αποδεικνύονται οι χαμηλές αποδόσεις σε ελαιόλαδο. Συχνά πυκνά ελαιοπαραγωγοί δηλώνουν ότι για κάθε 6 ή 7 κιλά ελιές πήραν ένα κιλό ελαιόλαδο. Λίγοι είναι οι ελαιοπαραγωγοί που δηλώνουν ότι πήραν 1 κιλό λάδι σε 4 – 5 κιλά ελιές που άλεσαν. Ας σημειωθεί πως οι ποικιλίες ελιάς που καλλιεργούνται στην Λέσβο (Κολοβή, Αδραμυτινή, Λαδολιά, στους ξερικούς ελαιώνες του νησιού, έχουν την δυνατότητα να δώσουν μέχρι και 1 κιλό λάδι ανά 3 κιλά καρπού, όταν έχουν σωστή θρέψη και τις αναγκαίες καλλιεργητικές φροντίδες.
Οι υψηλές θερμοκρασίες, όλους τους μήνες του φθινοπώρου και τις πρώτες ημέρες του Δεκεμβρίου, έχουν ως αποτέλεσμα να συνεχίζεται η δραστηριότητα του δάκου. Έτσι οι λιγοστές ποσότητες ελαιολάδου που έχουν παραχθεί ως τώρα (4 Δεκεμβρίου), σε μεγάλο ποσοστό είναι παρθένα ελαιόλαδα, ενώ η παραγωγή έξτρα παρθένου ελαιολάδου είναι μειωμένη.
Συγκομίζονται όλες οι ελιές
Ένα στοιχείο που οδηγεί στην αύξηση της παραγωγής μεγάλης οξύτητας ελαιολάδων στην Λέσβο, την τρέχουσα ελαιοκομική περίοδο είναι οι καλές τιμές παραγωγού για τα βιομηχανικά ελαιόλαδα. Πολλοί ελαιοπαραγωγοί έχουν απλώσει δίχτυα κάτω από τα δέντρα τους και απλά περιμένουν να πέσει ο καρπός για να προχωρήσουν στην συγκομιδή του. Οι παραγωγοί που δεν έχουν στρώσει δίχτυα, συγκομίζουν τον καρπό με τα χέρια. Πρόκειται για πρακτικές που ακολουθούνταν πριν από πολλές δεκαετίες από τους ελαιοπαραγωγούς του νησιού, επανήλθαν ως αποτέλεσμα της αύξησης των τιμών παραγωγού και του χαμηλού επιπέδου εκμηχάνισης της συγκομιδής.
Οι ελαιοπαραγωγοί που δίνουν έμφαση στην παραγωγή έξτρα παρθένου ελαιολάδου φροντίζουν παράλληλα με το ράβδισμα να συγκομίζουν τον καρπό που έχει πέσει πρόωρα στο έδαφος. Ελαιοτριβέας, δήλωσε «μαζί με κάθε μόδι ραβδιστές ελιές (τοπική μονάδα μέτρησης που αντιστοιχεί σε 500 κιλά) μας φέρνουν και δύο τσουβάλια ελιές από την χαμάδα».
Τα ελαιοτριβεία αλέθουν χωριστά τις ελιές που έχουν πέσει στο έδαφος από τις ραβδιστές. Ώστε να διαφυλαχτεί η παραγωγή ποιοτικού ελαιολάδου του νησιού. Ο μεγαλύτερος όγκος έξτρα παρθένου ελαιολάδου που παράγεται αυτή την περίοδο πηγαίνει στις οικιακές αποθήκες των ελαιοπαραγωγών. Τα βιομηχανικά ελαιόλαδα πωλούνται άμεσα και τα έσοδα χρησιμοποιούνται για να καλυφθούν τα κόστη της συγκομιδής (αλεστικές, καύσιμα, μεροκάματα εργατών κλπ).
Επιστροφή στους ελαιώνες
Παράλληλα με την συγκομιδή του καρπού σε εξέλιξη βρίσκονται και οι καλλιεργητικές εργασίες στους ελαιώνες της Λέσβου. Πολλοί είναι εκείνοι που «επέστρεψαν» στα ελαιοκτήματά τους μετά από πολλά χρόνια. Έτσι τούτη την περίοδο προχωρούν σε εκτεταμένες καλλιεργητικές φροντίδες. Κόβουν πουρνάρια και ασκίστες, κλαδεύουν ή κάνουν καρατομήσεις σε γέρικα δέντρα, καίνε κλαδιά και επισκευάζουν τις αναβαθμίδες.