× Στο Νησί
SOCIAL MEDIA

Το τελευταίο γράμμα ενός ήρωα

Τι έγραφε στο τελευταίο του γράμμα ο Γιώργος Ζερβομανώλης που σκοτώθηκε σαν σήμερα 16 Αυγούστου, κατά την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο το 1974

Γράφει ο ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ Δημοσίευση 16/8/2023

Το τελευταίο γράμμα ενός ήρωα
' χρόνος ανάγνωσης

Η πλατεία όπου βρίσκεται η Κοινότητα Παρακοίλων εδώ και τέσσερα χρόνια έχει το όνομα του Γιώργιου Ζερβομανώλη, στρατιώτη της Ελληνικής Δύναμης στην Κύπρο που ήταν αγνοούμενος επί 44 χρόνια και πιστοποιήθηκε ο θάνατος του μόλις το 2018. Όταν και τα λείψανα του μεταφέρθηκαν και ενταφιάστηκαν στα Παράκοιλα.


Το 1974, ο 21 ετών στρατιώτης Γιώργος Ζερβομανώλης από τη Λέσβο, παιδί οικογένειας ψαράδων Μικρασιατών προσφύγων, σκοτώθηκε αμυνόμενος, κατά τη διαδικασία απαγκίστρωσης των υπερασπιστών του στρατοπέδου από το ύψωμα Α στα περίχωρα της Λευκωσίας, στις 16 Αυγούστου 1974. Ετάφη από τους Τούρκους εισβολείς σε ομαδικό τάφο, που βρέθηκε 1.200 μέτρα βόρεια του στρατοπέδου, δίπλα από ένα ρυάκι μαζί με άλλα 11 άτομα. Αυτός ο τάφος ανασκάφτηκε, ενώ 10 από τους 12 θαμμένους εκεί ταυτοποιήθηκαν με τη μέθοδο του DNA. Στις 29 Μαϊου του 2018, με ειδική τελετή, ετάφη στο νεκροταφείο της γενέτειράς του. Η υπόσχεση για την προτομήτου στην πλατεία του χωριού του τέσσερα χρόνια μετά παραμένει ανεκπλήρωτη.


Το τελευταίο του γράμμα


Στο τελευταίο γράμμα προς τους γονείς και τα αδέλφια του, το οποίο ελήφθη μετά την εξαφάνιση και τον θάνατό του, που στάλθηκε από την Κύπρο στις 9 Αυγούστου 1974, στο «διάλειμμα» των εχθροπραξιών μεταξύ «Αττίλα 1» και «Αττίλα 2», ο Γιώργος Ζερβομανώλης έγραφε: «Πολυαγαπημένοι μου και αξέχαστη γονείς, πολυαγαπημένη μου αδελφούλα. Ο πόλεμος έχει τελειώσει πια εδώ και έχουν ησυχάσει τα πράγματα και γι' αυτό δεν θέλω να στεναχωριέστε καθόλου για μένα, αλλά να κοιτάτε τον εαυτό σας και να περνάτε καλά. Το ξέρω πόση λαχτάρα πήρατε με τα επεισόδια που έγιναν, αλλά τι να κάνουμε ήταν γραφτό μας και αυτό. Το ευχάριστο είναι ότι ζω και αυτό φτάνει. Τα άλλα θα περάσουν και θα τα ξεχάσουμε, αν και είναι δύσκολο για μένα να ξεχάσω αυτές τις δραματικές ημέρες μέσα στο καυτό βόλι που έπεφτε και τους συναδέλφους μου που σκοτώθηκαν. Κάθομαι και σκέφτομαι τη μητέρα τους, την πίκρα που θα πήραν όταν έμαθαν για τον σκοτωμό των παιδιών τους. Τι κάνει ο πατέρας μου, πηγαίνει στη θάλασσα, βγάζει καμιά σαρδέλα; Δώστε χαιρετισμούς σε όλη τη γειτονιά;».

Μετά το γράμμα, ο Γιώργος Ζερβομανώλης επικοινώνησε μόνο μία φορά με την οικογένειά του, στέλνοντας ένα τηλεγράφημα στα γραφεία της κοινότητας του χωριού του, τις παραμονές του Δεκαπενταύγουστου του 1974.

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Εξέγερση στο λεκανοπέδιο Καλλονής Λέσβου. Αύγουστος 1944

Γράφει ο ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΚΑΛΑΡΓΑΛΗΣ, Συγγραφέας, διδάκτορας Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας
ΟΙ ΑΠΕΝΑΝΤΙ

Μια Μυτιληνιά στην Κωνσταντινούπολη

Tο εντυπωσιακό μαρμάρινο άγαλμα της Αρτέμιδος ανακαλύφθηκε στο νησί της Λέσβου κατά τη δεκαετία του 1860 και μεταφέρθηκε αμέσως στην Κωνσταντινούπολη
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Παραμονή της Παναγιάς στην Αγιάσο με άδεια της Χωροφυλακής

Ντοκουμέντα από τις μέρες της Χούντας και τις καθαιρέσεις αυτοδιοικητικών διότι… «δεν συνεμορφώθησαν» -Γράφει ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΟΥΡΝΟΥΣ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Εξερευνώντας τα ιστορικά τοπόσημα της Λήμνου και τον ρόλο της στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο

Από τη στρατηγική βάση στον τόπο της μνήμης
ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Καθημερινές γυναικείες ιστορίες από τη Λέσβο των αρχών του 20ού αιώνα

Όπως αποτυπώθηκαν στον τοπικό Τύπο- Γράφουν η ΜΑΡΙΑ ΓΡΗΓΟΡΑ και η ΦΑΝΗ ΜΑΡΩΝΙΤΗ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Οι δυο μεριές της θάλασσας

Γράφει ο ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΚΑΛΑΡΓΑΛΗΣ συγγραφέας, Δρ. Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

15 Ιουλίου ‑ 16 Αυγούστου 1974, 33 δραματικές μέρες πριν 51 χρόνια

Οι Φίλοι Ιστορικής Μνήμης και Πολιτιστικής Δημιουργίας για την πολλαπλή χουντική προδοσία, τους δυο «Αττίλες», τη μεταπολίτευση και τους τρεις Λέσβιους που … δεν γύρισαν!
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Οδοιπορικό στην Ιστορία και την Αρχιτεκτονική κληρονομιά της Λέσβου

Την Τετάρτη 23 Ιουλίου ο Μουσικοχορευτικός Σύλλογος «Ο Μπάλος» και ο ιστότοπος «Πανόραμα Πολιχνίτου» συνδιοργανώνουν οδοιπορικό στον Πολιχνίτο
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Το δράμα της Κύπρου αναβίωσε στην εκδήλωση για τον πρόσφυγα παιδίατρο Θεόδωρο Χατζηιωάννου

Την εκδήλωση διοργάνωσαν η ΕΣΗΕΠΗΝ, ο σύνδεσμος Αχαΐας – Κύπρου «ΑΧΑΙΩΝ ΑΚΤΗ» με τη στήριξη της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδος
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

29 χρόνια από το θάνατο του Ανδρέα

Στις 23 Ιουνίου 1996 ο ηγέτης της δημοκρατικής παράταξης και πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ άφησε την τελευταία του πνοή μετά από οξύ ισχαιμικό επεισόδιο στο σπίτι του στην Εκάλη
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Οι άγνωστοι ήρωες της Μυτιλήνης

Οι Λιμενικοί Ηλίας Καζάκος και Γιώργος Κωτούλας εκτελέστηκαν για την αντιστασιακή τους δράση σττις 5 Ιουνίου 1942