× Στο Νησί
SOCIAL MEDIA

Το τελευταίο γράμμα ενός ήρωα

Τι έγραφε στο τελευταίο του γράμμα ο Γιώργος Ζερβομανώλης που σκοτώθηκε σαν σήμερα 16 Αυγούστου, κατά την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο το 1974

Γράφει ο ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ Δημοσίευση 16/8/2023

Το τελευταίο γράμμα ενός ήρωα
' χρόνος ανάγνωσης

Η πλατεία όπου βρίσκεται η Κοινότητα Παρακοίλων εδώ και τέσσερα χρόνια έχει το όνομα του Γιώργιου Ζερβομανώλη, στρατιώτη της Ελληνικής Δύναμης στην Κύπρο που ήταν αγνοούμενος επί 44 χρόνια και πιστοποιήθηκε ο θάνατος του μόλις το 2018. Όταν και τα λείψανα του μεταφέρθηκαν και ενταφιάστηκαν στα Παράκοιλα.


Το 1974, ο 21 ετών στρατιώτης Γιώργος Ζερβομανώλης από τη Λέσβο, παιδί οικογένειας ψαράδων Μικρασιατών προσφύγων, σκοτώθηκε αμυνόμενος, κατά τη διαδικασία απαγκίστρωσης των υπερασπιστών του στρατοπέδου από το ύψωμα Α στα περίχωρα της Λευκωσίας, στις 16 Αυγούστου 1974. Ετάφη από τους Τούρκους εισβολείς σε ομαδικό τάφο, που βρέθηκε 1.200 μέτρα βόρεια του στρατοπέδου, δίπλα από ένα ρυάκι μαζί με άλλα 11 άτομα. Αυτός ο τάφος ανασκάφτηκε, ενώ 10 από τους 12 θαμμένους εκεί ταυτοποιήθηκαν με τη μέθοδο του DNA. Στις 29 Μαϊου του 2018, με ειδική τελετή, ετάφη στο νεκροταφείο της γενέτειράς του. Η υπόσχεση για την προτομήτου στην πλατεία του χωριού του τέσσερα χρόνια μετά παραμένει ανεκπλήρωτη.


Το τελευταίο του γράμμα


Στο τελευταίο γράμμα προς τους γονείς και τα αδέλφια του, το οποίο ελήφθη μετά την εξαφάνιση και τον θάνατό του, που στάλθηκε από την Κύπρο στις 9 Αυγούστου 1974, στο «διάλειμμα» των εχθροπραξιών μεταξύ «Αττίλα 1» και «Αττίλα 2», ο Γιώργος Ζερβομανώλης έγραφε: «Πολυαγαπημένοι μου και αξέχαστη γονείς, πολυαγαπημένη μου αδελφούλα. Ο πόλεμος έχει τελειώσει πια εδώ και έχουν ησυχάσει τα πράγματα και γι' αυτό δεν θέλω να στεναχωριέστε καθόλου για μένα, αλλά να κοιτάτε τον εαυτό σας και να περνάτε καλά. Το ξέρω πόση λαχτάρα πήρατε με τα επεισόδια που έγιναν, αλλά τι να κάνουμε ήταν γραφτό μας και αυτό. Το ευχάριστο είναι ότι ζω και αυτό φτάνει. Τα άλλα θα περάσουν και θα τα ξεχάσουμε, αν και είναι δύσκολο για μένα να ξεχάσω αυτές τις δραματικές ημέρες μέσα στο καυτό βόλι που έπεφτε και τους συναδέλφους μου που σκοτώθηκαν. Κάθομαι και σκέφτομαι τη μητέρα τους, την πίκρα που θα πήραν όταν έμαθαν για τον σκοτωμό των παιδιών τους. Τι κάνει ο πατέρας μου, πηγαίνει στη θάλασσα, βγάζει καμιά σαρδέλα; Δώστε χαιρετισμούς σε όλη τη γειτονιά;».

Μετά το γράμμα, ο Γιώργος Ζερβομανώλης επικοινώνησε μόνο μία φορά με την οικογένειά του, στέλνοντας ένα τηλεγράφημα στα γραφεία της κοινότητας του χωριού του, τις παραμονές του Δεκαπενταύγουστου του 1974.

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Μια μάνα που δεν σιώπησε ποτέ: Η συγκλονιστική επιστολή της μητέρας του Μιχάλη Μυρογιάννη

Δημοσιεύτηκε 10 χρόνια μετά τον θάνατό του στην «Ελευθεροτυπία»
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Το ιστορικό της προτομής του Μιχάλη Μυρογιάννη

Από τους Φίλους Ιστορικής Μνήμης και Πολιτιστικής Δημιουργίας
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Οι δικοί μας πρωταγωνιστές στην εξέγερση του Πολυτεχνείου

30 μέτρα από την πύλη, φοιτητές τότε, Απόστολος Κομνηνάκας και Γιάννης Παυλής μιλούν στο «Ν» για κείνες τις ημέρες
ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Μιχάλης Μυρογιάννης, ετών 20!

«Διαμπερές τραύμα στο κεφάλι, βληθείς δια πυροβόλου όπλου, έξοδος εγκεφαλικής ουσίας» -Η ιστορία της εν ψυχρώ δολοφονίας του 20χρονου από τη Μυτιλήνη και η μαρτυρία που αποκάλυψε το έγκλημα της χούντας
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

«Μόγλης στο Νησί» με Καράβα, τοπικά προϊόντα και παλιές ιστορίες της Μυτιλήνης

Θοδωρής, Ανθή και Νικόλας θυμήθηκαν το 2020, σχολίασαν το παρόν και γέλασαν με ιστορίες από τα παλιά
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Στο ίδιο έργο θεατές, εδώ και 100 χρόνια. Ο Τσικνιάς πλημμυρίζει ξανά και ξανά

Αρχειακό υλικό από εφημερίδες της περιόδου 1931 έως 1963 δημοσιοποιεί η Κεντρική Βιβλιοθήκη της Μυτιλήνης. Τα δημοσιεύματα αναφέρονται σε πλημμμύρες στην περιοχή της Καλλονής με τις εικόνες να μοιάζουν τραγικά με τις σημερινές
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Η Λέσβος των Βαλκανικών Πολέμων βρίσκει τη φωνή της

Πώς τα τραγούδια της χαράς και της ελπίδας αποτύπωσαν τον ενθουσιασμό της απελευθέρωσης μέσα από γερμανικές μελωδίες, προσωμιακά και τα περίφημα Επίστρατα
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Απόσπασμα από το ντοκιμαντέρ για την Απελευθέρωση της Μυτιλήνης

Ο Ιστορικός Στρατής Αναγνώστου εξιστορεί τα γεγονότα της 8ης Νοεμβρίου 1912
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Η Μηλένα Κοντού ζει το όνειρό της, με επόμενο κουπί την Αθλητική Ψυχολογία

Η καθημερινότητα-«στρατός» στο Σχοινιά, η γαλήνη της βάρκας και το μακρύ βλέμμα στο 2028 σε μια συνέντευξη εφ' όλης της ύλης στο «Ν»
ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Ο «Αλύγιστος» στις φυλακές της Λαγκάδας, στην επέτειο του 1940

Μια ραδιοφωνική αφήγηση για τον Νίκο Σαραντάκο της Λαγκάδας και την ανοιχτή έρευνα στα λεσβιακά έντυπα από τον εγγονό του
ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Πολεμικές ανταποκρίσεις 1940‑1941

Σατυρικές επιστολές Αγιασωτών από το μέτωπο του πολέμου στην Ήπειρο, που δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα «Τρίβολος» -Επιμέλεια: Φίλοι ιστορικής Μνήμης και Πολιτιστικής Κληρονομιάς