ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Σβήνει αβοήθητο το τελευταίο καμίνι στον Αγιο Στέφανο Μανταμάδου
Οι πολιτικοί και τα κανάλια αποχώρησαν και ο Δημήτρης με την Παρασκευή έμειναν μόνοι με τις «Θερμοπύλες της παράδοσης» στην αγγειοπλαστική
Γράφει η ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ Δημοσίευση 28/9/2021
Την Κυριακή 12 Σεπτεμβρίου ο Δημήτρης Κουβδής με τη σύζυγό του, Παρασκευή, άναψαν για τελευταία φορά το καμίνι τους, στον Άγιο Στέφανο, το μοναδικό εργαστήρι στην Ελλάδα που εξακολουθεί να λειτουργεί τον ποδοκίνητο τροχό και υπηρετεί την αγγειοπλαστική στην αρχέγονη μορφής της, με τον παραδοσιακό τρόπο παρασκευής κι επεξεργασίας του πηλού, που βγάζει από τη γη ο ίδιος.
Ο Δημήτρης Κουβδής μίλησε στην κάμερα του «Ν» για τα οικονομικά αδιέξοδα στα οποία έχει φτάσει, προκειμένου να σώσει ένα κομμάτι ιστορίας. Πολιτικοί, επισκέπτες από τα πέρατα του κόσμου μίλησαν μαζί του, ξέρουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το παραδοσιακό καμίνι, μα τίποτα δεν έχει γίνει για τη «διάσωσή» του.
«Όλα έχουν μια αρχή και ένα τέλος. Όταν δεν υπάρχει ενδιαφέρον να συνεχιστεί κάτι, σταματά. Η αγγειοπλαστική έχει συρρικνωθεί, έχει χτυπηθεί από τα ξενόφερτα. Το ενδιαφέρον υπάρχει, αλλά δεν υπάρχει κατανάλωση» μας είπε και μας εξήγησε ότι δεν είχε νόημα ούτε να συμμετάσχει στην έκθεση κεραμικής στον Μανταμάδο.
Ποιος τον έχει κακοκαρδίσει; «Η πολιτεία. Μετά από 47 εργαστήρια στον Μανταμάδο, καταγεγραμμένα, ένα ένα κι έμεινα εγώ. Και δεν ήρθε κανείς να ρωτήσει πώς θα βοηθηθώ να συνεχίσω το καμίνι. Θα μπορούσαμε να κρατηθούμε όρθιοι, αλλά κανείς δεν ασχολείται από την πολιτεία».
«Οι υπουργοί κήρυξαν διατηρητέα μνημεία, χρειάζονται χρήματα για επισκευές και τα έσοδα είναι μηδανικά. Όλα μένουν στα λόγια. Ότι θα έκαναν σχολή, και μια κασέτα με υποσχέσεις. Τίποτα άλλο». Κουράστηκε.
Ο Δημήτρης Κουβδής, παιδί τέταρτης γενιάς αγγειοπλαστών, γεννήθηκε στον Μανταμάδο το 1954 και σε ηλικία 12 ετών κάθισε στον τροχό δίπλα στον αγγειοπλάστη πατέρα του, Στέφανο που ήταν και ο δάσκαλος του. Δουλεύοντας μαζί του περίπου 30 χρόνια ο Δημήτρης απέκτησε εμπειρία στην παραδοσιακή κεραμική και μέχρι σήμερα την κρατά αναλλοίωτη. Παράλληλα με τον ηλεκτρικό τροχό, το καμίνι στον παραδσιακό οικισμό Άγιου Στέφανου Μανταμάδου συνεχίζει να ψήνει στον πετρόχτιστο φούρνο στην ύπαιθρο με καύσιμη ύλη ξύλα και πυρήνα (σ.σ. ό,τι απομείνει από το πυρηνόξυλο της ελιάς). Όλες οι πρώτες ύλες του πηλού είναι από τη γύρω περιοχή και ο ίδιος ετοιμάζει τα υλικά που θα χρησιμοποιήσει. Τα έργα του είναι λαγίνια, κουμάρια, τσουκάλια, κουμπαράδες, κούπες, γιουβέτσια και όλα τα χρηστικά αντικείμενα από πηλό, ενώ η διακόσμηση γίνεται με απλά μοτίβα δεμένα με την παράδοση.
Η αγαπημένη σύντροφος του Παρασκευή επιζωγραφίζει με εντυπωσιακή ευχέρεια τα κεραμικά, παρατηρεί ο αρχιτέκτονας, Στρατής Φραντζέσκος: «είναι μια τέχνη που τη διδάχτηκε απο την άλλη Παρασκευή, τη μάνα του Δημήτρη».