Ένα ξεχωριστό χωριό του νησιού που αξίζει να επισκεφθούμε είναι το χωριό «Κουρνέλα». Είναι  ημιορεινό χωριό στη νότια πλευρά του νησιού μας και βόρεια του Πλωμαρίου σε υψόμετρο 380 μ. Βρίσκεται στη δυτική πλευρά του βουνού Αγκαθερή, αντικριστά από το Παλαιοχώρι που δεσπόζει στην πλαγιά του βουνού σαν αετοφωλιά.

Υπάρχει οδική πρόσβαση από το χωμάτινο δρόμο που βρίσκεται περίπου 300 μ. από τη διασταύρωση Πλωμάρι - Μεγαλοχώρι προς Παλαιοχώρι. Αποτελεί έναν από τους αγαπημένους προορισμούς για τους λάτρεις της φύσης και για όσους θέλουν να γνωρίσουν το νησί από περιπατητικές διαδρομές. Πολλά μονοπάτια έχουν σαν προορισμό την «Κουρνέλα» είτε ξεκινώντας από το Πλωμάρι και περνώντας το Κάτω Χωριό, είτε το μονοπάτι από Παλαιοχώρι προς Κουρνέλα.

Το όνομά του προέρχεται από τα άφθονα νερά που υπήρχαν και δηλώνει τη ροή του νερού μέσα από τις παραδοσιακές κουρνέλες. Η Κουρνέλα είναι από τα παλαιότερα χωριά του νησιού μας και υπάρχει αναφορά στη βιογραφία ως τόπος καταγωγής του  του Αγίου Θεώνα Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης από 1534 εώς και το 1541.

 Έως και τη δεκαετία του 1980 στο χωριό υπήρχε μεγάλη ζωντάνια με  έντονη παρουσία κατοίκων που φημιζόταν για την εργατικότητα τους, αλλά και για την διάθεση τους για διασκέδαση . Θα ακούσετε διηγήσεις για το σαντούρι του Μεγακλή Βερβέρη που αντιλαλούσε στα βουνά αλλά και πολλών άλλων μουσικών που εμπνεύστηκαν από την ομορφιά του τοπίου. Δυστυχώς, τα επόμενα χρόνια με την αστυφιλία που εξελίχτηκε σε μάστιγα,  και με βασικό πρόβλημα την έλλειψη του νερού άρχισε να εγκαταλείπεται. Ακόμα και στις μέρες μας, παρά τις προσπάθειες, δεν έχει επιλυθεί το ζήτημα του νερού.

Σήμερα στην Κουρνέλα ζουν μόνιμα μόνο δυο άνθρωποι. Οι φίλοι όμως της περιοχής είναι πάρα πολλοί.

Αυτοί οι δύο κάτοικοι του χωριού μαζί με τους φίλους της «Κουρνέλας» έχουν ξεκινήσει προσπάθειες ανάδειξης  του χωριού.

Ένα από τα πιο εντυπωσιακά αξιοθέατα του χωριού είναι η τρίκλιτη βασιλική  εκκλησία του «του τίμιου Προδρόμου  Αγίου Ιωάννη». Η ημερομηνία που χτίστηκε η εκκλησία είναι   άγνωστη, αλλά έγινε ανακατασκευή το 1868. Στις 24 Ιουνίου εορτή του Γενεσίου του Τιμίου Προδρόμου γίνεται  ένα μεγάλο πανηγύρι προς τιμήν του Αγίου Ιωάννη. Αξίζει να την επισκεφθεί κανείς την ημέρα της Ανάστασης όπου πραγματοποιείται αναστάσιμη λειτουργία , και τη Μεγάλη Παρασκευή με την περιφορά του Επιταφίου σε ένα κατανυκτικό και υποβλητικό περιβάλλον που θα μείνει αξέχαστο. 

Περπατώντας στα γραφικά δρομάκια του χωριού θα αντικρίσουμε τα πέτρινα  σπίτια που έχουν απομείνει, τον παραδοσιακό ξυλόφουρνο, τα καφενεία που λειτουργούσαν αρκετά χρόνια πριν, όπου ένα από αυτά ανακατασκευάζεται, ώστε να γίνει χώρος πολιτισμού  με βιβλία, μουσικούς δίσκους και διάφορα άλλα αντικείμενα.

Ελιές,κυπαρίσσια, πλατάνια,πεύκα λεύκες, συνθέτουν ένα πανέμορφο άγριο τοπίο .Η επίσκεψη όμως στο χωριό σας δίνει την  ευκαιρία να θαυμάσετε και να κόψετε καρπό από τις  φουντουκιές που υπάρχουν   στο  χωριό.

Ένα άλλο στοιχείο ομορφιάς και θαυμασμού είναι οι  πανέμορφες πέτρινες  βρύσες του χωριού που υπάρχουν αναφορές  ότι υπήρχαν πριν το 1800.

Το ατμοκίνητο ελαιοτριβείο ξεκίνησε που τη λειτουργία του το 1914 αποδεικνύει την έντονη ζωή που υπήρχε εκεί. Συνέχισε  εώς  τη δεκαετία του ’60, όντας ανάμεσα στα πρώτα του νησιού, βρισκόταν σε κομβικό σημείο, καθώς εκείνη την εποχή δεν υπήρξε κάποιος δρόμος και βρισκόταν μέσα στους ελαιώνες της περιοχής. Τα μηχανήματα της εποχής εξακολουθούν να βρίσκονται μέσα στο ελαιοτριβείο αποτελώντας αξιοθέατο για τους επισκέπτες. Η αγορά του από μεγάλη εταιρεία πριν χρόνια, μαζί με την αγορά εγκαταλελειμμένων σπιτιών δίνουν ελπίδες μήπως και  χρησιμοποιηθεί ξανά είτε ως ελαιοτριβείο είτε ως μουσείο.

Η επίσκεψη μας στην Κουρνέλα θα μας κάνει να αγαπήσουμε το χωριό και να αφεθούμε στη γαλήνη της φυσικής ομορφιάς.

Ευχαριστούμε τον Μιχάλη Ναυπλιώτη για τη βοήθεια και τις πληροφορίες που μας έδωσε. Υπάρχει σελίδα στο Facebook , kournela-plomari-lesvos Η Βόλτα έγινε παρέα με τον Ισαάκ Παγωνίδη – Δημήτρη Καραβατάκη – Μαρία Καμπούρη – Φωτογραφίες Αθανάσης Νικόλαος & Inchel