Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου καινοτομεί για το περιβάλλον και αποσπά παγκόσμια διάκριση
Διεθνής αναγνώριση για την αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης και των drone στη μάχη κατά της θαλάσσιας ρύπανσης
Από το NEWSROOM Δημοσίευση 9/5/2025

Διεθνή διάκριση απέσπασε το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, το οποίο συγκαταλέγεται πλέον ανάμεσα στους έξι νικητές των φετινών GEO SDG Awards 2025, ενός διεθνούς θεσμού που επιβραβεύει έργα που αξιοποιούν την παρατήρηση της Γης για την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs) των Ηνωμένων Εθνών.
Η τιμητική αυτή αναγνώριση αφορά τη συμμετοχή του Πανεπιστημίου στο έργο Citizen Science for the SDGs (CS4SDGs), το οποίο ενσωματώνει δεδομένα πολιτών, εικόνες από drones και τεχνητή νοημοσύνη για τον εντοπισμό πλαστικής ρύπανσης στις ακτές της Γκάνα. Το έργο υποστηρίζει την παρακολούθηση και τεκμηρίωση του δείκτη SDG 14.1.1b, που σχετίζεται με την υγεία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων.
«Τα καταφέραμε! Είναι τιμή, υπερηφάνεια και λίγη αμηχανία να είμαστε ανάμεσα στους νικητές των GEO SDG Awards 2025», δήλωσε ο Καθηγητής Κώστας Τοπουζέλλης, ο οποίος ηγείται της συμμετοχής του Πανεπιστημίου Αιγαίου. «Η επιστήμη των πολιτών, τα drones και η τεχνητή νοημοσύνη αποδεικνύονται ισχυρά εργαλεία για την καταπολέμηση της θαλάσσιας ρύπανσης».
Το έργο αποτελεί αποτέλεσμα διεθνούς συνεργασίας με οργανισμούς όπως το International Institute for Applied Systems Analysis (IIASA), η Στατιστική Υπηρεσία της Γκάνα, το Sustainable Development Solutions Network (SDSN) και η ελληνική τεχνολογική εταιρεία Scidrones ΙΚΕ.
Χάρτες ρύπανσης και ενδυνάμωση τοπικών κοινοτήτων
Η πρωτοβουλία ανέπτυξε το Παρατηρητήριο Παράκτιας Ρύπανσης (CMLO), το οποίο χρησιμοποιεί τεχνολογίες αιχμής για την ανάλυση εικόνων και τον εντοπισμό σημείων συγκέντρωσης απορριμμάτων. Παράλληλα, ενσωματώνει δεδομένα από την εφαρμογή Picture Pile του IIASA, με σκοπό τη βελτίωση των αλγορίθμων μέσω της συμμετοχής πολιτών.
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην κατάρτιση τοπικών φορέων, οι οποίοι εξοπλίζονται με δεξιότητες στη χρήση drone, στη γεωγραφική ανάλυση και στην ερμηνεία δεδομένων, ενισχύοντας έτσι την τοπική αυτονομία στην περιβαλλοντική παρακολούθηση.
Η επιτυχία του έργου έχει ήδη προσελκύσει το ενδιαφέρον άλλων χωρών, όπως η Σιέρα Λεόνε, η οποία συνεργάζεται με την ομάδα της Γκάνα για την εφαρμογή της μεθοδολογίας.
Αναγνώριση και μετάδοση καλών πρακτικών
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του GEO, το πρόγραμμα EO4SDG και η γραμματεία του οργανισμού έλαβαν φέτος 38 υποψηφιότητες από φορείς σε όλο τον κόσμο, οι οποίες αξιολογήθηκαν από διεθνή επιτροπή με κριτήρια τον αντίκτυπο, την τεχνική αρτιότητα και τη δυνατότητα εφαρμογής του έργου σε άλλες χώρες.
Η βράβευση του Πανεπιστημίου Αιγαίου αποτελεί ένδειξη του υψηλού επιστημονικού επιπέδου και της κοινωνικής ευαισθησίας του ιδρύματος, που αποδεικνύει ότι η έρευνα με τοπικό χαρακτήρα μπορεί να έχει παγκόσμια απήχηση και σημασία.
«Γνώση για Όλους. Γη για Όλους.» — αυτό το σύνθημα συνοψίζει τη φιλοσοφία πίσω από το έργο, το οποίο έχει ήδη παρουσιαστεί ως ιστορία επιτυχίας από τη Στατιστική Υπηρεσία των Ηνωμένων Εθνών.