«Αν η Οδός Μπιλ Μπορούσε να Μιλήσει» τότε ίσως η ομορφιά και η αληθινή αγάπη να άλλαζαν τον κόσμο
Γράφει η Ξένια Γερμενή
Από το NEWSROOM Δημοσίευση 25/2/2019
Ο Μπάρι Τζένκινς μετά το «Moonlight» καταπιάνεται εκ νέου με τον προσδιορισμό της ταυτότητας και την ανάδειξη πτυχών των αφροαμερικών, χρησιμοποιώντας ως οδηγό αυτή τη φορά το βιβλίο του Τζειμς Μπόλντγουιν «Αν η Οδός Μπιλ Μπορούσε να Μιλήσει». Ο Μπόλντγουιν έγραψε το βιβλίο το 1974 με σκοπό να αναδείξει το ουσιαστικό πρόβλημα των αφροαμερικανών, καθώς και του συλλογικού ρατσιστικού ρεύματος σε μια χώρα η οποία διακύρηξε την έννοια της ελευθερίας. Ο Μπόλντγουιν άλλωστε δεν είναι άγνωστος στο κινηματογραφικό κοινό στην Ελλάδα («Δεν είμαι ο Νέγρος σου») αφού πρόκειται για έναν από τους σημαντικότερους αφροαμερικανούς συγγραφείς και δοκιμιογράφους, ο οποίος ανέδειξε τις πτυχές του ρατσισμού και της ταυτότητας των αφροαμερικανών, συμβάλλοντας έτσι σθεναρά στις διεκδικήσεις των δικαιωμάτων και ελευθεριών της συγκεκριμένης μεινότητας (ας σημειωθεί ότι το «Αν η Οδός Μπιλ Μπορούσε να Μιλήσει», πρόκειται να κυκλοφορήσει σύντομα σε ελληινκή μετάφραση από τις εκδόσεις ΠΟΛΙΣ.)
Ο βραβευμένος με όσκαρ σκηνοθέτης Μπάρι Τζένκινς ξετυλίγει την ιστορία του Μπόλντγουιν με τον πιο ζεστό και τρυφερό τρόπο και έχοντας στα χέρια του δυο πανέμορφους ηθοποιούς (Κίκι Λέιν και Στέφαν Τζέιμς) οι οποίοι ενσαρκώνουν με θεατρικότητα και πάθος τους πρωταγωνιστές της ιστορίας (Τις και Φόνι).
Δυο πολύ νέοι αφροαμερικάνοι στο Χάρλεμ της Νέας Υόρκης της δεκαετίας του ’70, οι οποίοι από μικρά παιδιά συναναστρέφονται καθημερινά, παίζουν περπατούν, και μοιραία σε αυτή τη μικρή και κλειστή συνοικία των μαύρων, ερωτεύονται. Τα όνειρα και η αγάπη σε ένα τέτοιο περιβάλλον μοιάζουν αδύνατον να καρποφορήσουν, ωστόσο η αγάπη και η πίστη για «αλλαγή», κάνουν τους πρωταγωνιστές να μην σταματούν ενάντια σε κάθε αντιξοότητα. Ο παράλογα άδικος εγκλεισμός του Φόνι στη φυλακή, λόγω «χρώματος και φυλής» για μια αξιόποινη πράξη την οποία ποτέ δεν πραγματοποίησε και η απροσδόκητη εγκυμοσύνη της 19χρονης Φόνι θα τους φέρουν πιο κοντά, αλλά και αντιμέτωπους με την κρίση του ρατσιστικού παράλογου.
Γύρω από τους δυο ερωτευμένους υπάρχει ένα πλήθος εξαιρετικών δεύτερων ρόλων, η παρουσία των οποίων είναι καθοριστικής σημασίας στην εξέλιξη της ιστορίας, αλλά και σε όσα με αγωνία μας μεταφέρονται για τον καθημερινό Γολγοθά των αφροαμερικών. Η μητέρα της Τις, Σάρον (Ρετζίνα Κινγκ, προτεινόμενη για Όσκαρ Β’ γυναικείου ρόλου) δίνει έναν πραγματικό αγώνα προκειμένου να σταθεί στο πλευρό της κόρης της και του Φόνι. Η Σάρον δείχνει πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος των γυναικών στην αφροαμερικάνικη κουλτούρα και πόσο δυναμικά μάχονταν και συνεχίζουν να μάχονται, σχετικά με ζητήματα φυλετικής καταπίεσης, τιμής, αξιοπρέπειας και οικογενειακών σχέσεων και προσδιορισμών. Δεν σκίβει το κεφάλι και αναζητά τη «λύση» της αλήθειας και της αποκατάστασης της δικαιοσύνης στο Πόρτο Ρίκο, προκειμένου να μεταπείσει την γυναίκα που κατηγόρησε τον Φόνι ως υποτιθέμενο βιαστή της, να παραδεχτεί ότι έκανε λάθος. Ο αγάπη τελικά όλα τα νικάει ; Εδώ θα σας αφήσω να ανακαλύψετε μόνοι σας την απάντηση, και να αναρωτηθείτε προσωπικά ο καθένας.
Στο μαγικό σινεμά του Τζένκινς η γραμμική αφήγηση, το βύθισμα του θεατή μέσα στον ρυθμό εξέλιξης της ιστορίας(αργό και αέρινο μαζί), τα χρώματα, η φωτογραφία του σταθερού συνεργάτη του Τζέιμς Λάξτον, η χρήση αρχειακού υλικού εποχής, η ατμοσφαιρική τζαζ μουσική επένδυση του Νίκολας Μπρίτελ, και τέλος τα υπέροχα κάδρα των ηθοποιών που προσθέτουν τον τόνο και την ένταση της ταινίας, προκαλούν τον θεατή να μείνει προσηλωμένος, για ένα δίωρο, εντός της ιστορίας και να γίνει μέρος της. Μπορεί να το σενάριο επιφανεικά να φαντάζει γλυκανάλατο και ρομαντικό, κι όμως ο Τζένκινς παίρνει στα χέρια του το λόγο του Μπόλντγουιν και δημιουργεί ένα καθαρό πολιτικό και κοινωνικό σινεμά, που μιλά για τη δύναμη της θέλησης και των ανθρώπων, χωρίς να εστιάζει σε εικόνες άγριας βαρβαρότητας και διδακτισμού. Ναι, τελικά ίσως η αληθινή αγάπη και ομορφιά να μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο.
