× Στο Νησί
SOCIAL MEDIA

Αγιασώτικα κάψαλα και κλήδονας με σαντούρια και χορούς

Την εκδήλωση διοργανώνει ο Πολιτιστικός Καραναβαλικός σύλλογος «ο Σάτυρος» το Σάββατο 1η Ιουλίου στις 7.30 το απόγευμα

Από το NEWSROOM Δημοσίευση 27/6/2023

Αγιασώτικα κάψαλα και κλήδονας με σαντούρια και χορούς
' χρόνος ανάγνωσης

Το Σάββατο, 1η Ιουλίου, στις 7:30 το απόγευμα  στην Πλατεία Αγοράς Αγιάσου ο Πολιτιστικός Καρναβαλικός Σύλλογος Αγιάσου «Ο Σάτυρος» αναβιώνει τα λαογραφικά έθιμα Άγιστρο (Κάψαλα) και Κλήδονα. Η εκδήλωση αφιερώνεται στη μνήμη του Μιχάλη Κάναρου και το αναλυτικό πρόγραμμα της είναι το εξής:

Στις 7 το απόγευμα θα ξεκινήσει από το Καμπούδι όμιλος παραδοσιακά ντυμένων μελών του Καρναβαλικού Συλλόγου και του Αναγνωστηρίου Αγιάσου, που θα συνοδεύεται από παραδοσιακή μουσική κομπανία. Η πατινάδα θα περάσει από το Σταυρί και θα καταλήξει στην Πλατεία Αγοράς, όπου θα αναβιώσουν τα παραδοσιακά έθιμα «Άγιστρου ή Κάψαλα» (άναμμα και υπερπήδηση φωτιάς, μοίρασμα στον κόσμο τηγανόπιτας) και «Κλήδονας» (εκφώνηση επίκαιρων στίχων).

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Στη συνέχεια τα Σαντούρια του Αναγνωστηρίου θα παίξουν παραδοσιακούς λεσβιακούς και μικρασιάτικους σκοπούς, για να χορέψουν τα Χορευτικά Τμήματα Ενηλίκων του Αναγνωστηρίου Αγιάσου και του Εξωραϊστικού Εκπολιτιστικού Συλλόγου Ιππείου «Ο Άγιος Προκόπιος». Θα ακολουθήσει πλούσιο μουσικό πρόγραμμα με ζωντανή ορχήστρα, που θα παίξει δωρεάν για τον κόσμο.

Την ίδια μέρα θα γίνει λαχειοφόρος αγορά με πλούσια δώρα, ανάμεσα στα οποία και μια τηλεόραση smart TV 32΄ για την οικονομική ενίσχυση του «ΣΑΤΥΡΟΥ».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Λαογραφικά στοιχεία:

Τα λαϊκά έθιμα και οι δοξασίες που συνδέονται με τη γιορτή του Αι Γιαννιού στις 24 Ιουνίου είναι πανάρχαια και σχετίζονται με την κίνηση του ήλιου. Σε πολλά μέρη η μέρα αυτή ονομάζεται λιοτρόπι και η γιορτή τ’ Αι Γιαννιού τ’ Ηλ’τρουπιού, γιατί στο χριστιανικό εορτολόγιο τοποθετήθηκε πάνω στη θερινή τροπή του ήλιου (θερινό ηλιοστάσιο). Στις 21 προς 22 Ιουνίου ο ήλιος φτάνει στο βορειότερο σημείο της τροχιάς του, πράγμα που για τους λαούς που κατοικούμε στο βόρειο ημισφαίριο σημαίνει ότι περνά από το πλησιέστερο σε μας σημείο, γι’ αυτό και οι μέρες είναι οι μεγαλύτερες του έτους.

Τα έθιμα της γιορτής χωρίζονται σε δυο κατηγορίες. Σ’ αυτά που συμβολίζουν τον ήλιο αναπαράγοντας τη μορφή του στη γη, όπως οι φωτιές του Αι Γιαννιού, τα λεγόμενα στην Αγιάσο κάψαλα ή άγιστρου που γινόταν στις 23 Ιουνίου (παραμονή των Γενεθλίων του Ιωάννου Προδρόμου του Βαπτιστού). Η λέξη άγιστρου προέρχεται απ’ τη λέξη αγιστόν που σημαίνει το εξαγνισμένο και που με τη σειρά της προέκυψε από τη λέξη άγος που θα πει μόλυσμα. Το έθιμο να ανάβουν φωτιές είναι πανευρωπαϊκό, με πολλές όμως παραλλαγές από τόπο σε τόπο. Η φωτιά έχει καθαρτικό και αποτρεπτικό περιεχόμενο, δηλαδή εξαγνίζει – καθαρίζει το σώμα και το πνεύμα και παράλληλα ξορκίζει – διώχνει το κακό.

Μια άλλη κατηγορία εθίμων είναι αυτά που αποσκοπούν στην αξιοποίηση της δύναμης του ήλιου, όπως οι διάφορες μαντικές πρακτικές, με κυρίαρχο τον κλήδονα. Τις μέρες του θερινού ηλιοστασίου η αποκαλυπτική δύναμη του ήλιου είναι τόσο ισχυρή που – σύμφωνα με τη λαϊκή πίστη – γίνεται ικανή να φανερώνει ακόμα και τα μελλούμενα. Υπάρχουν κατά τόπους διάφορα είδη μαντικών πράξεων που γίνονται την παραμονή ή ανήμερα της γιορτής του Αι Γιαννιού. Το πιο γνωστό μαντικό έθιμο ωστόσο είναι ο κλήδονας. Η λέξη προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη «κληδών», που σημαίνει λέξεις ή φράσεις που ακούγονται κατά τη διάρκεια μαντικών τελετών και στις οποίες αποδίδεται έπειτα προφητική σημασία. Αυτά τα τυχαία προφητικά ακούσματα με την πάροδο του χρόνου έγιναν στιχάκια που διασώζονται μέχρι σήμερα από την προφορική λαϊκή μας παράδοση (τα λεγόμενα «λόγια του κλήδονα»).

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
ΧΩΡΙΑ

Απολογισμός για το 2ο Φεστιβάλ Νέων του Πλωμαρίου

Επιτυχημένη διοργάνωση από το Σύνδεσμο Πλωμαριτών Αττικής «Βενιαμίν ο Λέσβιος»
ΜΥΤΙΛΗΝΗ

Η κυβέρνηση συνεχίζει τον εμπαιγμό των υγειονομικών

Το μέλος του γενικού συμβουλίου της ΠΟΕΔΗΝ Στρατής Σαμαράς καταγγέλλει την μη εκπλήρωση των κυβερνητικών υποσχέσεων
ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ

140.000 ευρώ για το Μιχαλέλειο και σιδερένια παπούτσια για δρόμους και παρακάμψεις

Αναλυτική ενημέρωση για την εξέλιξη των έργων της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου έκανε ο Κώστας Μουτζούρης και οι στενοί συνεργάτες του αντιπεριφερειάρχες
ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Στο πλευρό της Καισαριανής η Λαϊκή Συσπείρωση Δυτικής Λέσβου

Καταγγέλλει προσπάθεια ιδιωτικοποίησης των υπηρεσιών των δήμων και ποινικοποίησης της αλληλεγγύης στους εργαζόμενους
ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΔΡΑΣΕΙΣ

Ένα νέο αμαξίδιο, ανάσα αξιοπρέπειας για τον Κώστα στην Ερμού

Χάρη στον Γιώργο Κοτοπούλη και τον Πρόδρομο Πατερέλλη
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Νέα σχολική χρονιά με αναβαθμισμένες υποδομές στη Μυτιλήνη

Με ανακαινίσεις, νέους χώρους και σύγχρονο εξοπλισμό, ο Δήμος Μυτιλήνης αποδεικνύει ότι η Παιδεία μπαίνει στην πρώτη γραμμή!
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Νέα φωτιά στον καταυλισμό Ρομά στην Παγανή

Επί ποδός η Πυροσβεστική
ΑΤΖΕΝΤΑ

Μνήμη απελευθέρωσης: Σεπτέμβρης ’44 στη Λέσβο

Το ΚΚΕ καλεί σε εκδήλωση στα Τσαμάκια για την ιστορική μνήμη και τους σημερινούς αγώνες
ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ

Έξι νέα έργα για την Παιδεία στο Βόρειο Αιγαίο

Με απόφαση του Περιφερειάρχη Κ. Μουτζούρη εντάσσονται στο Πρόγραμμα 2021-2027 έργα άνω των 15,8 εκατ. ευρώ για σχολικές υποδομές σε Σάμο, Χίο και Ικαρία
ΜΥΤΙΛΗΝΗ

Βαρύ πένθος στις ενορίες της Καλλιθέας Μυτιλήνης

Απεβίωσε ο αγαπημένος ιερέας που υπηρέτησε με σεμνότητα και αγάπη την τοπική Εκκλησία
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Σε κατάσταση ακραίας ξηρασίας η Λέσβος

Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε η επίσημη ιστοσελίδα του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών σε συνεργασία με την υπηρεσία Copernicus της Ευρωπαϊκής Ένωσης
ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΠΑΙΔΙΑ + ΓΟΝΕΙΣ

Tο επικίνδυνο «διαβατήριο» των εφήβων για κλαμπ και αλκοόλ στη Μυτιλήνη

Ένα κοινό μυστικό ανάμεσα στους ανήλικους, άγνωστο όμως σε γονείς και καταστηματάρχες – οι κίνδυνοι και οι ευθύνες που προκύπτουν
ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ