× Στο Νησί
SOCIAL MEDIA

Αγιασώτικα κάψαλα και κλήδονας με σαντούρια και χορούς

Την εκδήλωση διοργανώνει ο Πολιτιστικός Καραναβαλικός σύλλογος «ο Σάτυρος» το Σάββατο 1η Ιουλίου στις 7.30 το απόγευμα

Από το NEWSROOM Δημοσίευση 27/6/2023

Αγιασώτικα κάψαλα και κλήδονας με σαντούρια και χορούς
' χρόνος ανάγνωσης

Το Σάββατο, 1η Ιουλίου, στις 7:30 το απόγευμα  στην Πλατεία Αγοράς Αγιάσου ο Πολιτιστικός Καρναβαλικός Σύλλογος Αγιάσου «Ο Σάτυρος» αναβιώνει τα λαογραφικά έθιμα Άγιστρο (Κάψαλα) και Κλήδονα. Η εκδήλωση αφιερώνεται στη μνήμη του Μιχάλη Κάναρου και το αναλυτικό πρόγραμμα της είναι το εξής:

Στις 7 το απόγευμα θα ξεκινήσει από το Καμπούδι όμιλος παραδοσιακά ντυμένων μελών του Καρναβαλικού Συλλόγου και του Αναγνωστηρίου Αγιάσου, που θα συνοδεύεται από παραδοσιακή μουσική κομπανία. Η πατινάδα θα περάσει από το Σταυρί και θα καταλήξει στην Πλατεία Αγοράς, όπου θα αναβιώσουν τα παραδοσιακά έθιμα «Άγιστρου ή Κάψαλα» (άναμμα και υπερπήδηση φωτιάς, μοίρασμα στον κόσμο τηγανόπιτας) και «Κλήδονας» (εκφώνηση επίκαιρων στίχων).

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Στη συνέχεια τα Σαντούρια του Αναγνωστηρίου θα παίξουν παραδοσιακούς λεσβιακούς και μικρασιάτικους σκοπούς, για να χορέψουν τα Χορευτικά Τμήματα Ενηλίκων του Αναγνωστηρίου Αγιάσου και του Εξωραϊστικού Εκπολιτιστικού Συλλόγου Ιππείου «Ο Άγιος Προκόπιος». Θα ακολουθήσει πλούσιο μουσικό πρόγραμμα με ζωντανή ορχήστρα, που θα παίξει δωρεάν για τον κόσμο.

Την ίδια μέρα θα γίνει λαχειοφόρος αγορά με πλούσια δώρα, ανάμεσα στα οποία και μια τηλεόραση smart TV 32΄ για την οικονομική ενίσχυση του «ΣΑΤΥΡΟΥ».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Λαογραφικά στοιχεία:

Τα λαϊκά έθιμα και οι δοξασίες που συνδέονται με τη γιορτή του Αι Γιαννιού στις 24 Ιουνίου είναι πανάρχαια και σχετίζονται με την κίνηση του ήλιου. Σε πολλά μέρη η μέρα αυτή ονομάζεται λιοτρόπι και η γιορτή τ’ Αι Γιαννιού τ’ Ηλ’τρουπιού, γιατί στο χριστιανικό εορτολόγιο τοποθετήθηκε πάνω στη θερινή τροπή του ήλιου (θερινό ηλιοστάσιο). Στις 21 προς 22 Ιουνίου ο ήλιος φτάνει στο βορειότερο σημείο της τροχιάς του, πράγμα που για τους λαούς που κατοικούμε στο βόρειο ημισφαίριο σημαίνει ότι περνά από το πλησιέστερο σε μας σημείο, γι’ αυτό και οι μέρες είναι οι μεγαλύτερες του έτους.

Τα έθιμα της γιορτής χωρίζονται σε δυο κατηγορίες. Σ’ αυτά που συμβολίζουν τον ήλιο αναπαράγοντας τη μορφή του στη γη, όπως οι φωτιές του Αι Γιαννιού, τα λεγόμενα στην Αγιάσο κάψαλα ή άγιστρου που γινόταν στις 23 Ιουνίου (παραμονή των Γενεθλίων του Ιωάννου Προδρόμου του Βαπτιστού). Η λέξη άγιστρου προέρχεται απ’ τη λέξη αγιστόν που σημαίνει το εξαγνισμένο και που με τη σειρά της προέκυψε από τη λέξη άγος που θα πει μόλυσμα. Το έθιμο να ανάβουν φωτιές είναι πανευρωπαϊκό, με πολλές όμως παραλλαγές από τόπο σε τόπο. Η φωτιά έχει καθαρτικό και αποτρεπτικό περιεχόμενο, δηλαδή εξαγνίζει – καθαρίζει το σώμα και το πνεύμα και παράλληλα ξορκίζει – διώχνει το κακό.

Μια άλλη κατηγορία εθίμων είναι αυτά που αποσκοπούν στην αξιοποίηση της δύναμης του ήλιου, όπως οι διάφορες μαντικές πρακτικές, με κυρίαρχο τον κλήδονα. Τις μέρες του θερινού ηλιοστασίου η αποκαλυπτική δύναμη του ήλιου είναι τόσο ισχυρή που – σύμφωνα με τη λαϊκή πίστη – γίνεται ικανή να φανερώνει ακόμα και τα μελλούμενα. Υπάρχουν κατά τόπους διάφορα είδη μαντικών πράξεων που γίνονται την παραμονή ή ανήμερα της γιορτής του Αι Γιαννιού. Το πιο γνωστό μαντικό έθιμο ωστόσο είναι ο κλήδονας. Η λέξη προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη «κληδών», που σημαίνει λέξεις ή φράσεις που ακούγονται κατά τη διάρκεια μαντικών τελετών και στις οποίες αποδίδεται έπειτα προφητική σημασία. Αυτά τα τυχαία προφητικά ακούσματα με την πάροδο του χρόνου έγιναν στιχάκια που διασώζονται μέχρι σήμερα από την προφορική λαϊκή μας παράδοση (τα λεγόμενα «λόγια του κλήδονα»).

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ

Και δεύτερη προσφορά για τη γραμμή Βόλου‑ νησιών Βορείου Αιγαίου

«Πράσινο φως» και από τον Κικίλια μετά την επικοινωνία με τον Κώστα Μουτζούρη
ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ
ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΠΑΙΔΙΑ + ΓΟΝΕΙΣ

Επικίνδυνες «κόντρες» ανηλίκων στα Κεραμειά

Η διασταύρωση Κεραμειών–Ιππείου έχει γίνει «πίστα» για ανηλίκους
ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ
ΜΥΤΙΛΗΝΗ

Χριστουγεννιάτικο χωριό στη Λέσχη Εθνοφρουράς Μυτιλήνης

Μια πρωτόγνωρη γιορτινή δράση για τις οικογένειες των στελεχών της 98 ΑΔΤΕ με την πρωτοβουλία του Υποστράτηγου Νικόλαου Γκρέτσα
ΑΓΡΟΤΕΣ

Παράταση έως Μάιο 2026 για τα ψηφιακά δελτία διακίνησης ελαιοκάρπου

Εξαιρούνται μόνο όσοι είχαν έσοδα άνω των 200.000 ευρώ
ΔΡΑΣΕΙΣ

11η Εθελοντική Αιμοδοσία στη Μόρια

Από τον Πεζοπορικό Σύλλογο «Η Διχάλα»
ΧΩΡΙΑ

Η ΔΕΥΑΛ δίνει νέα πνοή στην Αγιάσο με ταχεία ολοκλήρωση έργου υποδομών

Αναβάθμιση ύδρευσης και αποχέτευσης σε κομβικούς δρόμους που ενισχύουν την καθημερινότητα κατοίκων και επισκεπτών
ΜΥΤΙΛΗΝΗ

Η Μυτιλήνη γέμισε φως και μουσική στην έναρξη των γιορτών

Ο Δήμαρχος Παναγιώτης Χριστόφας μίλησε για τη μεγάλη συμμετοχή του κόσμου, τη φωταγώγηση του δέντρου και τη συνέχεια των εκδηλώσεων με το Χριστουγεννιάτικο Χωριό
ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ

Επίθεση σε βάρος του Κοινωνικού Χώρου «Αντίβαρο» στη Χίο

«Στη Χίο δεν χωράνε οι νοσταλγοί του ναζισμού»
ΑΤΖΕΝΤΑ

Χριστουγεννιάτικη τέχνη από τα υλικά του παρελθόντος στην Αγιάσο

Η Visit Agiasos μετατρέπει τον παλιό τσουρχανά σε έμπνευση για ένα συλλογικό έργο Trash Art στις 13 και 14 Δεκεμβρίου 2025
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η ιστορία του ελληνικού κομμουνισμού και όχι μόνο!

Ο ιστορικός Κώστας Καρπόζηλος μίλησε στον Θράσο Αβραάμ για την αναγκαιότητα να διαβάζουμε την ελληνική Αριστερά έξω από τα σύνορα και για μια σύγχρονη πολιτική που να συγκρούεται με την ολιγαρχία του πλούτου
ΧΩΡΙΑ

Χριστουγεννιάτικη γιορτή στο πάρκο Κάτω Τρίτους

Το Σάββατο 13 Δεκεμβρίου και ώρα 16.30
ΜΥΤΙΛΗΝΗ

Αστικό ΚΤΕΛ Μυτιλήνης: Αλλαγή στο μεσημεριανό δρομολόγιο του Πανεπιστημίου

Από τις 10 Δεκεμβρίου και κάθε εργάσιμη ημέρα, το δρομολόγιο των 14:30 καταργήθηκε και πραγματοποιείται στις 14:15 με στόχο την καλύτερη εξυπηρέτηση φοιτητών