× Στο Νησί
SOCIAL MEDIA

Αναβίωση των εθίμων του κλήδωνα και τα κάψαλα

Ο Σύλλογος «Ακράσιων» (Πολιτιστικός Σύλλογος Ακρασίου Λέσβου) και φέτος αναβιώνει τα δύο έθιμα (κλήδονα – τα κάψαλα) στο Ακράσι την 24 Ιουνίου ημέρα Σαββάτο

Από το NEWSROOM Δημοσίευση 22/6/2023

Αναβίωση των εθίμων του κλήδωνα  και τα κάψαλα
' χρόνος ανάγνωσης

Κάθε χρόνο στις 24 Ιουνίου γιορτάζεται το γενέθλιο του Αγ. Ιωάννου τού Προδρόμου, ή αλλιώς, όπως είναι γνωστό εδώ στο Ακράσι και σε όλα τα χωριά της Λέσβου, είναι «Τ’ Αγιού Γιαννιού τ’ Ηλτρουπιού» (συμπίπτει με το θερινό ηλιοστάσιο όπου γίνεται η μετάβαση από την άνοιξη στο καλοκαίρι) ή «τ’ Λαμπαδιστή» γιατί στην γιορτή του ο κόσμος ανάβει φωτιές, τα γνωστά μας «κάψαλα» όπου ως εθιμικό προσάναμμα χρησιμοποιούνται από τους κατοίκους του κάθε χωριού τα αποξηραμένα μαγιάτικα στεφάνια. Την παραμονή 23 Ιουνίου ένα κορίτσι ή αγόρι συνήθως πρωτότοκο με τους δύο γονείς εν ζωή φέρνει από την βρύση ή το πηγάδι τ΄ αμίλητο νερό (δεν πρέπει να μιλήσει σε κανένα σε όλη την διαδρομή) μέσα σε ένα πήλινο δοχείο. Μέσα στο δοχείο όλος ο κόσμος αλλά κυρίως οι νέες και οι νέοι έριχναν ο καθένας από ένα μικροαντικείμενο (π.χ. κουμπί, δαχτυλίδι, σκουλαρίκι, κλπ) που το λένε ριζικάρι. Μετά σκεπάζεται το πήλινο αυτό δοχείο με άσπρο ή κόκκινο πανί και το δένουν με κλαδί λυγαριάς, λέγοντας:

Κλειδώνουμι του κλήδουνα

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Μι τα΄ Αϊ Γιαννιού την χάρη

Και κάθε καλορίζικος/η

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Κάθε καλό να πάρει

 

Μετά το πήλινο δοχείο το έβαζαν όλη την νύχτα έξω για να το βλέπουν τ’ άστρα. Ανήμερα ημέρα εορτής του Αγίου το απόγευμα (φέτος είναι ημέρα Σάββατο, και ώρα 7 το απόγευμα) θα ανοιχτεί ο κλήδονας λέγοντας:

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Ανοίξιτι του κλήδουνα

Μι τ΄ Αϊ Γιαννιού την χάρη

Κι όποιο ‘ναι καλορίζικο

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Τώρα θε να προβάλει

 

Το παιδί που έφερε το αμίλητο νερό την παραμονή του Αγίου βγάζει ένα - ένα τα ριζικάρια – αντικείμενα από το πήλινο δοχείο (βλέπε σχετικές φωτογραφίες) Ταυτόχρονα λέγονται για τον καθένα από ένα τετράστιχο επαινετικό ή πειραχτικό (για εκείνον που το ριζικάρι ήταν δικό του). Από το συσχετισμό του αντικειμένου με το τετράστιχο βγαίνει η μαντεία.

 

Μετά ανάβονται φωτιές από τα αποξηραμένα μαγιάτικα στεφάνια (βλέπε  φωτογραφία) και τις οποίες πηδούν μικροί και μεγάλοι επειδή πιστεύουν ότι η φωτιά διώχνει από πάνω τους τις αρρώστιες. Είναι τα λεγόμενα «κάψαλα» ίσως γιατί όταν πηδάς την φωτιά υπάρχει περίπτωση να «καψαλιαστής» δηλαδή να «νιώσεις» ότι η φωτιά ότι σε ακουμπά.

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
ΧΩΡΙΑ

Απολογισμός για το 2ο Φεστιβάλ Νέων του Πλωμαρίου

Επιτυχημένη διοργάνωση από το Σύνδεσμο Πλωμαριτών Αττικής «Βενιαμίν ο Λέσβιος»
ΜΥΤΙΛΗΝΗ

Η κυβέρνηση συνεχίζει τον εμπαιγμό των υγειονομικών

Το μέλος του γενικού συμβουλίου της ΠΟΕΔΗΝ Στρατής Σαμαράς καταγγέλλει την μη εκπλήρωση των κυβερνητικών υποσχέσεων
ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ

140.000 ευρώ για το Μιχαλέλειο και σιδερένια παπούτσια για δρόμους και παρακάμψεις

Αναλυτική ενημέρωση για την εξέλιξη των έργων της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου έκανε ο Κώστας Μουτζούρης και οι στενοί συνεργάτες του αντιπεριφερειάρχες
ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Στο πλευρό της Καισαριανής η Λαϊκή Συσπείρωση Δυτικής Λέσβου

Καταγγέλλει προσπάθεια ιδιωτικοποίησης των υπηρεσιών των δήμων και ποινικοποίησης της αλληλεγγύης στους εργαζόμενους
ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΔΡΑΣΕΙΣ

Ένα νέο αμαξίδιο, ανάσα αξιοπρέπειας για τον Κώστα στην Ερμού

Χάρη στον Γιώργο Κοτοπούλη και τον Πρόδρομο Πατερέλλη
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Νέα σχολική χρονιά με αναβαθμισμένες υποδομές στη Μυτιλήνη

Με ανακαινίσεις, νέους χώρους και σύγχρονο εξοπλισμό, ο Δήμος Μυτιλήνης αποδεικνύει ότι η Παιδεία μπαίνει στην πρώτη γραμμή!
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Νέα φωτιά στον καταυλισμό Ρομά στην Παγανή

Επί ποδός η Πυροσβεστική
ΑΤΖΕΝΤΑ

Μνήμη απελευθέρωσης: Σεπτέμβρης ’44 στη Λέσβο

Το ΚΚΕ καλεί σε εκδήλωση στα Τσαμάκια για την ιστορική μνήμη και τους σημερινούς αγώνες
ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ

Έξι νέα έργα για την Παιδεία στο Βόρειο Αιγαίο

Με απόφαση του Περιφερειάρχη Κ. Μουτζούρη εντάσσονται στο Πρόγραμμα 2021-2027 έργα άνω των 15,8 εκατ. ευρώ για σχολικές υποδομές σε Σάμο, Χίο και Ικαρία
ΜΥΤΙΛΗΝΗ

Βαρύ πένθος στις ενορίες της Καλλιθέας Μυτιλήνης

Απεβίωσε ο αγαπημένος ιερέας που υπηρέτησε με σεμνότητα και αγάπη την τοπική Εκκλησία
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Σε κατάσταση ακραίας ξηρασίας η Λέσβος

Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε η επίσημη ιστοσελίδα του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών σε συνεργασία με την υπηρεσία Copernicus της Ευρωπαϊκής Ένωσης
ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΠΑΙΔΙΑ + ΓΟΝΕΙΣ

Tο επικίνδυνο «διαβατήριο» των εφήβων για κλαμπ και αλκοόλ στη Μυτιλήνη

Ένα κοινό μυστικό ανάμεσα στους ανήλικους, άγνωστο όμως σε γονείς και καταστηματάρχες – οι κίνδυνοι και οι ευθύνες που προκύπτουν
ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ