× Στο Νησί
SOCIAL MEDIA

Αναβίωση των εθίμων του κλήδωνα και τα κάψαλα

Ο Σύλλογος «Ακράσιων» (Πολιτιστικός Σύλλογος Ακρασίου Λέσβου) και φέτος αναβιώνει τα δύο έθιμα (κλήδονα – τα κάψαλα) στο Ακράσι την 24 Ιουνίου ημέρα Σαββάτο

Από το NEWSROOM Δημοσίευση 22/6/2023

Αναβίωση των εθίμων του κλήδωνα  και τα κάψαλα
' χρόνος ανάγνωσης

Κάθε χρόνο στις 24 Ιουνίου γιορτάζεται το γενέθλιο του Αγ. Ιωάννου τού Προδρόμου, ή αλλιώς, όπως είναι γνωστό εδώ στο Ακράσι και σε όλα τα χωριά της Λέσβου, είναι «Τ’ Αγιού Γιαννιού τ’ Ηλτρουπιού» (συμπίπτει με το θερινό ηλιοστάσιο όπου γίνεται η μετάβαση από την άνοιξη στο καλοκαίρι) ή «τ’ Λαμπαδιστή» γιατί στην γιορτή του ο κόσμος ανάβει φωτιές, τα γνωστά μας «κάψαλα» όπου ως εθιμικό προσάναμμα χρησιμοποιούνται από τους κατοίκους του κάθε χωριού τα αποξηραμένα μαγιάτικα στεφάνια. Την παραμονή 23 Ιουνίου ένα κορίτσι ή αγόρι συνήθως πρωτότοκο με τους δύο γονείς εν ζωή φέρνει από την βρύση ή το πηγάδι τ΄ αμίλητο νερό (δεν πρέπει να μιλήσει σε κανένα σε όλη την διαδρομή) μέσα σε ένα πήλινο δοχείο. Μέσα στο δοχείο όλος ο κόσμος αλλά κυρίως οι νέες και οι νέοι έριχναν ο καθένας από ένα μικροαντικείμενο (π.χ. κουμπί, δαχτυλίδι, σκουλαρίκι, κλπ) που το λένε ριζικάρι. Μετά σκεπάζεται το πήλινο αυτό δοχείο με άσπρο ή κόκκινο πανί και το δένουν με κλαδί λυγαριάς, λέγοντας:

Κλειδώνουμι του κλήδουνα

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Μι τα΄ Αϊ Γιαννιού την χάρη

Και κάθε καλορίζικος/η

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Κάθε καλό να πάρει

 

Μετά το πήλινο δοχείο το έβαζαν όλη την νύχτα έξω για να το βλέπουν τ’ άστρα. Ανήμερα ημέρα εορτής του Αγίου το απόγευμα (φέτος είναι ημέρα Σάββατο, και ώρα 7 το απόγευμα) θα ανοιχτεί ο κλήδονας λέγοντας:

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Ανοίξιτι του κλήδουνα

Μι τ΄ Αϊ Γιαννιού την χάρη

Κι όποιο ‘ναι καλορίζικο

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Τώρα θε να προβάλει

 

Το παιδί που έφερε το αμίλητο νερό την παραμονή του Αγίου βγάζει ένα - ένα τα ριζικάρια – αντικείμενα από το πήλινο δοχείο (βλέπε σχετικές φωτογραφίες) Ταυτόχρονα λέγονται για τον καθένα από ένα τετράστιχο επαινετικό ή πειραχτικό (για εκείνον που το ριζικάρι ήταν δικό του). Από το συσχετισμό του αντικειμένου με το τετράστιχο βγαίνει η μαντεία.

 

Μετά ανάβονται φωτιές από τα αποξηραμένα μαγιάτικα στεφάνια (βλέπε  φωτογραφία) και τις οποίες πηδούν μικροί και μεγάλοι επειδή πιστεύουν ότι η φωτιά διώχνει από πάνω τους τις αρρώστιες. Είναι τα λεγόμενα «κάψαλα» ίσως γιατί όταν πηδάς την φωτιά υπάρχει περίπτωση να «καψαλιαστής» δηλαδή να «νιώσεις» ότι η φωτιά ότι σε ακουμπά.

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ

Και δεύτερη προσφορά για τη γραμμή Βόλου‑ νησιών Βορείου Αιγαίου

«Πράσινο φως» και από τον Κικίλια μετά την επικοινωνία με τον Κώστα Μουτζούρη
ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ
ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΠΑΙΔΙΑ + ΓΟΝΕΙΣ

Επικίνδυνες «κόντρες» ανηλίκων στα Κεραμειά

Η διασταύρωση Κεραμειών–Ιππείου έχει γίνει «πίστα» για ανηλίκους
ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ
ΜΥΤΙΛΗΝΗ

Χριστουγεννιάτικο χωριό στη Λέσχη Εθνοφρουράς Μυτιλήνης

Μια πρωτόγνωρη γιορτινή δράση για τις οικογένειες των στελεχών της 98 ΑΔΤΕ με την πρωτοβουλία του Υποστράτηγου Νικόλαου Γκρέτσα
ΑΓΡΟΤΕΣ

Παράταση έως Μάιο 2026 για τα ψηφιακά δελτία διακίνησης ελαιοκάρπου

Εξαιρούνται μόνο όσοι είχαν έσοδα άνω των 200.000 ευρώ
ΔΡΑΣΕΙΣ

11η Εθελοντική Αιμοδοσία στη Μόρια

Από τον Πεζοπορικό Σύλλογο «Η Διχάλα»
ΧΩΡΙΑ

Η ΔΕΥΑΛ δίνει νέα πνοή στην Αγιάσο με ταχεία ολοκλήρωση έργου υποδομών

Αναβάθμιση ύδρευσης και αποχέτευσης σε κομβικούς δρόμους που ενισχύουν την καθημερινότητα κατοίκων και επισκεπτών
ΜΥΤΙΛΗΝΗ

Η Μυτιλήνη γέμισε φως και μουσική στην έναρξη των γιορτών

Ο Δήμαρχος Παναγιώτης Χριστόφας μίλησε για τη μεγάλη συμμετοχή του κόσμου, τη φωταγώγηση του δέντρου και τη συνέχεια των εκδηλώσεων με το Χριστουγεννιάτικο Χωριό
ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ

Επίθεση σε βάρος του Κοινωνικού Χώρου «Αντίβαρο» στη Χίο

«Στη Χίο δεν χωράνε οι νοσταλγοί του ναζισμού»
ΑΤΖΕΝΤΑ

Χριστουγεννιάτικη τέχνη από τα υλικά του παρελθόντος στην Αγιάσο

Η Visit Agiasos μετατρέπει τον παλιό τσουρχανά σε έμπνευση για ένα συλλογικό έργο Trash Art στις 13 και 14 Δεκεμβρίου 2025
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η ιστορία του ελληνικού κομμουνισμού και όχι μόνο!

Ο ιστορικός Κώστας Καρπόζηλος μίλησε στον Θράσο Αβραάμ για την αναγκαιότητα να διαβάζουμε την ελληνική Αριστερά έξω από τα σύνορα και για μια σύγχρονη πολιτική που να συγκρούεται με την ολιγαρχία του πλούτου
ΧΩΡΙΑ

Χριστουγεννιάτικη γιορτή στο πάρκο Κάτω Τρίτους

Το Σάββατο 13 Δεκεμβρίου και ώρα 16.30
ΜΥΤΙΛΗΝΗ

Αστικό ΚΤΕΛ Μυτιλήνης: Αλλαγή στο μεσημεριανό δρομολόγιο του Πανεπιστημίου

Από τις 10 Δεκεμβρίου και κάθε εργάσιμη ημέρα, το δρομολόγιο των 14:30 καταργήθηκε και πραγματοποιείται στις 14:15 με στόχο την καλύτερη εξυπηρέτηση φοιτητών