ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Από τις εκλογές «βίας και νοθείας» στη Λέσβο… στην απλή αναλογική
Μιλήσαμε με τον Δημήτρη Μπουρνού για τα παράδοξα των εκλογών από το 1950 έως τη μεταπολίτευση, τα εκλογικά συστήματα και τη σημασία της ψήφου
Γράφει η ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ Δημοσίευση 9/5/2023
Ανέκαθεν οι εκλογές φέρνουν θύμησες από βιώματα σε παραβάν, εντάσεις, συγκρούσεις και ατέρμονους πολιτικούς διαλόγους. Εν όψει των εθνικών εκλογών της 21ης Μαϊου, καλέσαμε στο ρ/σ του «Ν» στους 99 στα fm και την εκπομπή «Ανθέων 99», τον Δημήτρη Μπουρνού για να συζητήσουμε μια εποχή λίγο σκοτεινή εκλογικά για τους νεότερους και τις νεότερες.
Στον λίγο χρόνο που είχαμε ο κ. Μπουρνούς μας παρέθεσε αποτελέσματα από τις συνεχείς εκλογικές αναμετρήσεις που εκτείνονται από το 1950 έως και τη Μεταπολίτευση στη Λέσβου, καταγράφοντας παράλληλα την αγωνία της Αριστεράς να εκπροσωπηθεί στην ελληνική βουλή, ούσα… στην παρανομία.
Στοιχεία για τη συνέντευξη αντλήθηκαν από τις σημαντικές ερευνητικές εργασίες του συγγραφέα Γιώργου Παπαπαναγιώτου, που δημοσιεύθηκαν διαδοχικά σε τεύχη ΑΙΟΛΟΚΩΝ ΧΡΟΝΙΚΩΝ της Εταιρείας Αιολικών Μελετών. Συγκινητική ήταν η στιγμή στο τέλος της συνέντευξης όπου ο Δημήτρης Μπουρνούς εξηγεί τη σημασία της συμμετοχής όλων στις εκλογές, αλλά και με πόσες θυσίες και αίμα προγόνων εξασφαλίστηκε αυτή η συμμετοχή.
Περνώντας από τα χίλια κύματα του εμφυλίου, ένα νησί σαν τη Λέσβο που παραδοσιακά θεωρείται «κόκκινο», την ίδια ώρα που προσπαθεί να μεγαλώσει παιδιά μορφωμένα για να ξεφύγουν από την πείνα και τη φτώχεια των γονιών τους, εν πολλοίς και εξορίστων με «διοικητική εκτόπιση», δηλαδή χωρίς καμία απολύτως κατηγορία τα παράδοξα είναι πολλά. Με τη λήξη του εμφυλίου οι πρώτες εκλογές γίνονται το 1950, ακολουθούν το 1951, το 1952, όπου αναλυτικά ο κ. Μπουρνούς μας εξηγεί το πολιτικό κλίμα της εποχής, φτάνοντας στις κάλπες του 1956 και το αμίμητο… «τριφασικό σύστημα» στις εκλογές εκείνες. Εκεί φαίνεται ότι οι εκλογομάγειρες της εποχής εφευρίσκουν και νέους… μαθηματικούς τύπους για να νομιμοποιήσουν το καλπονοθευτικό σύστημα. Η παρέμβαση των Αγγλων, μετέπειτα των Αμερικανών, του Στρατού και του Παλατιού είναι φανερές, ενώ την περίοδο εκείνη έχουν ήδη αναπτυχθεί μέθοδοι παρακολούθησης των πολιτικών τους αντιπάλων και ο φόβος και ο τρόμος καλλιεργείται συστηματικά.
Αξιοσημείωτα στελέχη της Αριστεράς και του Κέντρου αναδεικνύονται ως βουλευτές παρά τη βία και τη νοθεία που δεν χαρακτηρίζει μόνο τις εκλογές του 1961 επί Καραμανλή, αλλά και εκείνες που προηγήθηκαν του 1958, με εκτεταμένες διώξεις, στιγματισμό των οικογενειών των εξορίστων και φυσικά αλλοίωση των ψήφων. Φτάσαμε στον Νοέμβριο του 1963 σε νέες εκλογές, για να ακολουθήσουν λίγους μήνες μετά τον Φεβρουάριο του 1964 νέες και στη συνέχεια η Ελλάδα να μπει στον γύψο.
Η μεταπολίτευση έρχεται με νέο αέρα και «νέο» Καραμανλή, αλλά και την περιβόητη απλή κατανομή. Στις εκλογές της 21ης Μαϊου ψηφίζουμε με απλή αναλογική, το οποίο σημαίνει ότι κάθε ψήφος έχει ισότιμη εκπροσώπηση και δεν ενισχύεται κάποιο κόμμα.
Αξίζει να παρακολουθήσετε ΟΛΗ τη συνέντευξη: