Ο σκοτεινός αντι‑ήρωας της Gotham επέστρεψε ‑ και δεν είναι αυτός που νομίζεις
Γράφει η ΦΩΤΕΙΝΗ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ
Δημοσίευση 15/10/2019
Ο Arthur Fleck είναι ένας μοναχικός άντρας που ζει με τη μητέρα του σε συνθήκες ανέχειας πάσχοντας από μια διαταραχή που τον καθιστά αντικείμενο χλευασμού και κακοποίησης και του στερεί την πιθανότητα μιας κοινωνικά αποδεκτής ζωής. Όταν το κρεσέντο της εις βάρος του βίας κλιμακώνεται, με το κλείσιμο των κοινωνικών υπηρεσιών που αποτελούσαν το μοναδικό του στήριγμα, η καταβύθισή του στην απόλυτη δυστυχία δεν έχει πια επιστροφή.
Σε μια κομβική στιγμή, σκοτώνει σε αυτοάμυνα τρεις γιάπηδες και η περσόνα του γίνεται σύμβολο αμφισβήτησης. Έχει πλέον σηκώσει το χαλί κάτω από το οποίο η κοινωνία έχει κρύψει τις ασχήμιες της προκειμένου να προσφέρει στον εαυτό της μια επίφαση κανονικότητας.Και μετά ξηλώνει τις ραφές του, απαλλάσσεται από τα βαρίδια, αποκαθηλώνει και εξοντώνει τη μία μετά την άλλη κάθε μορφή εξουσίας και καταπίεσης: τη μητέρα, τον μη αλληλέγγυο συνάδελφο, το δημοσιογράφο. Η οργή ξεχύνεται στους δρόμους με τη μορφή ενός βίαιου λαϊκού ξεσπάσματος, χωρίς ταξικό προσανατολισμό αλλά με σαφές ταξικό πρόσημο. Και μόνο τότε έρχεται η ώρα ένα τυχαίο χέρι να στρέψει το όπλο κατά του αριβίστα κεφαλαιοκράτη Thomas Wayne.
Αν είχε κάποιον απώτερο σκοπό ή κίνητρο, ο Joker θα μπορούσε να είναι ο Κόκκινος Δράκος του Thomas Harris. Μόνο που η δική του εκδίκηση δεν είναι το αντίδοτο στις ανεπάρκειες και τους προσωπικούς του δαίμονες αλλά η απελευθέρωσή του από τη βασανιστική ανάγκη να είναι αποδεκτός ως «φυσιολογικός».
Ο Joaquin Phoenix χτίζει με αριστουργηματικό τρόπο τον Joker του κάνοντάς μας μάρτυρες μιας σωματικής και ψυχικής εκκόλαψης: από αόρατο πλάσμα, αβέβαιο ακόμα και για την ίδια του την ύπαρξη, αναδεικνύεται σε ένα νιχιλιστή αντι-ήρωα που, αντιλαμβανόμενος την κωμικότητα της τραγικότητάς του, απαλλάσσεται του ονόματος και του προσώπου του υιοθετώντας ένα προσωπείο που εμπεριέχει και άρα εκμηδενίζει όλα τα στοιχεία της πραγματικότητας.
Η Νέα Υόρκη των αρχών του ‘80 προσφέρει το καταλληλότερο σκηνικό για να στηθεί η Gotham: μια πόλη που μέσα από τα σπλάχνα της ένας περιθωριοποιημένος και κακοποιημένος μεσήλικας αναδεικνύεται στην πιο γνήσια αναρχική φιγούρα. Χωρίς να ηθικολογεί, ο σκηνοθέτης Todd Phillips αποτυπώνει την κοινωνία σε όλη της τη βαρβαρότητα καθιστώντας τον πρωταγωνιστή του καθρέφτη της εποχής του: ένα δαρμένο σκυλί που οδηγείται νομοτελειακά σε μια ανεξέλεγκτη και απελευθερωτική οργή, κενή οποιουδήποτε ιδεολογικού στίγματος.
Από αυτή την τραμπάλα γέλιου και θανάτου δεν θα μπορούσε να απουσιάζει το εφιαλτικό ηχόχρωμα της Hildur Guðnadóttir.
Με δυο λόγια, μην το χάσετε.