× Στο Νησί
SOCIAL MEDIA

Η άγνωστη βυζαντινή Λέσβος

Ένας θυρεός που αποκαλύφθηκε κατά τη συνεχιζόμενη ανασκαφή στο κάστρο των Αγίων Θεοδώρων, στην αρχαία Άντισσα, φωτίζει τα χρόνια των Γατελούζων ηγεμόνων του νησιού

Γράφει ο ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ Δημοσίευση 28/8/2022

Η άγνωστη βυζαντινή Λέσβος
' χρόνος ανάγνωσης

Ένας θυρεός από τα χρόνια του 14ου αιώνα ήρθε στο φως στη διάρκεια της συνεχιζόμενης ανασκαφής στο Οβριόκαστρο, της δυτικής Λέσβου. Χώρο που γνωστός και σαν κάστρο των Αγίων Θεοδώρων ταυτίζεται με την αρχαία αιολική Άντισσα.

Ο θυρεός χρονολογεί τα συγκεκριμένα τμήματα του κάστρου στα χρόνια μεταξύ των δεκαετιών 1360 και 1380 μ.Χ αφού εικονίζει το θυρεό των Παλαιολόγων (με τα αρχικά του ονόματος των) αυτοκρατόρων του Βυζαντίου και αυτόν των Γατελούζων ηγεμόνων της Λέσβου (με τις γνωστές φολίδες). Πληροφορίες αναφέρονται και σε ένα σχέδιο («καρικατούρα» χαρακτηρίζεται) που εικονίζει το κάστρο των Αγίων Θεοδώρων. Ο θυρεός θεωρείται ότι βρισκόταν στην πύλη του κάστρου εκείνης της εποχής που θα αποκαλυφθεί από τις ανασκαφικές εργασίες που θα ακολουθήσουν. Το εύρημα καταχώθηκε προσωρινά προκειμένου να αποκαλυφθεί πλήρως κατά την ανασκαφή που θα  συνεχιστεί τον επόμενο Οκτώβριο – Νοέμβριο.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Οι Άγιοι Θεόδωροι ήταν το τρίτο σε δύναμη οχυρό πάνω στο νησί, μετά τα κάστρα της Μυτιλήνης και του Μολύβου. Με πανύψηλα τείχη που σε κάποια σημεία ξεπερνούν τα 18 μέτρα και τετράγωνους πύργους στα επιθαλάσσια του τμήματα. Όπως οι ειδικοί υποστηρίζουν η συνέχιση της ανασκαφής θα φέρει στο φως μια καστροπολιτεία αντίστοιχη με αυτήν του Μυστρά η οποία σε αυτήν της τουλάχιστον τη μορφή καταστράφηκε κατά την κατάληψη του κάστρου από τους Οθωμανούς. 

 

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Όπως είναι γνωστό από τις πηγές ο Φραγκίσκος Γατελούζος ο χαρακτηριζόμενος και ως ο πρώτος, γόνος ευγενούς οικογένειας Γενουατών θαλασσοπόρων παντρεύτηκε το 1357 τη Μαρία Παλαιολογίνα, αδελφή του Ιωάννη Ε Παλαιολόγου αυτοκράτορα του Βυζαντίου. Είχε προηγηθεί το 1355 η αναγόρευση του σε χωροδεσπότη (κληρονομικό ηγεμόνα) της Λέσβου ως αντίδωρο στη βοήθεια που παρείχε στον Ιωάννη Ε τον Παλαιολόγο να εκθρονίσει τον Ιωάννη ΣΤ΄ τον Κατακουζηνό, και να αναλάβει αυτοκράτορας αυτοκράτορας του Βυζαντίου. 

Ο Φραγκίσκος Γατελούζος ήταν έως τότε διάσημος μισθοφόρος κουρσάρος που διοικώντας μικρή μοίρα πολεμικών πλοίων επιχειρούσε στο Αιγαίο. Το 1354 καταπλέοντας στην Τένεδοτάχθηκε στην υπηρεσία του εκεί ευρισκόμενου έκπτωτου αυτοκράτορα Ιωάννη Ε΄ Παλαιολόγου, τον οποίο και βοήθησε να εισβάλει στην Κωνσταντινούπολη και να εκθρονίσει τον Ιωάννη ΣΤ΄ Κατακουζηνό. Δύο χρόνια μετά την τοποθέτηση του στη θέση του ηγεμόνα ο Παλαιολόγος συνδέθηκε ακόμα περισσότερο με το Γενουάτη ηγεμόνα της Λέσβου, παντρεύοντας τον με τη αδελφή του. Εγκαινιάζοντας μια περίοδο ηγεμονίας που διήρκεσε έναν αιώνα, ως το 1462 που η Λέσβος καταλήφθηκε από τους Οθωμανούς.

Ως άρχοντας και ηγεμόνας της Λέσβου θεωρείται ότι διοίκησε με πολιτική σύνεση ενώ προχώρησε σε σημαντικά έργα οχύρωσης (και όχι μόνο) ξαναχτίζοντας μεγάλα τμήματα στο φρούριο της Μυτιλήνης και του Μολύβου και ανακαινίζοντας το κάστρο των Αγίων Θεοδώρων. Όλα αυτά προκειμένου να αντιμετωπίσει τον επερχόμενο Οθωμανικό κίνδυνο. Σε αυτά τα πλαίσια ως ένας από τους σημαντικότερους συμβούλους του Βυζαντινού αυτοκράτορα, τον συνόδευσε στη Δύση το 1369 σε μια απόπειρα επανένωσης των Εκκλησιών. 

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Ο Φραγκίσκος σκοτώθηκε το 1384, από μεγάλο σεισμό στη Μυτιλήνη. Μαζί του σκοτώθηκε η σύζυγος του αλλά και τα δυο μεγάλα του παιδιά Ανδρόνικος και Δομήνικος. Επέζησε μόνο ο τρίτος του γιος Φραγκίσκος ο οποίος και τον διαδέχτηκε στην ηγεμονία της Λέσβου ως Φραγκίσκος ο Β.

 

 

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ

Αναφορά στη Βουλή για τη στέγαση αγροτικών ιατρών στη Λήμνο κατέθεσε η Κομνηνάκα

Το Νομαρχιακό Τμήμα Λήμνου της ΑΔΕΔΥ και βουλευτές του κόμματος ζητούν από την κυβέρνηση να τηρήσει τις δεσμεύσεις της 2ης ΥΠΕ και να επαναφέρει το επίδομα στέγασης και σίτισης για την ενίσχυση του ιατρικού προσωπικού στο νησί.
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Πάμε βόλτα με τα νέα ηλεκτρικά ποδήλατα της Μυτιλήνης

Εφτά σταθμοί φόρτισης στην πόλη. Ξεκίνησε η τοποθέτηση των ποδηλάτων
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Εργασίες ανακαίνισης σε 3ο Γυμνάσιο ‑ 4ο Λύκειο Μυτιλήνης

Ο Δήμαρχος Παναγιώτης επισκέφθηκε το κτίριο των δύο σχολείων μαζί με τον αντιδήμαρχο Παιδείας, τον πρόεδρο της κοινότητας Μυτιλήνης και τον Πρροϊστάμενο των Τεχνικών Υπηρεσιών
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Τεχνητή νοημοσύνη και ιατρική μπορούν να συμβαδίσουν;

Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου διοργάνωσε θερινό σχολείο για τις εφαρμογές της Τεχνητής Νοημοσύνης στην ιατρική με συμμετοχή 40 επιστημόνων από όλη την Ελλάδα
ΜΥΤΙΛΗΝΗ

Αποκατάσταση προβλήματος έκδοσης Αδειών στη Διεύθυνση Μεταφορών

Η έκδοση αδειών κυκλοφορίας οχημάτων και αδειών οδήγησης είναι πλέον εφικτή.
ΜΟΥΣΙΚΗ

Η Συκαμνιά πλημμύρισε με τραγούδια, χορούς και μνήμες

Mια παραδοσιακή πατινάδα από το Σύλλογο Γυναικών του χωριού ξεχύθηκε στα καλντερίμια, ταξιδεύοντας κατοίκους και επισκέπτες σε παλιές εποχές και ζωντανεύοντας την αυθεντική παράδοση
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

80% επιτυχία στις πανελλαδικές για το 2ο ΕΠΑΛ Μυτιλήνης

Πολλοί μαθητές κατάφεραν να εισαχθούν στην πρώτη ή δεύτερη επιλογή τους, σε σχολές όπως Ιατρική, Οδοντιατρική, Φαρμακευτική, Οικονομικά, Διοίκηση Επιχειρήσεων, Κοινωνιολογία κ.α.
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

Καλοκαιρινό καλλιτεχνικό εργαστήρι από την Poliana

Την Πέμπτη 31 Ιουλίου στις 6:30 μ.μ περάστε ένα δημιουργικό απόγευμα. Δηλώστε συμμετοχή !
ΜΥΤΙΛΗΝΗ

Γιορτάζει ο Αγιος Στέφανος πίσω από το νοσοκομείο Μυτιλήνης

Την Παρασκευή και το Σάββατο 1 και 2 Αυγούστου θα πραγματοποιηθούν εσπερινός και Θεία Λειτουργία
ΘΕΑΤΡΟ

Μεγάλη απώλεια για τα θεατρικά σωματεία της Λέσβου

Η ανακοίνωση της ΘΕΣΙΣ για τον θάνατο της Νίκας Γεωργή
ΧΩΡΙΑ

Στην αφθονία υποσχέσεων, στη δίψα ο Πολιχνίτος

Καφέ νερό, άδειοι πυροσβεστικοί κρουνοί και το χωριό στα όρια της επιβίωσης, ενώ οι υποσχέσεις του Δήμου Δυτικής Λέσβου για συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου μετατίθενται «μετά τον Δεκαπενταύγουστο» -Συνέντευξη με τον Αργύρη Τσιτσάνο
ΑΤΖΕΝΤΑ

Γιορτή Τραχανά στην Αντισσα με έθιμα, χορούς και γλέντι στην πλατεία

Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Άντισσας «Τέρπανδρος» καλεί ντόπιους και επισκέπτες την Πέμπτη 31 Ιουλίου σε μια μέρα γεμάτη αυθεντικές γεύσεις, ζωντανά έθιμα, λεσβιακούς χορούς και πολύ μουσική, κάτω από τα πλατάνια της πλατείας