× Στο Νησί
SOCIAL MEDIA

Η άγνωστη βυζαντινή Λέσβος

Ένας θυρεός που αποκαλύφθηκε κατά τη συνεχιζόμενη ανασκαφή στο κάστρο των Αγίων Θεοδώρων, στην αρχαία Άντισσα, φωτίζει τα χρόνια των Γατελούζων ηγεμόνων του νησιού

Γράφει ο ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ Δημοσίευση 28/8/2022

Η άγνωστη βυζαντινή Λέσβος
' χρόνος ανάγνωσης

Ένας θυρεός από τα χρόνια του 14ου αιώνα ήρθε στο φως στη διάρκεια της συνεχιζόμενης ανασκαφής στο Οβριόκαστρο, της δυτικής Λέσβου. Χώρο που γνωστός και σαν κάστρο των Αγίων Θεοδώρων ταυτίζεται με την αρχαία αιολική Άντισσα.

Ο θυρεός χρονολογεί τα συγκεκριμένα τμήματα του κάστρου στα χρόνια μεταξύ των δεκαετιών 1360 και 1380 μ.Χ αφού εικονίζει το θυρεό των Παλαιολόγων (με τα αρχικά του ονόματος των) αυτοκρατόρων του Βυζαντίου και αυτόν των Γατελούζων ηγεμόνων της Λέσβου (με τις γνωστές φολίδες). Πληροφορίες αναφέρονται και σε ένα σχέδιο («καρικατούρα» χαρακτηρίζεται) που εικονίζει το κάστρο των Αγίων Θεοδώρων. Ο θυρεός θεωρείται ότι βρισκόταν στην πύλη του κάστρου εκείνης της εποχής που θα αποκαλυφθεί από τις ανασκαφικές εργασίες που θα ακολουθήσουν. Το εύρημα καταχώθηκε προσωρινά προκειμένου να αποκαλυφθεί πλήρως κατά την ανασκαφή που θα  συνεχιστεί τον επόμενο Οκτώβριο – Νοέμβριο.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Οι Άγιοι Θεόδωροι ήταν το τρίτο σε δύναμη οχυρό πάνω στο νησί, μετά τα κάστρα της Μυτιλήνης και του Μολύβου. Με πανύψηλα τείχη που σε κάποια σημεία ξεπερνούν τα 18 μέτρα και τετράγωνους πύργους στα επιθαλάσσια του τμήματα. Όπως οι ειδικοί υποστηρίζουν η συνέχιση της ανασκαφής θα φέρει στο φως μια καστροπολιτεία αντίστοιχη με αυτήν του Μυστρά η οποία σε αυτήν της τουλάχιστον τη μορφή καταστράφηκε κατά την κατάληψη του κάστρου από τους Οθωμανούς. 

 

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Όπως είναι γνωστό από τις πηγές ο Φραγκίσκος Γατελούζος ο χαρακτηριζόμενος και ως ο πρώτος, γόνος ευγενούς οικογένειας Γενουατών θαλασσοπόρων παντρεύτηκε το 1357 τη Μαρία Παλαιολογίνα, αδελφή του Ιωάννη Ε Παλαιολόγου αυτοκράτορα του Βυζαντίου. Είχε προηγηθεί το 1355 η αναγόρευση του σε χωροδεσπότη (κληρονομικό ηγεμόνα) της Λέσβου ως αντίδωρο στη βοήθεια που παρείχε στον Ιωάννη Ε τον Παλαιολόγο να εκθρονίσει τον Ιωάννη ΣΤ΄ τον Κατακουζηνό, και να αναλάβει αυτοκράτορας αυτοκράτορας του Βυζαντίου. 

Ο Φραγκίσκος Γατελούζος ήταν έως τότε διάσημος μισθοφόρος κουρσάρος που διοικώντας μικρή μοίρα πολεμικών πλοίων επιχειρούσε στο Αιγαίο. Το 1354 καταπλέοντας στην Τένεδοτάχθηκε στην υπηρεσία του εκεί ευρισκόμενου έκπτωτου αυτοκράτορα Ιωάννη Ε΄ Παλαιολόγου, τον οποίο και βοήθησε να εισβάλει στην Κωνσταντινούπολη και να εκθρονίσει τον Ιωάννη ΣΤ΄ Κατακουζηνό. Δύο χρόνια μετά την τοποθέτηση του στη θέση του ηγεμόνα ο Παλαιολόγος συνδέθηκε ακόμα περισσότερο με το Γενουάτη ηγεμόνα της Λέσβου, παντρεύοντας τον με τη αδελφή του. Εγκαινιάζοντας μια περίοδο ηγεμονίας που διήρκεσε έναν αιώνα, ως το 1462 που η Λέσβος καταλήφθηκε από τους Οθωμανούς.

Ως άρχοντας και ηγεμόνας της Λέσβου θεωρείται ότι διοίκησε με πολιτική σύνεση ενώ προχώρησε σε σημαντικά έργα οχύρωσης (και όχι μόνο) ξαναχτίζοντας μεγάλα τμήματα στο φρούριο της Μυτιλήνης και του Μολύβου και ανακαινίζοντας το κάστρο των Αγίων Θεοδώρων. Όλα αυτά προκειμένου να αντιμετωπίσει τον επερχόμενο Οθωμανικό κίνδυνο. Σε αυτά τα πλαίσια ως ένας από τους σημαντικότερους συμβούλους του Βυζαντινού αυτοκράτορα, τον συνόδευσε στη Δύση το 1369 σε μια απόπειρα επανένωσης των Εκκλησιών. 

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Ο Φραγκίσκος σκοτώθηκε το 1384, από μεγάλο σεισμό στη Μυτιλήνη. Μαζί του σκοτώθηκε η σύζυγος του αλλά και τα δυο μεγάλα του παιδιά Ανδρόνικος και Δομήνικος. Επέζησε μόνο ο τρίτος του γιος Φραγκίσκος ο οποίος και τον διαδέχτηκε στην ηγεμονία της Λέσβου ως Φραγκίσκος ο Β.

 

 

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
ΕΛΛΑΔΑ

«Η πολιτική αλλαγή περνά μέσα από τη νίκη του ΠΑΣΟΚ»

Το μήνυμα Ανδρουλάκη από τη ΔΕΘ
ΜΥΤΙΛΗΝΗ

Βίον ανθόσπαρτον στη Δέσποινα Αθανασιάδη και τον Κλέαρχο Βράνη

Μια ακόμα ξεχωριστή στιγμή για τη δημοσιογραφική οικογένεια της Λέσβου, μετά τον γάμο του Βασίλη Τινέλλη
ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ

Στη Βουλή οι ελλείψεις σε σχολεία και νηπιαγωγεία της Λήμνου

Αναφορά βουλευτών του ΚΚΕ
ΜΥΤΙΛΗΝΗ

Όνειρο ζωής: Πρωταθλήτρια Αμερικής η Σταυρίνα Γαρύφαλλου

Διάκριση NCAA για τη Μυτιληνιά φοιτήτρια με δύο δαχτυλίδια νίκης στην ξιφασκία
ΜΥΤΙΛΗΝΗ

Η Λέσβος τίμησε τη μνήμη της γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας

Επετειακές εκδηλώσεις το πρωί της Κυριακής 14 Σεπτεμβρίου
ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ

Συνελήφθη για κλοπή 1.500 ευρώ από συγκάτοικό του στον Παπάδο

Με αυτόφωρο ο συγκάτοικός του για παράνομη διανομή στη χώρα
ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ

Τροχαίο με τραυματισμό στον Λεπέτυμνο

Ξεκίνησε σταθμευμένο αμάξι πορεία, και η 24χρονη ήταν σε θέση συνεπιβάτη!
ΧΩΡΙΑ

Μεγαλοπρεπής εορτασμός του Τιμίου Σταυρού στην Αγιάσο

Σήμερα Κυριακή 14 Σεπτεμβρίου ανήμερα της εορτής -Στον ναό της Παναγίας της Αγιάσου φυλάσσεται ένα μικρό τεμάχιο από τον Τίμιο Σταυρό
ΧΩΡΙΑ

Μεγάλα έργα υποδομής σε τροχιά υλοποίησης στη Λέσβο

Παρακάμψεις, νέοι οδικοί άξονες και έργα υποδομών που ήταν όνειρα, γίνονται σήμερα πραγματικότητα από την Περιφέρεια
ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ

Η Μυτιλήνη καμαρώνει την Όλγα Φιάσκα

Τα συγχαρητήρια του Δημάρχου Παναγιώτη Χριστόφα για την εντυπωσιακή 18η θέση στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Στίβου στο Τόκιο
ΜΥΤΙΛΗΝΗ

Γεννιέται το μεγαλύτερο πάρκο αναψυχής της Μυτιλήνης

Με τακτικές επισκέψεις ο Παναγιώτης Χριστόφας επιθεωρεί προσωπικά την κατασκευή του σύγχρονου χώρου άθλησης και αναψυχής – Γήπεδα, παιδικές χαρές και pump track δίνουν νέα πνοή στην πόλη
ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΜΥΤΙΛΗΝΗ

Ο 80χρονος «κηπουρός» της Φυκιότρυπας που δεν σταματά να νοιάζεται!

Γυρίσαμε τέσσερις μήνες μετά το αρχικό ρεπορτάζ και βρήκαμε ξανά τον κ. Μιχάλη, να ποτίζει, να φυτεύει και να χαρίζει αγάπη σε μια παραλία που την έκανε κήπο με τα ίδια του τα χέρια αλλά ζητά επιτέλους παγκάκια και ένα υπόστεγο για τους κολυμβητές
ΘΡΑΣΟΣ ΑΒΡΑΑΜ