Έπειτα από την τεράστια διεθνή πίεση και κατακραυγή για αδράνεια, την ώρα που καταστρέφεται ο μεγαλύτερος πνεύμονας του πλανήτη, οι αρχές της Βραζιλίας απέστειλαν δύο αεροσκάφη C-130 Hercules τα οποία έριξαν δεκάδες χιλιάδες λίτρα νερού πάνω στο τροπικό δάσος, όπου εξακολουθεί να μαίνεται η φωτιά.

Τα δύο αεροσκάφη μπορούν να ρίχνουν 12.000 λίτρα νερού και επιβραδυντικούς παράγοντες, ανακοίνωσε το υπουργείο Άμυνας της Βραζιλίας.

Όπως ανακοινώθηκε, ο αριθμός των πυρκαγιών αυξήθηκε κατά 1.130 σε όλη τη Βραζιλία σε διάστημα 24 ωρών, σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Διαστημικής Έρευνας (INPE), ενώ από την αρχή του έτους και έως το Σάββατο είχαν ξεσπάσει 79.513 δασικές πυρκαγιές στη Βραζιλία, λίγες περισσότερο από τις μισές στον Αμαζόνιο.

Ταυτόχρονα διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν σε δεκάδες πόλεις της Βραζιλίας υπέρ της υπεράσπισης «του πνεύμονα του πλανήτη», ενώ οι χώρες της G7 ανακοίνωσαν την παροχή βοήθειας στον Αμαζόνιο «το συντομότερο δυνατό».

Από την πλευρά του, ο Ζαΐρ Μπολσονάρο, στον οποίο οι ΗΠΑ προσέφεραν τη βοήθειά τους συνεχίζει να δείχνει αδιαφορία και να αφήνει αιχμές κατά της διεθνούς κοινότητας, ευχαριστώντας -όχι το G7- «τους δεκάδες επικεφαλής κρατών που (…) θα μας βοηθήσουν να ξεπεράσουμε την κρίση, η οποία έχει ενδιαφέρον μόνο για όσους επιθυμούν να αποδυναμώσουν τη Βραζιλία».

Επίσης, δέχθηκε την πρόταση του Ισραήλ να προσφέρει ένα αεροσκάφος για την καταπολέμηση των πυρκαγιών.

Το ιστορικό

Χιλιάδες πυρκαγιές καίνε τα δάση του Αμαζονίου και μαύροι καπνοί κάνουν τη μέρα νύχτα σε πολλές πόλεις της Βραζιλίας. Στη διάρκεια της ημέρας, ο ήλιος, που είναι συνήθως δυνατός σ’ αυτά τα μέρη, σκοτεινιάζει από τον πυκνό καπνό. Την νύχτα πάλι ενώ δεν υπάρχουν φώτα, ο νυχτερινός ουρανός μένει πάντα μισοφωτισμένος από τις φλόγες.

Ο ακροδεξιός πρόεδρος της χώρας Ζαΐρ Μπολσονάρο, μετά την παγκόσμια κατακραυγή που προκάλεσαν οι δηλώσεις του με τις οποίες επέρριπτε την ευθύνη για τις φωτιές στις ΜΚΟ, διέταξε μόλις την Παρασκευή τον στρατό να συμβάλλει στην κατάσβεσή τους.

Σε ένα σύντομο τηλεοπτικό διάγγελμα, ο Μπολσονάρο ανασκεύασε τις δηλώσεις του μιλώντας για εξαιρετικά δύσκολες καιρικές συνθήκες και πρωτοφανή ξηρασία υποστηρίζοντας ότι οι πυρκαγιές στον Αμαζόνιο δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως «πρόσχημα για πιθανές διεθνείς κυρώσεις» για το περιβαλλοντικό έγκλημα που καταγγέλλουν, εδώ και μέρες, όλες οι οικολογικές οργανώσεις. Δήλωσε, μάλιστα, βέβαιος ότι «τα κράτη» θα υπερασπιστούν τη Βραζιλία στη σύνοδο κορυφής της Ομάδας των Επτά (G7) που πραγματοποιείται σήμερα και αύριο στο Μπιαρίτς της Γαλλίας.

Οι πυρκαγιές στα τεράστια τροπικά δάση του Αμαζονίου, που χαρακτηρίζονται ως πνεύμονες της Γης, επιβλήθηκαν, την τελευταία στιγμή, με πρωτοβουλία του Γάλλου προέδρου, ως το βασικό ζήτημα συζήτησης για την πρώτη ημέρα της συνόδου.

Ο Εμανουέλ Μακρόν κατηγόρησε τον Βραζιλιάνο ομόλογό του Μπολσονάρο ότι «είπε ψέματα» αναφορικά με τις δεσμεύσεις του για το κλίμα και έδειξε «αδράνεια» απέναντι στις πυρκαγιές που καταστρέφουν εδώ και ημέρες τα δάση του Αμαζονίου.

Ο Βραζιλιάνος πρόεδρος απορρίπτει τις αιτιάσεις Μακρόν και απαντώντας στον Γάλλο ομόλογό του, τον κατηγόρησε ότι αναμειγνύεται αποσκοπώντας σε «προσωπικά πολιτικά κέρδη», ενώ τόνισε ότι το αίτημα να συζητηθεί ο Αμαζόνιος στη διάσκεψη κορυφής του G7, στην πόλη Μπιαρίτς της Γαλλίας, στην οποία δεν συμμετέχει η Βραζιλία, απηχεί μια «αποικιοκρατική νοοτροπία».

Γαλλία και Ιρλανδία απειλούν να μην επικυρώσουν την εμπορική συμφωνία Ευρωπαϊκής Ένωσης – Mercosur, αν ο ακροδεξιός πρόεδρος της Βραζιλίας, δεν λάβει ουσιαστικά μέτρα για την προστασία του Αμαζονίου.

Η Γερμανία, ωστόσο, έχει εκφράσει επιφυλάξεις κι αυτό είναι ένα ζήτημα που θα συζητήσει τετ-α-τετ, ο Μακρόν με τη Μέρκελ στο Μπιαρίτς.

Η αδράνεια του ακροδεξιού προέδρου της Βραζιλίας έχει προκαλέσει αντιδράσεις σε όλο τον κόσμο, αλλά και στους αυτόχθονες του Αμαζονίου με τον ινδιάνο αρχηγός Ραόνι Μετουκτίρε να κατηγορεί τον Μπολσονάρο ότι θέλει να καταστρέψει τα τροπικά δάση και να ζητάει βοήθεια από τη διεθνή κοινότητα για την απομάκρυνσή του από την εξουσία το συντομότερο δυνατό.

Εκλεγμένος τον Οκτώβριο του 2018, ο Μπολσονάρο έδωσε υποσχέσεις για την αποκατάσταση της οικονομίας της Βραζιλίας και μέσω της εκμετάλλευσης του πλούτου του Αμαζονίου.

Από την εκλογή του μέχρι σήμερα ο ακροδεξιός πρόεδρος της Βραζιλίας έχει μειώσει τον προϋπολογισμό του οργανισμού περιβαλλοντικής προστασίας κατά 23 εκατομμύρια δολάρια. Μετά τις περικοπές, οι δραστηριότητες του οργανισμού μειώθηκαν, σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα του Παρατηρητήριο του Κλίματος -Observatorio do Clima- (Climate Observatory), ένας συνασπισμός μη κυβερνητικών περιβαλλοντικών οργανώσεων της Βραζιλίας.

Οι πυρκαγιές στη Βραζιλία αυξήθηκαν κατά 85% το 2019, με περισσότερες από τις μισές στην περιοχή του Αμαζονίου, σύμφωνα με το διαστημικό πρακτορείο της Βραζιλίας. Αυτή η ξαφνική αύξηση είναι πιθανόν να ενταθεί καθώς προχωρά η αποδάσωση με τη γεωργία να μειώνει τη διαθεσιμότητα του νερού, το έδαφος να θερμαίνεται και να εντείνει την ξηρασία σε συνδυασμό με τις πυρκαγιές, που προβλέπονται πιο συχνές και πιο έντονες.

Ο αυξανόμενος αριθμός των πυρκαγιών είναι το αποτέλεσμα της παράνομης αποψίλωσης των δασών για τη δημιουργία γης για καλλιέργεια.

Οι πυρκαγιές προκαλούνται σκόπιμα και εξαπλώνονται εύκολα κατά την ξηρή περίοδο. Η επιθυμία για νέα γη για εκτροφή βοοειδών ήταν ο κύριος λόγος της αποψίλωσης του Αμαζονίου της Βραζιλίας, ήδη, από τη δεκαετία του 1970.

Τώρα, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις επιρρίπτουν την ευθύνη για τη μείζονα οικολογική καταστροφή στον πρόεδρο της Βραζιλίας Ζαΐρ Μπολσονάρο και τις επιλογές του, ιδιαίτερα την ενθάρρυνση προς αγρότες και υλοτόμους «να καθαρίσουν τις γαίες».

Το μεγαλύτερο τροπικό δάσος στον κόσμο, αυτό του Αμαζονίου, εκτείνεται σε οκτώ χώρες και καλύπτει το 40% της Νότιας Αμερικής – μια έκταση που είναι σχεδόν το μέγεθος των δύο τρίτων των ΗΠΑ, σύμφωνα με το World Wildlife Fund. Περισσότεροι από 30 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν στον Αμαζόνιο, ο οποίος φιλοξενεί επίσης μεγάλο αριθμό θηλαστικών, πτηνών, αμφιβίων και ερπετών, τα περισσότερα από τα οποία είναι μοναδικά στην περιοχή. Ένα νέο φυτό ή ζωικό είδος ανακαλύπτεται εκεί, κάθε δύο μέρες.

Τα δάση του Αμαζονίου, τα οποία παράγουν περίπου το 20% του οξυγόνου της γης, αναφέρονται συχνά ως «πνεύμονες του πλανήτη».

Μια πύρινη κόλαση στον Αμαζόνιο, τα δύο τρίτα της οποίας βρίσκεται στη Βραζιλία, απειλεί το οικοσύστημα του τροπικού δάσους και επηρεάζει επίσης ολόκληρο τον πλανήτη.

Η απώλεια της βλάστησης του Αμαζονίου μειώνει άμεσα τη βροχή στη Νότια Αμερική και σε άλλες περιοχές του κόσμου.

Ο πλανήτης χάνει ένα σημαντικό νεροχύτη του άνθρακα και οι φωτιές εισάγουν απευθείας άνθρακα στην ατμόσφαιρα.

Εάν δεν μπορέσουμε να σταματήσουμε την αποψίλωση των δασών στο Αμαζόνιο και τις πυρκαγιές, θέτουμε πραγματικά ερωτήματα σχετικά με την ικανότητά μας να επιτύχουμε τη συμφωνία του Παρισιού για να επιβραδύνουμε την αλλαγή του κλίματος.

Από το 2014, ο ρυθμός με τον οποίο η Βραζιλία χάνει τα δάση του Αμαζονίου έχει αυξηθεί κατά 60%.

Αυτό είναι αποτέλεσμα οικονομικών κρίσεων και διάλυσης της νομοθεσίας της Βραζιλίας για την προστασία του περιβάλλοντος, ιδίως μετά την εκλογή του Μπολσονάρο το 2018. Μία από τις πρώτες του ενέργειες ως πρόεδρος ήταν να περάσει νομοθετικές μεταρρυθμίσεις που εξασθένησαν σε μεγάλο βαθμό το υπουργείο Περιβάλλοντος και του στέρησαν πολύτιμη χρηματοδότηση, αλλά και τμήματα όπως αυτό της καταπολέμησης της αποψίλωσης και των πυρκαγιών.