Έντονο ενδιαφέρον αλλά και σημαντικές προκλήσεις καταγράφονται στη σημερινή εικόνα της αγοράς ακινήτων στη Λέσβο, σύμφωνα με όσα τόνισαν ο πρόεδρος του Συλλόγου Μεσιτών Λέσβου, Σπύρος Διαμαντίδης, και ο γραμματέας του Συλλόγου, Μάρκος Κουνέλλης, μιλώντας στο «Ν» 99 fm. Η συζήτηση ανέδειξε καίρια ζητήματα που απασχολούν ιδιοκτήτες, ενοικιαστές και επενδυτές, με αιχμή την έλλειψη διαθέσιμων ακινήτων για μίσθωση στη Μυτιλήνη, την αύξηση των τιμών, αλλά και τις προοπτικές πώλησης σε τουριστικές περιοχές.
Η έλλειψη κατοικιών και οι τιμές ενοικίασης
Στη Μυτιλήνη, η ζήτηση για κατοικίες έχει αυξηθεί αισθητά, την ώρα που η προσφορά παραμένει περιορισμένη. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι τιμές να κινούνται ανοδικά. Όπως εξήγησαν οι μεσίτες, η ανάπτυξη του Airbnb απορροφά σημαντικό αριθμό μικρών διαμερισμάτων, τα οποία στο παρελθόν διατίθεντο για φοιτητές, νέους εργαζόμενους ή ζευγάρια. «Οι γκαρσονιέρες έχουν σχεδόν εξαφανιστεί από την αγορά», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Μάρκος Κουνέλλης.
Σήμερα, το μεγαλύτερο μέρος της ζήτησης αφορά διαμερίσματα δύο δωματίων, περίπου 50-55 τ.μ., με τις τιμές να ξεκινούν από 300 ευρώ το μήνα και να ανεβαίνουν ανάλογα με την κατάσταση και την τοποθεσία του ακινήτου. Η ζήτηση για μεγαλύτερα διαμερίσματα, τριάρια και τεσσάρια, είναι επίσης αυξημένη, κυρίως από οικογένειες ή ζευγάρια που μετακινούνται από τα χωριά προς την πόλη. Αντίθετα, στα χωριά η ζήτηση για μίσθωση κατοικιών είναι σχεδόν μηδενική, καθώς οι νέοι αναζητούν εργασία και καλύτερες συνθήκες ζωής στα αστικά κέντρα.
Αγορά ακινήτων σε χωριά και τουριστικές περιοχές
Παρότι η μίσθωση δεν προσελκύει ενδιαφέρον στα χωριά, η αγορά ακινήτων παρουσιάζει ευκαιρίες. Σε ορισμένες περιοχές, όπως στον Πολυχνίτο, έχουν καταγραφεί πωλήσεις κατοικιών με τιμές που ξεκινούν ακόμη και από 15.000 ευρώ, αν και συνήθως πρόκειται για ακίνητα που απαιτούν πλήρη ανακαίνιση. Η ύπαρξη τέτοιων επιλογών, σύμφωνα με τον Σπύρο Διαμαντίδη, δημιουργεί προοπτικές να «ξαναζωντανέψουν» οικισμοί που φθίνουν δημογραφικά.
Ωστόσο, η πραγματική ζήτηση εντοπίζεται σε τουριστικές περιοχές με θέα ή άμεση πρόσβαση στη θάλασσα. Στη Βόρεια Λέσβο, Μόλυβος, Πέτρα, Εφταλού, Άναξος και Σκαμιά παραμένουν στις πρώτες θέσεις ενδιαφέροντος. Αντίστοιχα, το Πλωμάρι συνεχίζει να συγκεντρώνει αγοραστές, κυρίως από το εξωτερικό, που αναζητούν εξοχικές κατοικίες.
Τα μεγάλα κτίρια και οι δυσκολίες αξιοποίησης
Ιδιαίτερη μνεία έγινε και στην αγορά μεγάλων κτιρίων – νεοκλασικών και αρχοντικών – τα οποία, όπως σημείωσαν οι δύο μεσίτες, έχουν υψηλές τιμές και επιβαρύνονται με μεγάλο κόστος επισκευής. Τα περισσότερα είναι διατηρητέα, κάτι που τα καθιστά δύσκολα αξιοποιήσιμα. «Πρόκειται για ακίνητα που εντυπωσιάζουν, αλλά η συντήρησή τους απαιτεί τεράστιους πόρους», τόνισε ο Σπύρος Διαμαντίδης, εξηγώντας γιατί πολλοί τα θαυμάζουν αλλά λίγοι τελικά προχωρούν στην αγορά τους.
Η υπόθεση της Golden Visa
Ένα μεγάλο κεφάλαιο στη συζήτηση αφορά την Golden Visa, το πρόγραμμα που προσφέρει πενταετή άδεια διαμονής σε υπηκόους τρίτων χωρών με αντάλλαγμα την αγορά ακινήτου στην Ελλάδα. Όπως εξήγησαν οι δύο μεσίτες, από τον Σεπτέμβριο του 2024 το ελάχιστο ύψος επένδυσης στη Λέσβο αυξήθηκε στις 800.000 ευρώ, τιμή που θεωρείται απαγορευτική για το τοπικό real estate. «Μας αντιμετωπίζουν σαν να είμαστε Μύκονος ή Σαντορίνη», σχολίασε ο Σπύρος Διαμαντίδης, επισημαίνοντας ότι στην πραγματικότητα τέτοια ακίνητα σπανίζουν στο νησί.
Υπάρχουν, ωστόσο, δύο εξαιρέσεις που αφήνουν περιθώρια: η αγορά διατηρητέων ή νεοκλασικών κτιρίων, όπου η άδεια παραμένει στα 250.000 ευρώ, και η μετατροπή επαγγελματικών χώρων σε κατοικίες, που επίσης δίνει δικαίωμα για Golden Visa στο ίδιο ποσό. «Αυτά τα παραθυράκια κρατούν ζωντανό το ενδιαφέρον», τόνισαν οι μεσίτες, υπογραμμίζοντας ότι χωρίς αυτά το πρόγραμμα θα είχε ουσιαστικά σβήσει για τη Λέσβο.
Ισραηλινοί και Τούρκοι επενδυτές
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκάλεσε η αναφορά στους Ισραηλινούς επενδυτές που δραστηριοποιούνται κυρίως στο Πλωμάρι. Όπως υπογράμμισαν οι ομιλητές, η παρουσία τους στο νησί δεν είναι πρόσφατη αλλά ξεκινά από τη δεκαετία του ’90. Οι αγοραπωλησίες γίνονται απολύτως νόμιμα, με τους επενδυτές να αποκτούν κατοικίες και να δίνουν ώθηση στην τοπική οικονομία και την οικοδομική δραστηριότητα. «Το Πλωμάρι έχει πάρει ζωή. Εκεί που παλιά ήταν άδειο, σήμερα βλέπεις κίνηση και ανάπτυξη», ανέφερε ο Σπύρος Διαμαντίδης, απαντώντας και στις κριτικές για «ξεπούλημα».
Αντίθετα, οι Τούρκοι υπήκοοι δεν μπορούν να αγοράσουν ακίνητα στη Λέσβο, λόγω του καθεστώτος παραμεθορίου. Οι περιπτώσεις που καταγράφονται αφορούν Τούρκους δεύτερης ή τρίτης γενιάς με ευρωπαϊκά διαβατήρια, οι οποίοι επενδύουν νόμιμα.
Η Λέσβος ως προορισμός επενδύσεων
Παρά τις δυσκολίες, η Λέσβος εξακολουθεί να θεωρείται οικονομικός προορισμός σε σχέση με άλλα νησιά του Αιγαίου. Το ενδιαφέρον από ξένους, κυρίως Ευρωπαίους, παραμένει έντονο, με τους Βρετανούς να ξεχωρίζουν, ιδίως όσοι αναζητούν μια πιο ήρεμη ζωή ή σκοπεύουν να ζήσουν εδώ τα επόμενα χρόνια.
Ο Σύλλογος Μεσιτών Λέσβου συμμετέχει τα τελευταία χρόνια σε πανελλαδικές εκθέσεις ακινήτων, προβάλλοντας το νησί ως αγορά με προοπτικές. «Δεν θέλουμε η Λέσβος να γίνει Μύκονος ή Σαντορίνη», τόνισαν οι εκπρόσωποι του Συλλόγου, «θέλουμε μια ήπια και σωστή ανάπτυξη, που να διατηρεί το φυσικό τοπίο και τον χαρακτήρα του νησιού».
Η συνέντευξη ανέδειξε ότι το real estate στη Λέσβο βρίσκεται σε μεταβατική φάση: η μίσθωση κατοικιών δυσκολεύει ολοένα και περισσότερο, η αγορά παραθαλάσσιων ακινήτων προσελκύει διεθνές ενδιαφέρον, ενώ τα μεγάλα κτίρια και οι διατηρητέες κατοικίες ανοίγουν παράθυρα για επενδύσεις μέσω Golden Visa. Το σίγουρο είναι ότι το νησί μπαίνει πια δυναμικά στον χάρτη των επενδύσεων, με τη ζήτηση να αυξάνεται και τις ευκαιρίες να διαμορφώνουν το μέλλον της τοπικής αγοράς.