«Μια οφειλόμενη απάντηση» στις δηλώσεις Πλεύρη για το άσυλο και τις παροχές στους πρόσφυγες
Ανακρίβειες, διαστρεβλώσεις και αντισυμβατικές προτάσεις καταγγέλλει η οργάνωση HIAS Greece μετά τις δηλώσεις του Υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου
Από το NEWSROOM Δημοσίευση 12/7/2025

Σε δριμεία απάντηση προχώρησε η οργάνωση HIAS Greece, με αφορμή δηλώσεις του Υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου Θάνου Πλεύρη σε τηλεοπτικό σταθμό, στις οποίες, σύμφωνα με την οργάνωση, αποτυπώθηκαν «ανακρίβειες, διαστρεβλώσεις και μη σύννομες προτάσεις» σχετικά με τις παροχές στους αιτούντες και δικαιούχους διεθνούς προστασίας στην Ελλάδα.
«Δεν γίνεται να τρώει, να πίνει, να επιδοτείται»: Η πραγματικότητα των επιδομάτων
Ο Υπουργός αναφέρθηκε επικριτικά στην οικονομική υποστήριξη προς τους αιτούντες άσυλο, σχολιάζοντας ότι «δεν γίνεται κάποιος να κάνει αίτηση, να κάθεται, να τρώει, να πίνει, να επιδοτείται, και εμείς να μην μπορούμε ούτε να τον κρατήσουμε ούτε να τον επιστρέψουμε». Η HIAS Greece υπενθυμίζει ότι η παροχή οικονομικού βοηθήματος στους αιτούντες άσυλο αποτελεί υποχρέωση των κρατών-μελών της ΕΕ, σύμφωνα με την Οδηγία 2024/1346 της 14ης Μαΐου 2024. Το βοήθημα διακόπτεται αυτόματα με την έκδοση απόφασης ασύλου – ακόμη και πριν την επίδοσή της στον/στην ενδιαφερόμενη/ο.
Επιπλέον, η οργάνωση επισημαίνει ότι το πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας στην Ελλάδα έχει επανειλημμένα διακοπεί λόγω τεχνικών προβλημάτων και καθυστερήσεων στις συμβάσεις, αφήνοντας ευάλωτους ανθρώπους χωρίς υποστήριξη.
Επιδόματα, ενοίκια και πραγματικότητα
Ο κ. Πλεύρης δήλωσε ότι θα επανεξεταστούν όλα τα επιδόματα και ότι «δεν μπορεί κάποιος να δηλώνει ότι βρίσκεται σε δομή και να λαμβάνει επίδομα ενοικίου». Η HIAS Greece διευκρινίζει πως μόνο οι αναγνωρισμένοι πρόσφυγες (και όχι οι αιτούντες άσυλο) έχουν δυνατότητα συμμετοχής στα προγράμματα HELIOS+ και HELIOS junior του ΔΟΜ. Για να λάβουν το επίδομα ενοικίου, πρέπει πρώτα να πληρώσουν το ενοίκιο μόνοι τους και να πληρούν προϋποθέσεις όπως η ανεργία. Ταυτόχρονα, τα περισσότερα επιδόματα κοινωνικής πρόνοιας στην Ελλάδα δεν είναι προσβάσιμα στους πρόσφυγες, λόγω κριτηρίων μακρόχρονης παραμονής και άλλων περιορισμών, με αποτέλεσμα να υφίσταται διακριτική μεταχείριση έναντι των Ελλήνων πολιτών.
Το «ξενοδοχειακό μενού» και η πραγματικότητα στις δομές
Ο Υπουργός σχολίασε ότι το προσφερόμενο φαγητό είναι «ξενοδοχειακό», με «τρεις επιλογές, τέσσερις φορές κρέας και μία ψάρι». Η HIAS Greece υπενθυμίζει ότι μόνο οι αιτούντες άσυλο που διαμένουν εντός των δομών υποδοχής λαμβάνουν σίτιση, ενώ υπάρχουν συχνές καταγγελίες για την κακή ποιότητα των γευμάτων. Επιπλέον, τα περισσότερα γεύματα είναι τυποποιημένα, χωρίς εναλλακτικές επιλογές και συχνά ακατάλληλα για παιδιά ή άτομα με ιδιαίτερες διατροφικές ανάγκες.
Από το άσυλο στην εργασία: η πολιτική της αποθάρρυνσης
Σε άλλο σημείο της συνέντευξής του, ο Υπουργός υποστήριξε ότι όσοι καταφέρνουν να φτάσουν στην Ελλάδα «δεν πρέπει να νιώθουν ότι είναι μια χαρά εδώ» και ότι «πρέπει να αισθάνονται κρατούμενοι». Η HIAS Greece χαρακτηρίζει αυτή την προσέγγιση αντιπαραγωγική και επικίνδυνη, τονίζοντας ότι κανείς δεν εγκαταλείπει τον τόπο του με βάση την πολιτική κοινωνικής ένταξης μιας χώρας. «Το να έχεις πρόσβαση στην υγεία, την παιδεία και την εργασία δεν είναι επιδότηση, είναι ανθρώπινο δικαίωμα», σημειώνει η οργάνωση.
Τα εμπόδια πρόσβασης στην αγορά εργασίας – από την καθυστέρηση έκδοσης ΑΦΜ και ΑΜΚΑ έως τα υψηλά ποσοστά αδήλωτης εργασίας και παραβιάσεων δικαιωμάτων – έχουν τεκμηριωθεί από διεθνείς οργανισμούς και ανεξάρτητες αρχές. Σε αυτό το πλαίσιο, η πολιτική «αποθάρρυνσης» δεν επιφέρει λύσεις, αλλά παγιώνει τον αποκλεισμό και ενισχύει τη φτώχεια.
Ηλικιακός έλεγχος και ανηλικότητα
Αναφορικά με την πρόθεση του Υπουργείου να τεκμαίρει την ενηλικότητα για όσους αρνούνται ιατρικό έλεγχο ηλικίας, η HIAS Greece υπενθυμίζει ότι η σχετική ευρωπαϊκή νομοθεσία (Κανονισμός 2024/1348) προβλέπει πως η άρνηση εξέτασης μπορεί να θεωρηθεί μόνο ως μαχητό τεκμήριο – όχι ως απόδειξη ενηλικιότητας. Εξάλλου, η ποιότητα των ελέγχων ηλικίας στην Ελλάδα είναι ελλιπής, όπως έχουν επισημάνει επανειλημμένα ο Συνήγορος του Πολίτη και οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών, λόγω έλλειψης εξειδικευμένων παιδιάτρων και ψυχοκοινωνικών υποστηρικτών.
Στον δημόσιο διάλογο με στοιχεία και νομιμότητα
Η HIAS Greece τονίζει ότι η δημόσια συζήτηση για το άσυλο και τη μετανάστευση οφείλει να στηρίζεται σε τεκμηριωμένα δεδομένα και σεβασμό στο κράτος δικαίου. Οι πολιτικές δηλώσεις που βασίζονται σε παραπληροφόρηση ή αγνοούν ευρωπαϊκές υποχρεώσεις «δεν ενισχύουν την κοινωνική συνοχή, ούτε απαντούν στις πραγματικές προκλήσεις του προσφυγικού».