Με προφορά από τον τόπο μας και μεγάλο ενδιαφέρον το διεθνές συνέδριο για τη λεσβιακή διάλεκτο
Στη Μυτιλήνη και τις αποθήκες Σαπλιτζά επιστήμονες και πολίτες μιλούν την ντοπιολαλιά της Λέσβου με πάθος, χιούμορ και συγκίνηση
Γράφει η ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ Δημοσίευση 4/7/2025

Με χαμόγελα, τσάντες με αναμνηστικά και την αίσθηση πως κάτι ξεχωριστό ξεκινά, άνοιξε το πρωί της Παρασκευής 4 Ιουλίου το Διεθνές Συνέδριο για τη Διάλεκτο της Λέσβου, το πρώτο του είδους του που φέρνει στο επίκεντρο έναν γλωσσικό θησαυρό με ρίζες αιώνων.
Στην Αίθουσα Σαπλιτζά του Αρχαίου Κάστρου Μυτιλήνης, επιστήμονες από όλο τον κόσμο, κάτοικοι του νησιού, φοιτητές, εκπρόσωποι θεσμών και λάτρεις της ντόπιας λαλιάς συγκεντρώθηκαν για να δώσουν φωνή σε μια γλώσσα ζωντανή, πλούσια και –όπως πολλοί είπαν– ανεξερεύνητη για τους πολλούς, αλλά γνώριμη και καθημερινή για τους ντόπιους.
Η Αγγελική Ράλλη, Ομότιμη Καθηγήτρια Γλωσσολογίας και πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής, τόνισε στο «Ν»: «Το συνέδριο έχει πάρει διεθνή διάσταση. Έχει τεθεί υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας, της Βουλής των Ελλήνων και του επιστημονικού περιοδικού Languages, που έχει δεσμευτεί να εκδώσει ειδικό τεύχος αφιερωμένο στη λεσβιακή διάλεκτο».
Από το Πλωμάρι και την Αγιάσο, μέχρι τα εργαστήρια του εξωτερικού
Στο βήμα ανέβηκε και ο Περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου Κώστας Μουτζούρης που έδωσε τη δική του διάλεξη, ενώ στο «Ν» μίλησε για τη δική του αγαπημένη Πλωμαρίτ'κια φράση. Πάντως η ρήση «Απ' την Αγιάσο και του Πλουμάρ'» έχει βάση είπε ο κ. Παπάνης, προερχόμενη από τους τσαμπάσηδες του Πλωμαριού και τις Αγιασώτισσες του καρναβαλιού.
Ο δήμαρχος Μυτιλήνης, Παναγιώτης Χριστόφας δήλωσε παρών εμπράκτως και μα μίλησε για τα πολιχνιάτικα! Επισημάνθηκε επίσης ότι το συνέδριο δεν είναι απλώς μια επιστημονική διοργάνωση, αλλά μια βαθιά πολιτισμική πράξη μνήμης και ταυτότητας.
Οι «Παπαλίνες» και η Εφη Μυρμήγκου συγκεκριμένα τόνισε ότι «Είμαστε εδώ γιατί η ντόπια λαλιά είναι το αντικείμενό μας». Οι Παπαλίνες έχουν φτιάξει κεραμικά και μπλουζάκια μέχρι τράπουλες και πετσέτες με τη ντόπια διάλεκτο.
«Η διάλεκτός μας είναι πολιτισμική ιστορία. Μας ξεχωρίζει από τις άλλες φυλές και είναι τιμή μας που γίνεται αυτό το συνέδριο εδώ».
Η παρουσίαση του Στρατή Αναγνώστου, ιστορικού και συγγραφέα επικεντρώθηκε στη χρονική διαδρομή της λεσβιακής διαλέκτου από τον 15ο αιώνα μέχρι σήμερα, όπως και στην αποτύπωσή της σε παλιά περιοδικά και εφημερίδες της λεσβιακής διανόησης.
Στο συνέδριο συμμετέχουν περίπου 40 επιστήμονες, κυρίως γλωσσολόγοι, από την Ελλάδα, την Ευρώπη και την Αμερική. Το πρόγραμμα θα συνεχιστεί έως την Κυριακή 6 Ιουλίου, με παρουσιάσεις στη Μυτιλήνη και στην Αγιάσο, ενώ αρκετές από τις εισηγήσεις θα συμπεριληφθούν σε ειδική επιστημονική έκδοση.
Το μήνυμα της πρώτης ημέρας ήταν σαφές:
Η λεσβιακή διάλεκτος είναι ζωντανή, αστεία, ακριβής και περήφανη. Και σε αυτό το συνέδριο… μιλάει δυνατά.
Εκδηλώσεις παράλληλες με το συνέδριο
Το συνέδριο θα συνοδευτεί από δύο σημαντικές εκδηλώσεις. Στις 5 Ιουλίου, στο Χαμάμ, θα πραγματοποιηθεί έκθεση λεσβιακού βιβλίου, η οποία θα περιλαμβάνει περίπου 100 βιβλία γραμμένα είτε στη λεσβιακή διάλεκτο είτε για τη διάλεκτο. Στην ίδια εκδήλωση, περίπου 25 σύγχρονοι Λέσβιοι συγγραφείς θα τιμηθούν για το έργο τους.
Η δεύτερη εκδήλωση αφορά μια θεατρική παράσταση στην Αγιασώτικη διάλεκτο, που θα παρουσιαστεί στο πλαίσιο του συνεδρίου, προσφέροντας στο κοινό την ευκαιρία να βιώσει τη διάλεκτο μέσα από τη ζωντανή τέχνη.