× Στο Νησί
SOCIAL MEDIA

«Κλιματική αλλαγή και ακτογραμμή: το Αιγαίο χάνει γη»

Ο καθηγητής Θ. Χασιώτης μιλά στην εκπομπή «ΘΑΛΑΤΤΑ» για τα αίτια και τις επιπτώσεις στο Αιγαίο

Από το NEWSROOM Δημοσίευση 29/6/2025

«Κλιματική αλλαγή και ακτογραμμή: το Αιγαίο χάνει γη»
' χρόνος ανάγνωσης

Την Τρίτη 10 Ιουνίου, στη 2η εκπομπή «ΘΑΛΑΤΤΑ» του ραδιοφωνικού σταθμού ΣΤΟ ΝΗΣΙ FM 99, οι οικοδεσπότες Καθηγητής Δρόσος Κουτσούμπας και η Αναπλ. Καθηγήτρια Ελίνα Τράγου είχαν προσκεκλημένο τον Καθηγητή Θωμά Χασιώτη από το Τμήμα Ωκεανογραφίας & Θαλασσίων Βιοεπιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Το θέμα της δεύτερης εκπομπής ήταν η «Παράκτια διάβρωση – κλιματική αλλαγή και παράκτια ζώνη».
Η παράκτια διάβρωση συνδέεται με την αύξηση της στάθμης της θάλασσας, η μεταβολή της οποίας σχετίζεται με φυσικά φαινόμενα και ανθρωπογενείς δραστηριότητες και επηρεάζεται από την κλιματική αλλαγή. Η μεταβολή της στάθμης μπορεί να είναι είτε μακροχρόνια είτε βραχυχρόνια. Μακροχρόνια παράκτια διάβρωση θεωρείται η μη αναστρέψιμη οπισθοχώρηση της ακτογραμμής λόγω ανόδου της μέσης θαλάσσιας στάθμης.

Παράδειγμα, η αύξηση της θερμοκρασίας μετά από την τελευταία παγετώδη περίοδο (πριν περίπου 20000 χρόνια) που προκάλεσε άνοδο της στάθμης κατά περίπου 120 m και σταδιακή υποχώρηση της ακτογραμμής. Η βραχυχρόνια διάβρωση είναι παροδική και οφείλεται κυρίως σε ακραία φαινόμενα (μετεωρολογικές παλίρροιες και θυελλώδεις κυματισμούς) η ένταση των οποίων σήμερα αυξάνεται λόγω και της κλιματικής αλλαγής. Δυστυχώς, οι γενικές προγνώσεις της IPCC είναι πολύ δυσμενείς, αφού στο μέλλον προβλέπεται ότι θα ενταθεί η τάση διάβρωσης της παγκόσμιας παράκτιας ζώνης.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Οι ανθρώπινες παρεμβάσεις φαίνεται ότι παίζουν καθοριστικό ρόλο σε αυτό το μείζον πρόβλημα, κυρίως με την κατασκευή φραγμάτων και λιμνοδεξαμενών με συνέπεια τη μείωση της παροχής ιζημάτων προς τις παράκτιες περιοχές, την κατασκευή άστοχων παράκτιων έργων, την εξόρυξη ποτάμιων και παραλιακών ιζημάτων (αμμοληψίες) για άλλες χρήσεις και την υπεράντληση των παρακτίων υδροφόρων οριζόντων ή κοιτασμάτων φυσικού αερίου/πετρελαίου που μπορεί να προκαλέσουν εκτεταμένες καθιζήσεις.

Μεγάλο τμήμα του πληθυσμού τόσο στην Ελλάδα όσο και παγκοσμίως ζεί και δραστηριοποιείται στην παράκτια ζώνη. Ως εκ τούτου, η άνοδος της μέσης στάθμης της θάλασσας, εκτός της οπισθοχώρησης της ακτογραμμής και της διάβρωσης της παράκτιας ζώνης, αναμένεται να έχει επιπτώσεις στον άνθρωπο μέσω ζημιών σε παράκτιες υποδομές, καλλιέργειες, προστατευόμενες περιοχές, χώρους/μνημεία πολιτιστικού ενδιαφέροντος, της περαιτέρω υφαλμύρυνσης των παράκτιων υδροφόρων οριζόντων και των εδαφών, καθώς και αλλαγών στις χρήσεις γης. Επιπλέον, η παράκτια διάβρωση σε συνδυασμό με την κλιματική αλλαγή αναμένεται να επιτείνει τα προβλήματα και τις επιπτώσεις στα παράκτια οικοσυστήματα και στη βιοποικιλότητα, ιδιαίτερα σε είδη που είναι πιο ευαίασθητα σε τροποιήσεις των οικοτόπων τους.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Στη Μεσόγειο θάλασσα οι μεταβολές της στάθμης, κυρίως από ακραία καιρικά φαινόμενα, παρουσιάζουν μεγάλη χωρο-χρονική μεταβλητότητα και φαίνεται να αυξάνουν από τα δυτικά προς τα ανατολικά, ενώ τοπικά, όπως στη βόρειο Αδριατική μπορεί να προσεγγίσουν και τα 2 m. Στο Αιγαίο οι μεγαλύτερες ακραίες στάθμες έχουν καταγραφεί στα νησιά του ΝΑ Αιγαίου και στο κεντρικό Β. Αιγαίο, με τις μεγαλύτερες ανυψώσεις να φθάνουν τα περίπου 0.5 m.

Μέτρα και δράσεις που πρέπει να υιοθετηθούν για την αντιμετώπιση της παράκτιας διάβρωσης στον Ελληνικό χώρο αφορούν πρωτίστως θεσμικές και νομοθετικές παρεμβάσεις, ιεράρχηση της επικινδυνότητας παραλιών σε επίπεδο περιφέρειας/δήμου/νήσων λαμβάνοντας υπόψη τις ανθρωπογενείς δραστηριότητες στην ευρύτερη παράκτια ζώνη, εξειδικευμένες μελέτες σε επιλεγμένες παραλίες ώστε να καθοριστούν επακριβώς τα αίτια και ο ρυθμός οπισοχώρησης των παραλιών, υιοθέτηση ζωνών προστασίας σε ιδιαίτερα ευαίσθητες περιοχές όπου θα απαγορεύεται ή/και θα αποθαρρύνεται οποιαδήποτε οικιστική ή ανθρωπογενής παρέμβαση και η εφαρμογή ήπιων τεχνικών προστασίας (πχ αναπλήρωση ακτών, πόντιση τεχνητών υφάλων, μεταφύτευση ποσειδωνίας), τοποθέτηση αυτόνομων συστημάτων παρακολούθησης της παραλιακής μεταβλητότητας, ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών.

Το Τμήμα Ωκεανογραφίας και Θαλασσίων Βιοεπιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου παρέχει τη διεπιστημονική γνώση που απαιτείται για τη μελέτη του προβλήματος της παράκτιας διάβρωσης αρχικά μέσω του προπτυχιακού προγράμματος σπουδών, ενώ σε μεταπτυχιακό επίπεδο το Π.Μ.Σ. «Ολοκληρωμένη Διαχείριση Παράκτιων Περιοχών» πραγματεύεται αποκλειστικά θέματα παράκτιας διαχείρισης και ολιστικής αντιμετώπισης προβλημάτων στον παράκτιο χώρο. Επιπλέον, υλοποιεί σημαντικό αριθμό εθνικών και ευρωπαϊκών έργων στην κατεύθυνση αυτή, συμβάλλοντας έτσι στην επιστημονική γνώση και ταυτόχρονα εκπαιδεύοντας και απασχολώντας πληθώρα νέων επιστημόνων.

ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΣΑΣ
Tο stonisi.gr δημοσιεύει κάθε σχόλιο. Θεωρούμε ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές καθώς εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή. Τα συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια θα διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση.

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
ΕΛΛΑΔΑ

Χρηματοδοτήσεις για αφαλάτωση και δύο γεωτρήσεις στον Δήμο Λήμνου

Ενέκρινε στις 10 Ιουλίου ο Υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής κ. Βασίλης Κικίλιας
ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ

Ανάσα για τους συνταξιούχους με 50λεπτο εισιτήριο στα Τσαμάκια

Η συνάντηση με τον Δήμαρχο Μυτιλήνης έφερε αποτελέσματα
ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ

«Τα τελευταία 50 χρόνια η νησιωτική Ελλάδα δεν εκτιμήθηκε όσο πρέπει»

Η νησιωτική συμμαχία των τριών περιφερειών της χώρας θα αλλάξει τα δεδομένα σημειώνει σε δήλωσή του ο Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου Γιώργος Χατζημάρκου
ΒΙΒΛΙΟ

Η Ένωση Λογοτεχνών Αιγαίου παρουσιάζει το νέο της Ανθολόγιο

Σήμερα Παρασκευή στο Πάρκο Αγίας Ειρήνης
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Το 14ο Νηπιαγωγείο Μυτιλήνης στην Τοσκάνη σε νηπιαγωγείο του δάσους

Από 15 έως 19 Ιουνίου βρέθηκαν εκπαιδευτικοί στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Erasmus+
ΜΟΥΣΙΚΗ

«Πάλι‑ πάλι» και πρεμιέρα στον Οινοφόρο με Θοδωρή Φέρρη

Την Παρασκευή 18 Ιουλίου στις 11 το βράδυ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Με τους Περιφερειάρχες συσκέπτεται σήμερα ο υφυπουργός Ναυτιλίας

Στο φόντο της διακήρυξης της Κέρκυρας κάλεσε τους περιφερειάρχες στη Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής
ΜΥΤΙΛΗΝΗ

Μετά τον Αύγουστο, επιτέλους, ξεκινά το έργο του Παλιού Λιμεναρχείου στη Μυτιλήνη

Από το 2010 και τον αείμνηστο Δημήτρη Βουνάτσο ξεκίνησαν οι προσπάθειες για την επισκευή του εμβληματικού κτιρίου και τη μετατροπή σε κέντρο πληροφόρησης
ΜΥΤΙΛΗΝΗ

71χρονη η νεκρή που ανασύρθηκε από την περιοχή της Κάτιας

Ερευνώνται τα αίτια του θανάτου
ΜΥΤΙΛΗΝΗ

Περιμένοντας τον «Θαλασσίτη»

Εναλλακτική λύση η πύκνωση των δρομολογίων του οχηματαγωγού «Άγιος Γεώργιος» για την επίλυση των προβλημάτων στις μεταφορές ζωοτροφών
ΝΙΚΟΣ ΜΑΝΑΒΗΣ
ΜΥΤΙΛΗΝΗ

Βρεφικά πακέτα στον Δήμο Μυτιλήνης για μελλοντικούς γονείς

Το πρόγραμμα αφορά έγκυες γυναίκες, αποκλειστικά κατοίκους του Δήμου Μυτιλήνης, και οι αιτήσεις κατατίθεται στο Τμήμα Προγραμμάτων Κοινωνικής Πρόνοιας του Δήμου Μυτιλήνης
ΑΓΡΟΤΕΣ

Ερώτηση Δουδωνή για την ακτοπλοϊκή σύνδεση Λήμνου – Λέσβου με την ηπειρωτική Ελλάδα

«Πλήγμα για την κοινωνική και οικονομική συνοχή των νησιών η διακοπή της γραμμής», σημειώνει ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ