× Στο Νησί
SOCIAL MEDIA

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Το βιβλίο της Μαρίας Σιδερή για την Κίνα, σήμα κινδύνου για τη Δύση

Από τη φιλολογία στην Ιστορική Ανθρωπολογία και από τη Μυτιλήνη στο Πεκίνο – η πρώτη συγγραφική δουλειά της διδάσκουσας του Πανεπιστημίου Αιγαίου ανοίγει έναν καίριο δημόσιο διάλογο

Γράφει η ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ Δημοσίευση 17/5/2025

Το βιβλίο της Μαρίας Σιδερή για την Κίνα, σήμα κινδύνου για τη Δύση
' χρόνος ανάγνωσης

Με αιχμή του δόρατος την τεχνολογική επιτήρηση και την πολιτική κατασκευή του «καλού πολίτη», η διδάσκουσα του Τμήματος Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, Μαρία Σιδερή, παρουσίασε στον ρ/σ του «Ν» 99 στα FM το πρώτο της βιβλίο με τίτλο «Κρατική Επιτήρηση και Κοινωνική Ταξινόμηση στην Κίνα», το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Προπομπός.

Η κ. Σιδερή, μέλος της Επιτροπής Ισότητας και Καταπολέμησης των Διακρίσεων του Πανεπιστημίου Αιγαίου και Πρόεδρος του Συλλόγου ΕΔΙΠ του ίδιου ιδρύματος, εξήγησε πώς ένα βίντεο στα μέσα της πανδημίας ήταν η αφορμή για να ξεκινήσει την έρευνά της: «Ένας Κινέζος πολίτης προσπαθούσε να διανύσει ένα χιλιόμετρο αποφεύγοντας τις κάμερες. Ήταν συγκλονιστικό. Σχολίασα τότε πως οι κινήσεις του καταγράφονταν και αξιολογούνταν από το κράτος».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Το βιβλίο καταπιάνεται με το λεγόμενο «Κοινωνικό Πιστωτικό Σύστημα» της Κίνας, έναν μηχανισμό αξιολόγησης της συμπεριφοράς των πολιτών με βάση την υπακοή τους στους κρατικούς κανόνες. Όπως ανέφερε, στόχος του εγχειρήματος είναι η διαμόρφωση υπάκουων πολιτών. Κι ενώ η Δύση βλέπει το σύστημα αυτό ως δυστοπικό, είναι σημαντικό να αναρωτηθούμε μήπως πρόκειται για μια δυτικοκεντρική παρερμηνεία.

Η συγγραφέας εξήγησε πως η επιτήρηση δεν είναι νέο φαινόμενο για την Κίνα, καθώς «η παρακολούθηση πολιτών ανάγεται ήδη στα χρόνια των δυναστειών». Το σημερινό σύστημα, όμως, πηγαίνει ένα βήμα παραπέρα: «Ο πολίτης αξιολογείται παντού – στον ιδιωτικό και δημόσιο χώρο. Αν φροντίζει τους γονείς του, αν καταναλώνει με μέτρο, αν εργάζεται και πληρώνει φόρους, όλα παίζουν ρόλο».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Σημειώνει χαρακτηριστικά:

«Η Κίνα επιδιώκει να αναστρέψει την εικόνα μιας χώρας χαμηλής εμπιστοσύνης στα μάτια της Δύσης. Και το κάνει μέσα από ένα τεχνολογικά προηγμένο αλλά βαθιά ελεγκτικό σύστημα.»

Το βιβλίο περιλαμβάνει προλογικά σημειώματα από τρεις πρώην Πρυτάνεις του Πανεπιστημίου Αιγαίου: τον Στέφανο Γκρίτζαλη, τον Σωκράτη Κάτσικα και τον Ανδρέα Τρούμπη.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Στο επίκεντρο της έρευνας της Σιδερή βρίσκονται κυρίως τοπικά προγράμματα αξιολόγησης στην Κίνα, που όπως εξηγεί «λειτουργούν σαν να είχε ο Δήμος Μυτιλήνης ένα δικό του σύστημα βαθμολόγησης των πολιτών». Σε αντίθεση με τα εμπορικά προγράμματα ανταμοιβής πελατών, τα τοπικά προγράμματα εφαρμόζουν κοινωνικούς δείκτες αξιολόγησης σε συμπεριφορές που σχετίζονται με την καθημερινή ζωή και τη συμμόρφωση με το κράτος.

Η συζήτηση δεν έμεινε εκεί. Θίχτηκαν ζητήματα δημοκρατίας, προσωπικών δεδομένων και κοινωνικής αποδοχής: «Οι πολίτες στην Ελλάδα ανησυχούν περισσότερο για το κόστος ζωής και λιγότερο για τα συστήματα παρακολούθησης, όπως το Predator που δείχνει έλλειμμα δημοκρατίας».

Η Σιδερή υπογράμμισε πως: «Το βιβλίο αφορά την Κίνα, αλλά λειτουργεί ως καθρέφτης για τις δυτικές κοινωνίες. Η κοινωνική ταξινόμηση, η τεχνολογική παρακολούθηση και η συλλογή προσωπικών δεδομένων είναι θέματα που μας αφορούν όλους».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Σε ερώτηση για την προσωπική της ακαδημαϊκή διαδρομή, είπε χαρακτηριστικά:

«Ξεκίνησα από τη Φιλολογία στην Κρήτη, έκανα μεταπτυχιακό και διδακτορικό στην Ιστορική Ανθρωπολογία, δεύτερο μεταπτυχιακό στο φύλο. Δεν ήταν ευθύγραμμη πορεία, αλλά για μένα, συναρπαστική».

Σήμερα διδάσκει μαθήματα όπως η διαπολιτισμική επικοινωνία και η ανάλυση ταυτοτήτων στο ψηφιακό περιβάλλον, με έμφαση στην έμφυλη ταυτότητα και τους κοινωνικούς δείκτες.

Το βιβλίο της είναι διαθέσιμο στο ηλεκτρονικό κατάστημα των εκδόσεων Προπομπός και στην Πολιτεία. Η παρουσίαση στη Μυτιλήνη αναμένεται να ανακοινωθεί σύντομα.

«Το βιβλίο είναι ένα εργαλείο προβληματισμού. Δεν μιλά μόνο για την Κίνα – μιλά και για εμάς», κατέληξε η Μαρία Σιδερή.

ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΣΑΣ
Tο stonisi.gr δημοσιεύει κάθε σχόλιο. Θεωρούμε ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές καθώς εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή. Τα συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια θα διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση.

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
ΒΙΒΛΙΟ

Στην παραλία Βατερών, παρέα με δανεικό βιβλίο

Μια πρωτότυπη ενέργεια από την Βιβλιοθήκη της Βρίσας. Τοποθετήθηκαν στην παραλία τρεις βιβλιοφωλιές ώστε οι λουόμενοι να περάσουν δημιουργικά το χρόνο τους
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

Φωτογραφική διαδρομή στα στενά της Μυτιλήνης

Η έκθεση της Φωτογραφικής Εταιρείας Μυτιλήνης με τίτλο «Η ΦΕΜ μέσα στην πόλη», θα διαρκέσει καθ’ όλη τη διάρκεια του Αυγούστου, από την 1η έως τις 31 του μήνα
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

Συνομιλία τέχνης με τον Στρατή Ελευθεριάδη

Το Σάββατο 26 Ιουλίου εγκαινιάστηκε στο Μουσείο Στρατή Ελευθεριάδη – Tériade στη Βαρειά Μυτιλήνης η ομαδική εικαστική έκθεση «Συνομιλώντας με τον TÉRIADE», θα διαρκέσει έως τις 31 Αυγούστου
ΜΟΥΣΙΚΗ

Μια βραδιά με μνήμες Μικρασίας, για την Αγιά Παρασκευή από απέναντι

Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση του Μικρασιατικού Συλλόγου Αγιοπαρασκευούσηδων – Τσεσμελήδων Μυτιλήνης «το Κιόστε» το Σάββατο 26 Ιουλίου
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

Ο κόσμος μέσα από 148 φωτογραφικούς φακούς

Η Φωτογραφική Εταιρεία Μυτιλήνης παρουσιάζει τη νέα ετήσια έκθεση της στην Πλατεία Σαπφούς
ΒΙΒΛΙΟ

Έκθεση βιβλίων στον μύλο Περάματος

Από τις 25 Ιουλίου έως τις 13 Αυγούστου, ο παραδοσιακός μύλος γεμίζει σελίδες, μνήμες και τοπική λογοτεχνία
ΜΟΥΣΙΚΗ

Πέντε χρόνια σιωπής από τη φωνή της Λεσβιακής ψυχής

Ο τελευταίος αυθεντικός ερμηνευτής των αμανέδων και των μικρασιάτικων τραγουδιών Σόλωνας Λέκκας ζει στη μνήμη όσων άκουσαν τη φωνή του σαν προσευχή
ΒΙΒΛΙΟ

Βιβλία για το αλλιώτικο και τους αλλιώτικους

Γράφει η ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΔΑΦΙΩΤΗ*
ΜΟΥΣΙΚΗ

Ο ήχος του Αιγαίου γεφυρώνει πολιτισμούς στη Μυτιλήνη

Το 2ο Μουσικό Φεστιβάλ του Δήμου Μυτιλήνης συνεχίζεται με συγκινητικές εμφανίσεις και πολιτιστικές συναντήσεις πέρα από σύνορα
ΘΕΑΤΡΟ

«Έκουψι γιου κόπ’ς» στην Αγιάσο

Η θεατρική επιτυχία του Γιάννη Δημ. Παπάνη ξαναζωντανεύει στον Κήπο Παναγίας την Κυριακή 10 Αυγούστου – Μια λαογραφική εμπειρία με άρωμα Λέσβου και… ντοπιολαλιάς
ΜΟΥΣΙΚΗ

Η Μυτιλήνη υποδέχεται τον ήχο της Ευρώπης και της Ανατολής

Το Hydra Quartet από την Ολλανδία μάγεψε στο Κάστρο Μυτιλήνης με έργα από το Μπαρόκ μέχρι σήμερα – Απόψε το POLIS Ensemble και η Zekiye Yürekli μας ταξιδεύουν μουσικά στον προαύλιο χώρο της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου
ΜΟΥΣΙΚΗ

O Nίκος Μακρόπουλος στο Κτήμα Οινοφόρος

Μια μεγάλη συναυλία το Σάββατο 2 Αυγούστου