Το Δημοτικό Συμβούλιου Μυτιλήνης με ομόφωνη απόφαση του στη χθεσινή συνεδρίαση εκφράζει την αντίθεση του στο νομοσχέδιο της Κυβέρνησης με τον τίτλο «εκσυγχρονισμός του πλαισίου υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης». Συγκεκριμένα την πλήρη αντίθεσή του στο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τη διαχείριση του νερού εξέφρασε ο πρόεδρος της ΔΕΥΑΛ, Παναγιώτης Βάλεσης προειδοποίιόντας για τον κίνδυνο ιδιωτικοποίησης του νερού και επισημαίνοντας ότι το νομοσχέδιο επιβάλλει αναγκαστικές συγχωνεύσεις Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ), αγνοώντας τις θέσεις της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Κρίσιμες αλλαγές και ανησυχίες
Όπως ανέφερε ο κ. Βάλεσης, στις 26 Φεβρουαρίου 2025, το Διοικητικό Συμβούλιο της ΔΕΥΑΛ αποφάσισε ομόφωνα να απορρίψει το νομοσχέδιο, καθώς θεωρεί ότι πλήττει τη διοικητική αυτοτέλεια των ΔΕΥΑ και προωθεί την ιδιωτικοποίηση ενός βασικού κοινωνικού αγαθού.

Το νομοσχέδιο, σύμφωνα με τον ίδιο, περιλαμβάνει ρυθμίσεις από τον ιδρυτικό νόμο 1069/1980 των ΔΕΥΑ, αλλά εισάγει νέες διατάξεις που οδηγούν σε συγχωνεύσεις. Ειδικότερα, επιβάλλει την υποχρεωτική ένταξη των ΔΕΥΑ των περιφερειακών ενοτήτων Αττικής και Θεσσαλονίκης στην ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ αντίστοιχα, παρακάμπτοντας το Υπουργείο Εσωτερικών, που είναι το αρμόδιο εποπτεύον όργανο για τις ΔΕΥΑ.

Ο πρόεδρος της ΔΕΥΑΛ επισήμανε ότι το Υπουργείο Περιβάλλοντος επιλέγει να ασχοληθεί κυρίως με το 12% της συνολικής κατανάλωσης νερού, αφήνοντας εκτός ρυθμίσεων τη διαχείριση των υδάτινων πόρων που καταναλώνονται στον πρωτογενή τομέα, όπου υπάρχει η μεγαλύτερη σπατάλη.

Ευνοϊκές ρυθμίσεις για τις μεγάλες εταιρείες
Ο κ. Βάλεσης τόνισε ότι το νομοσχέδιο δίνει ευνοϊκές ρυθμίσεις στην ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ, καθώς χαρακτηρίζει τα έργα τους στρατηγικές επενδύσεις, παρέχοντας τους εξειδικευμένα προνόμια. Αντίθετα, οι ΔΕΥΑ δεν έχουν την ίδια δυνατότητα να επωφεληθούν από αυτές τις ρυθμίσεις.

Επιπλέον, ανέφερε ότι το νομοσχέδιο καταργεί τον ιδρυτικό νόμο των ΔΕΥΑ, ο οποίος λειτούργησε αποτελεσματικά επί 45 χρόνια, και εισάγει διατάξεις που δεν προβλέπουν κανένα σχέδιο για την ενεργειακή αυτάρκεια των ΔΕΥΑ, αφήνοντας τις επιχειρήσεις να αντιμετωπίζουν το υψηλό ενεργειακό κόστος χωρίς στήριξη.

Έμμεσες πιέσεις για συγχωνεύσεις
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε ο κ. Βάλεσης στις οικονομικές πιέσεις που ασκούνται στις ΔΕΥΑ, καθώς όσες συγχωνευτούν θα λάβουν επιδότηση 70% των οφειλών τους προς τους ενεργειακούς παρόχους, ενώ όσες παραμείνουν αυτόνομες θα λάβουν μόλις 30%, και μάλιστα υπό αυστηρές προϋποθέσεις.

«Ουσιαστικά, το κράτος εξαναγκάζει τις ΔΕΥΑ να συγχωνευτούν, καθώς διαφορετικά δεν θα έχουν πρόσβαση σε οικονομική ενίσχυση, κάτι που δημιουργεί συνθήκες άνισης μεταχείρισης», υπογράμμισε.

Επιπλέον, το νομοσχέδιο προβλέπει κυρώσεις για τις ΔΕΥΑ που δεν εξοφλούν εγκαίρως τους λογαριασμούς ρεύματος, με ποινές μέχρι και παύσης από τα καθήκοντά τους για τους διευθυντές των επιχειρήσεων. Αυτό, όπως είπε, θα οδηγήσει αναγκαστικά σε αυξήσεις στα τιμολόγια του νερού για να μπορέσουν οι ΔΕΥΑ να αντεπεξέλθουν στις οικονομικές τους υποχρεώσεις.

Περιορισμοί στη χρηματοδότηση και επιπτώσεις στις τοπικές κοινωνίες

Ο πρόεδρος της ΔΕΥΑΛ επεσήμανε ότι το νομοσχέδιο μειώνει τις κρατικές επιχορηγήσεις προς τις ΔΕΥΑ, περιορίζοντας τις επενδυτικές τους δυνατότητες και στερώντας από τις τοπικές κοινωνίες βασικά έργα ύδρευσης και αποχέτευσης.

Επιπλέον, σημείωσε ότι δεν περιλαμβάνονται προβλέψεις για την ενίσχυση του προσωπικού των ΔΕΥΑ, παρά μόνο η ένταξη των εργαζομένων στο ενιαίο μισθολόγιο, κάτι που ισχύει ήδη.

Κάλεσμα για απόρριψη του νομοσχεδίου
Κλείνοντας, ο κ. Βάλεσης κάλεσε το Δημοτικό Συμβούλιο να απορρίψει το νομοσχέδιο και να σταθεί απέναντι σε οποιαδήποτε προσπάθεια ιδιωτικοποίησης του νερού. «Το νερό είναι κοινωνικό αγαθό και πρέπει να παραμείνει υπό τον έλεγχο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης», υπογράμμισε.

Σύμφωνα με τον ίδιο, η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) έχει επίσης εκφράσει την απόλυτη αντίθεσή της στο νομοσχέδιο, υπογραμμίζοντας ότι δεν επιλύει τα βασικά προβλήματα των ΔΕΥΑ, αλλά αντίθετα προωθεί συγχωνεύσεις που πλήττουν τη διοικητική τους αυτοτέλεια.

Το θέμα παραμένει ανοιχτό, με τις αντιδράσεις των τοπικών φορέων να αναμένονται έντονες τις επόμενες ημέρες, καθώς το νομοσχέδιο εισέρχεται στις επιτροπές της Βουλής με διαδικασίες fast-track.

Παίρνοντας τον λόγο η πρόεδρος του Συλλόγου Εργαζομένων της ΔΕΥΑΛ, Μαρία Σηφάκη, σημείωσε ότι το νομοσχέδιο προωθεί την ιδιωτικοποίηση της διαχείρισης των υδάτινων πόρων και των δημόσιων έργων ύδρευσης και αποχέτευσης μέσω ανώνυμων εταιρειών.

Η κ. Σηφάκη εξέφρασε τη διαφωνία της με τις προβλέψεις του νομοσχεδίου, υποστηρίζοντας ότι προωθείται η ανάληψη των έργων από ιδιωτικές εταιρείες μέσω της ΕΛΔΑΒ, οι οποίες θα τα χαρακτηρίζουν ως «στρατηγικές επενδύσεις» προκειμένου να μπορούν να προσλαμβάνουν εμπειρογνώμονες.

«Ζητάμε στελέχωση με μόνιμο προσωπικό»

Η πρόεδρος του Συλλόγου τόνισε ότι οι εργαζόμενοι της ΔΕΥΑΛ έχουν επί χρόνια διεκδικήσει τη στελέχωση με μόνιμο προσωπικό, ώστε να αξιοποιηθεί η τεχνογνωσία που έχει αναπτυχθεί εδώ και 40 χρόνια στη διαχείριση των υδάτινων πόρων των τοπικών κοινωνιών.«Γνωρίζουμε τις ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής, τις πηγές, τα δίκτυα διανομής και τη διάθεση των λυμάτων. Και τώρα ξαφνικά θα ψηφιστεί μια ανώνυμη εταιρεία που θα διαχειρίζεται όλα αυτά», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Διαχωρισμός ευθυνών υπέρ των ιδιωτικών συμφερόντων

Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στο γεγονός ότι, εκτός από τη διαχείριση της ύδρευσης και αποχέτευσης, η ΕΕ μπορεί να αναλάβει και τη διαχείριση των όμβριων υδάτων. Ωστόσο, ενώ η συνολική διαχείριση θα ανατεθεί σε ιδιωτικές εταιρείες, ο καθαρισμός των φρεατίων θα παραμείνει στους δήμους.«Αυτό σημαίνει ότι ευνοούνται ξανά οι ιδιωτικές εταιρείες εις βάρος της τοπικής αυτοδιοίκησης», υπογράμμισε, καταγγέλλοντας ότι η κυβέρνηση επιδιώκει να αφαιρέσει αρμοδιότητες από τους δήμους και να τις παραχωρήσει σε ιδιωτικά συμφέροντα.

«Δεν θα ανεχτούμε την υποβάθμιση και την ιδιωτικοποίηση»

Σύμφωνα με την κ. Σηφάκη, το νομοσχέδιο οδηγεί σε περαιτέρω ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών ύδρευσης, με αποτέλεσμα να αυξηθούν τα τιμολόγια του νερού, καθιστώντας το ακριβό και απρόσιτο για πολλές οικογένειες. Παράλληλα, υποβαθμίζεται η ποιότητα των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης, δημιουργώντας αβεβαιότητα για την υγιεινή και την ασφάλεια του πόσιμου νερού. Όπως τόνισε, η εξέλιξη αυτή θα επιφέρει κινδύνους για τη δημόσια υγεία λόγω επισφαλούς πρόσβασης σε καθαρό νερό.

«Το κράτος έχει υποχρέωση να χρηματοδοτεί έργα που αφορούν τη δημόσια υγεία και τις υποδομές, αντί να μεταφέρει το κόστος στους καταναλωτές», δήλωσε.

Επιπλέον, η πρόεδρος του Συλλόγου επισήμανε ότι το νομοσχέδιο αγνοεί πλήρως το ζήτημα της άρδευσης, παρότι αυτή ευθύνεται για το 85% της συνολικής κατανάλωσης νερού. «Αντί να γίνει εξορθολογισμός της χρήσης του νερού, επιλέγεται η ενίσχυση των ανώνυμων εταιρειών και η ανάθεση μεγάλων έργων σε γνωστές μεγάλες εταιρείες, χωρίς καμία πρόβλεψη για τη λειψυδρία ή τη βελτίωση των υπηρεσιών προς τον πολίτη», πρόσθεσε.

Κινητοποιήσεις ενόψει της ψήφισης του νομοσχεδίου

Η κ. Σηφάκη προειδοποίησε ότι, αν το νομοσχέδιο προχωρήσει προς ψήφιση, οι εργαζόμενοι στις ΔΕΥΑ είναι έτοιμοι να κινητοποιηθούν, σε συντονισμό με την Ομοσπονδία τους.«Θα προσπαθήσουμε να διατηρήσουμε τον κοινωνικό χαρακτήρα των ΔΕΥΑ και να αποτρέψουμε την ιδιωτικοποίηση του νερού. Περιμένουμε τις ανακοινώσεις της Ομοσπονδίας μας και, αν χρειαστεί, θα προχωρήσουμε σε κινητοποιήσεις», τόνισε κλείνοντας την τοποθέτησή της.

Από τη μεριά του ο επικεφαλής της Αντιπολίτευσης στο Δημοτικό Συμβούλιο Μυτιλήνης, Παναγιώτης Κουφέλος χαρακτήρισε την εισήγηση «ελλιπή» και επικεντρώθηκε στη δύσκολη οικονομική κατάσταση της ΔΕΥΑΛ, υποστηρίζοντας ότι αποφεύγεται η ουσιαστική συζήτηση για τα οικονομικά προβλήματα της επιχείρησης. Όπως ανέφερε, η ΔΕΥΑΛ βρίσκεται σε κρίσιμη οικονομική θέση, με χρέος 3,85 εκατομμύρια ευρώ, και αναρωτήθηκε πώς θα καλυφθεί αυτό το άνοιγμα: «Θα μετακυληθεί στους δημότες;».

Αναφερόμενος στο νομοσχέδιο, σημείωσε ότι η προτεινόμενη συγχώνευση των ΔΕΥΑ είναι μια λύση που εφαρμόστηκε και στο παρελθόν, υπενθυμίζοντας τις συνενώσεις δήμων το 1993-1994. Τόνισε ότι η εθελοντική συγχώνευση συνοδεύεται από χρηματοδότηση και διαγραφή μέρους των χρεών, ενώ έθεσε το ερώτημα: «Αν δεν ακολουθήσουμε αυτή την πρόταση, τι κάνουμε; Ποια είναι η εναλλακτική λύση για να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα της επιχείρησης;».

Παράλληλα, εξέφρασε τη στήριξή του στους εργαζομένους, αλλά υπογράμμισε ότι η ΔΕΥΑΛ δεν μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί με το ίδιο μοντέλο χωρίς μεταρρυθμίσεις. Κάλεσε σε μια ουσιαστική συζήτηση μακριά από συνδικαλιστικές τοποθετήσεις και τόνισε την ανάγκη για ένα σαφές σχέδιο εξυγίανσης της επιχείρησης, προκειμένου να αποφευχθεί η οικονομική κατάρρευση.

«Το νερό είναι κοινωνικό αγαθό, όχι εμπόρευμα»
Την έντονη αντίθεσή της στο νέο νομοσχέδιο για τις ΔΕΥΑ εξέφρασε η επικεφαλής της Λαϊκής Συσπείρωσης Μυτιλήνης, Νίκη Τσιριγώτη. Η κ. Τσιριγώτη υποστήριξε πως το νομοσχέδιο σηματοδοτεί μια νέα εποχή για το νερό, μετατρέποντάς το σε ακόμα πιο ακριβό εμπόρευμα μέσω της συγκεντροποίησης των ΔΕΥΑ σε μεγάλες ανώνυμες εταιρείες που λειτουργούν με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια.

Τόνισε πως η κυβέρνηση εκβιαστικά προωθεί τις συγχωνεύσεις, προσφέροντας χρηματοδότηση μόνο σε όσους δήμους αποδεχτούν το σχέδιο, ενώ το ενεργειακό κόστος που επιβαρύνει τις ΔΕΥΑ προέρχεται από ανεξέλεγκτες αυξήσεις των παρόχων. Η παράταξή της ζητά άμεση κρατική χρηματοδότηση για τις ΔΕΥΑ, πρόσληψη μόνιμου προσωπικού, κατάργηση του ΦΠΑ στο νερό και μείωση της τιμής του μέσω κρατικών και κοινοτικών πόρων.

Καταλήγοντας, η κ. Τσιριγώτη τόνισε πως η Λαϊκή Συσπείρωση θα συνεχίσει να αγωνίζεται ώστε το νερό να παραμείνει κοινωνικό αγαθό και όχι εμπόρευμα, ζητώντας από το Δημοτικό Συμβούλιο να εκφράσει την αντίθεσή του στο νομοσχέδιο.

«Χρειάζεται δίκαιη και μελετημένη νομοθεσία για το νερό»

Ο δημοτικός σύμβουλος της αντιπολίτευσης, Προκόπης Τζιμής, τόνισε πως υπάρχει κοινός τόπος στο Δημοτικό Συμβούλιο ότι το νερό είναι κοινωνικό αγαθό που πρέπει να προστατευθεί. Ωστόσο, επεσήμανε πως το νέο νομοσχέδιο για τις ΔΕΥΑ πρέπει να είναι δίκαιο και επαρκώς μελετημένο, κάτι που δεν συμβαίνει επί του παρόντος.
Αιτιολόγησε την ψήφο του ως «παρών» στη συνεδρίαση της ΔΕΥΑΛ, σημειώνοντας ότι απουσιάζει μια συγκριτική μελέτη που θα έδινε σαφή εικόνα των συνεπειών του νομοσχεδίου.

Κάλεσε τη δημοτική αρχή να αλλάξει τον τρόπο λειτουργίας της, προωθώντας συζητήσεις βασισμένες σε στοιχεία και έγγραφες εισηγήσεις.
Αναγνώρισε κάποια θετικά στοιχεία του νομοσχεδίου, όπως η πρόβλεψη για εθελοντικές συνενώσεις και η χρηματοδότηση 200 εκατομμυρίων ευρώ για το χρέος των ΔΕΥΑ. Ωστόσο, υπογράμμισε σοβαρές αδυναμίες, όπως η μη αντιμετώπιση της υποστελέχωσης, η έλλειψη συνολικής διαχείρισης των υδάτων –αφήνοντας εκτός το 85% του αρδευτικού νερού στη Λέσβο– και η αδιαφορία για το ενεργειακό κόστος των ΔΕΥΑ.Καταλήγοντας, επεσήμανε ότι τα προβλήματα αυτά θα επηρεάσουν άμεσα τις ζωές των πολιτών και ότι απαιτείται πιο ολοκληρωμένη και δίκαιη νομοθετική προσέγγιση.

«Το νομοσχέδιο χρειάζεται βελτιώσεις – Το νερό είναι κοινωνικό αγαθό»

Ο δημοτικός σύμβουλος Γιώργος Αλεξίου υποστήριξε ότι το υπό συζήτηση νομοσχέδιο για τις ΔΕΥΑ είναι γνωστό εδώ και δύο μήνες, καθώς έχουν προηγηθεί ημερίδες, ανακοινώσεις και διαβουλεύσεις με την ΚΕΔΕ, την αντιπολίτευση και άλλα κόμματα. Τόνισε ότι η ΚΕΔΕ έχει ήδη εκφράσει αντιρρήσεις σε βασικά σημεία του νομοσχεδίου, καθώς δεν επιλύει σημαντικά προβλήματα, όπως το ενεργειακό κόστος και τη βιωσιμότητα των ΔΕΥΑ.Αναφέρθηκε στη μάχη που δίνει το Διοικητικό Συμβούλιο των ΔΕΥΑ ώστε να μειωθούν οι αρνητικές επιπτώσεις και επισήμανε ότι η συζήτηση στο Δημοτικό Συμβούλιο δεν αφορά τη βιωσιμότητα των ΔΕΥΑ γενικά, αλλά τη θέση τους απέναντι στο νομοσχέδιο.Καταλήγοντας, δήλωσε ότι διαφωνεί με το νομοσχέδιο και ότι απαιτούνται βελτιώσεις. Υπογράμμισε πως η ΔΕΥΑ, ως επιχείρηση που διαχειρίζεται ένα κοινωνικό αγαθό, πρέπει να λειτουργεί με κριτήρια που θα διασφαλίζουν καλύτερες υπηρεσίες για τους πολίτες.