× Στο Νησί
SOCIAL MEDIA

Μπροστά μας η Μεγάλη Ύφεση του 2020 ή το τέλος του καπιταλισμού;

Γράφει η ΜΑΡΙΑ ΛΙΛΑ

Από το NEWSROOM Δημοσίευση 9/4/2020

Μπροστά μας η Μεγάλη Ύφεση του 2020 ή το τέλος του καπιταλισμού;
' χρόνος ανάγνωσης

Αυτός δεν είναι ένας συνηθισμένος ζωονοσογόνος ιός, που εξελίχθηκε σε πανδημία, υποστηρίζει ο Αμερικανός ιστορικός Γκάρι Λουπ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Ταφτς των ΗΠΑ. Είναι σαν τη Μαύρη Πανώλη του 1348, που διαδόθηκε από το βακτήριο Yersinia pestis.

Γνωστή και ως «Μαύρος Θάνατος» εκείνη η φονική επιδημία, έφθασε στη βόρεια Ιταλία, από τη χερσόνησο της Κριμαίας και τελικά έφτασε σε όλη την Ευρώπη, σκοτώνοντας το ένα τρίτο του πληθυσμού. Νεότερες έρευνες δείχνουν πως η ίδια πανδημία, είναι πολύ πιθανόν, να έπληξε τη νότια Σουηδία γύρω στο 3000 π.Χ.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Μαθημένη η γηραιά ήπειρος στις φονικές επιδημίες, καλλιέργησε φόβους, μύθους και δοξασίες πάνω τους.

Γνωστή, στους ιστορικούς είναι η επονομαζόμενη Πανούκλα του Ιουστινιανού, που εισήχθη από την Αίγυπτο στο Βυζάντιο, το 541. Η Μαύρη Πανώλη ή Μαύρη Πανούκλα έπληξε την Ιταλία σε όλη τη νεότερη εποχή (το Μιλάνο 1575,  τη Φλωρεντία 1629, τη Σαρδηνία 1652) και ξέσπασε στο Λονδίνο 1665-6, στη Μασσαλία το 1720 και τη Μόσχα το 1771.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Ένας άλλος πασίγνωστος και πάλι ζωονοσογόνος φονικός ιός ήταν  η «ισπανική» γρίπη του 1918, που εξελίχθηκε σε πανδημία.

Όπως και στις περισσότερες περιπτώσεις, οι αρχές έλαβαν μέτρα για την απομόνωση των ανθρώπων, προκαλώντας μεγάλο φόβο και δυσφορία, σε ένα κλίμα αβεβαιότητας και ανησυχίας για το αύριο.

Ο ιός HIV είναι ένας άλλος ζωονοσογόνος ιός, που εξαπλώθηκε στον άνθρωπο από πιθήκους και εντοπίστηκε για πρώτη φορά στις ΗΠΑ το 1981. Αλλά καθώς μεταδιδόταν κυρίως μέσω στενών επαφών, δεν απαιτούσε καραντίνα. Παρήγαγε μεγάλη ανησυχία, φόβο, πουριτανισμό και κρούσματα ρατσιστικής βίας στην ομοφυλοφιλική κοινότητα, αλλάζοντας ριζικά την κοινωνική συνείδηση, ως προς το σεξ, τις εφήμερες σχέσεις, ακόμα και για την πολιτική και τις παραδόσεις, καλλιεργώντας μια συντηρητική στροφή, με ροπή προς την θρησκοληψία και τον αυταρχισμό.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Αλλά και αυτό ήταν αναμενόμενο για τον Λουπ, όπως ήταν και το περιοδικό ξέσπασμα των επιδημιών του Ebola και SARS.

Αυτή η πανούκλα, όμως, είναι διαφορετική, όπως υποστηρίζει, επειδή ξετυλίγεται στην εποχή της στιγμιαίας επικοινωνίας και ανταλλαγής πληροφοριών, σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης, με διεθνή συνεργασία και  έλεγχο των μέσων ενημέρωσης.

Οι μάζες ενημερώθηκαν από τις εφημερίδες για τη γρίπη του 1918. Λίγοι άνθρωποι είχαν ραδιόφωνα εκείνη την εποχή, φυσικά δεν υπήρχε τηλεόραση και τα περισσότερα σπίτια στερούνταν τηλέφωνα.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Ποια η διαφορά, λοιπόν;

Για τον Λουπ η ειδοποιός διαφορά εκδηλώνεται  στην Αμερική και αποκαλύπτεται στις παλινωδίες του Ντόναλντ Τραμπ, που πίστευε πως θα τέλειωνε η σύγχρονη πανούκλα στην Κίνα ή πως θα επέστρεφαν όλοι στη δουλειά μέχρι το Πάσχα κι αυτός θα συνέχιζε να πουλάει φύκια για μεταξωτές κορδέλες σε ιθαγενείς και θιασώτες του, όπως οι πρώτοι δήθεν ιεραπόστολοι και θεραπευτές όλων των δεινών, στην Άγρια Δύση.

Υπόσχεται, καθημερινά, πλέον, πως θα κινήσει γη και ουρανό για να προστατεύσει τη δική του γη της Επαγγελίας.

«Πρέπει να τελειώσουμε με αυτόν τον πόλεμο και να γυρίσουμε πίσω στις δουλειές μας. Πρέπει να ανοίξουμε τη χώρα ξανά»  λέει ο Τραμπ σαν να έχει μαγαζί-γωνία, το Λευκό Οίκο και το λαό της χώρας του.

Παρατηρήστε πόσο παράλογο είναι αυτό, προτρέπει ο Λουπ.  Προφανώς, ο Αμερικανός πρόεδρος προτάσσει το δικό του συμφέρον και τα κέρδη των χορηγών του έναντι των ανθρώπων.

Ο Τραμπ πήγε στη συνέντευξη Τύπου για να εκφράσει την αλληλεγγύη του στους πιο πλούσιους, τους πιο ισχυρούς και όλους τους μεγαλοϊδιοκτήτες αθλητικών ομίλων των ΗΠΑ και τους προσφώνησε έναν προς έναν σαν να ήταν ηγέτες κρατών και ζητούσε την άδειά τους ή την πολιτική τους συναίνεση για τα προληπτικά μέτρα, που αναγκαζόταν να πάρει εξαιτίας της πανδημίας, που δεν ήταν άλλα από την αναβολή των αγώνων.

Μοναδικός στόχος στο βασίλειο του Ντόναλντ είναι η εξασφάλιση κέρδους και ο Covid-19 τον απομακρύνει, επικίνδυνα. 

Το αισιόδοξο σενάριο που ξεδιπλώνει ο Λουπ είναι πως ο κορωνοϊός μπορεί να σκοτώσει τον καπιταλισμό, στο βαθμό που τα καπιταλιστικά κράτη θα βρεθούν υπερχρεωμένα και δεν θα μπορούν να εξισορροπήσουν την ανάγκη διατήρησης της παγκόσμιας εργατικής τάξης σε βιώσιμα επίπεδα, με τα κέρδη που θέλουν να αποκομίσουν, άμεσα.

Σε αυτό το σενάριο, αν σκεφτούμε θετικά, όπως μας προτρέπει, ο διεθνής σχεδιασμός μια μακροπρόθεσμης κοινωνικής πολιτικής με δημόσια υγεία και πρόνοια, που θα διασφαλίζει τη βιωσιμότητα των πολλών, θα σημάνει την αρχή του τέλους εάν όχι την κατάρρευση του καπιταλιστικού συστήματος.

Τώρα διαδραματίζεται ενώ μεγάλο μέρος της ανθρωπότητας, καλείται να μείνει στο σπίτι ή σε καραντίνα.

Ποτέ πριν, η ανθρωπότητα στο σύνολό της, δεν έχει συνειδητά απομακρυνθεί από την εργασία, προκειμένου να διατηρήσει τη μελλοντική της ικανότητα να κάνει ό, τι πάντα κάνει: να εργάζεται για να παράγει κέρδη για τους λίγους του πλανήτη. Ποτέ πριν, τα μεγάλα αφεντικά, μέσω των κρατικών μέσων που ελέγχουν, δεν διέταξαν τους πολίτες να παραμείνουν στην πατρίδα τους, σε παγκόσμια κλίμακα, σε μια προσπάθεια  πρόληψης του μαζικού θανάτου.

Δεν χρειάζονται, πια, τον Μαρξ για να τους πει ότι η ανθρώπινη εργατική δύναμη είναι η πηγή κάθε αξίας.

Η θεμελιώδης αντίφαση στο καπιταλιστικό σύστημα παραμένει, βεβαίως, η αντίφαση μεταξύ της κοινωνικής παραγωγής και της ιδιωτικής ιδιοποίησης του πλούτου, όπως παραμένει και η διαπάλη για τους μισθούς, μεταξύ των καπιταλιστών και των εργατικών τάξεων.

Όμως, η άρχουσα τάξη, από την εποχή της φεουδαρχίας μέχρι σήμερα γνώριζε πως πρέπει να κρατήσει τους καταπιεσμένους ζωντανούς ώστε να συνεχίσει να τους εκμεταλλεύεται.

Στον αντίποδα, οι καπιταλιστές φοβούνται περισσότερο πως έρχεται η Μεγάλη Ύφεση του 2020, όπου το Κραχ θα θυμίζει στους παλαιότερους, τους οικονομικούς δείκτες της Ρωσίας και των άλλων χωρών της ανατολικής Ευρώπης, μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης.

Τρέμουν στην ιδέα ότι η πανδημία του Covid-19 θα αποκαλύψει όλες τις αδυναμίες της παγκόσμιας οικονομίας. Η οριακή κατάρρευση των κεφαλαιαγορών των ΗΠΑ, στα μέσα Μαρτίου, αποτράπηκε μόνο μέσω της άνευ προηγουμένου κοινωνικοποίησης των χρηματοπιστωτικών αγορών.

Ωστόσο, όταν αρχίσουν να βαρούν κανόνια μαζί με την πλημμύρα των εταιρικών χρεοκοπιών, οι κεντρικές τράπεζες δεν θα μπορέσουν να αντέξουν την κερδοσκοπική επίθεση. Τότε προβλέπουν πως θα υπάρχουν μόνο ακραίες οικονομικές επιλογές, που θα ξετυλίξουν το σενάριο μιας παγκόσμιας κατάρρευσης του σύγχρονου οικονομικού συστήματος, με μαζική ανεργία, φτώχεια, δυστυχία και ενδεχόμενη αναδιάρθρωση ολόκληρης της κοινωνικής και οικονομικής τάξης. Ο κόσμος θα αλλάξει, τελείως, προειδοποιούν και εκείνοι. Μόνιμα, αυτή τη φορά.

ΠΗΓΗ

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ

Η Ειρήνη Πετράκη στο τιμόνι της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου

Η μέχρι σήμερα αναπληρώτρια προϊσταμένη Γενικής Διεύθυνσης Εσωτερικής Λειτουργίας αναλαμβάνει τη θέση με τριετή θητεία
ΕΛΛΑΔΑ

Νέος διοικητής στην ΑΣΔΕΝ ο Αντιστράτηγος Δημήτριος Βακεντής

Αποχωρεί ο Αντιστράτηγος Εμμανουήλ Θεοδώρου
ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ

Σχολεία χωρίς δασκάλους και ειδικότητες στην έναρξη της χρονιάς

Ο Σύλλογος Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Λήμνου καταγγέλλει ελλείψεις άνω των 20 εκπαιδευτικών, κλειστά τμήματα ένταξης και ανυπαρξία βασικών ειδικοτήτων
ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ

224 νέα διαμερίσματα σε Λέσβο, Λήμνο, Χίο και Σάμο

Το οικιστικό πρόγραμμα του ΥΠΕΘΑ μετατρέπει στρατόπεδα σε σπίτια για στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων και γιατρών/εκπαιδευτικών
ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ

Ολοκληρώθηκαν οι εκδηλώσεις του Φεστιβάλ ΚΝΕ στη Λήμνο

Πολιτικές παρεμβάσεις, τιμητικές αναφορές και καλλιτεχνικό πρόγραμμα για μικρούς και μεγάλους
ΕΛΛΑΔΑ

Χιλιάδες παιδιά εκτός ΚΔΑΠ λόγω περικοπών στα voucher

Σύμφωνα με τον Πανελλήνιο Σύλλογο Ιδιωτικών ΚΔΑΠ (ΠΑΣΙΚ) περισσότερα από 11.500 παιδιά πολύτεκνων, τρίτεκνων και μονογονεϊκών οικογενειών μένουν εκτός των ΚΔΑΠ
ΜΟΥΣΙΚΗ

Ξεκίνησαν οι εγγραφές στην παιδική χορωδία του Δήμου Λήμνου

Οι εγγραφές θα διαρκέσουν έως την Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου 2025 και αφορούν παιδιά από 6 ως 18 ετών
ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ

140.000 ευρώ για το Μιχαλέλειο και σιδερένια παπούτσια για δρόμους και παρακάμψεις

Αναλυτική ενημέρωση για την εξέλιξη των έργων της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου έκανε ο Κώστας Μουτζούρης και οι στενοί συνεργάτες του αντιπεριφερειάρχες
ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ

Μετά το δρομολόγιο της Αλεξανδρούπολης, το Βόρειο Αιγαίο βάζει πλώρη για Βόλο

Την ικανοποίησή του εξέφρασε σε συνέντευξη τύπου ο περιφερειάρχης Βορείου Κώστας Μουτζούρης για τη δρομολόγηση Ρο- Ρο που θα συνδέει τη Θράκη, με Σίγρι, Μεστά και Πειραιά.
ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ

Έξι νέα έργα για την Παιδεία στο Βόρειο Αιγαίο

Με απόφαση του Περιφερειάρχη Κ. Μουτζούρη εντάσσονται στο Πρόγραμμα 2021-2027 έργα άνω των 15,8 εκατ. ευρώ για σχολικές υποδομές σε Σάμο, Χίο και Ικαρία
ΚΟΣΜΟΣ

Καταγγελίες για χαμηλές τιμές στα κρασοστάφυλα της Ριόχα

Οι συνεταιρισμοί των αμπελουργών μιλούν για καταχρηστικές εμπορικές πρακτικές και αδυναμία κάλυψης του κόστους παραγωγής
ΝΙΚΟΣ ΜΑΝΑΒΗΣ
ΚΟΣΜΟΣ

Αυξημένη παραγωγή καφέ αναμένει η Βραζιλία

Αβεβαιότητα για την εξέλιξη των τιμών φέρνουν οι δασμοί που επέβαλαν οι ΗΠΑ