× Στο Νησί
SOCIAL MEDIA

Η διδακτική ιστορία της «μεγάλης καμάδας»

Διαβάστε τι συνέβη στη Λέσβο και κινδύνεψαν οι ελαιώνες με πλήρη αφανισμό

Γράφει ο ΝΙΚΟΣ ΜΑΝΑΒΗΣ Δημοσίευση 16/6/2024

Η διδακτική ιστορία της «μεγάλης καμάδας»
' χρόνος ανάγνωσης

Το 1850 ήταν ένα έτος καμπής για την ελαιοκομία της Λέσβου. Ήταν η χρονιά που κινδύνευσαν με πλήρη αφανισμό οι ελαιώνες αλλά και οι κάτοικοι του νησιού, από ένα απρόσμενο φυσικό γεγονός. Παγετός έπληξε τους ελαιώνες του νησιού στις 10 Ιανουαρίου, με θερμοκρασίες πρωτόγνωρα χαμηλές. Το γεγονός αποκαλείται από τους ντόπιους το «μεγάλο κάμα», ενώ στην τοπική ιστορία έχει καταγραφεί ως η «μεγάλη καμάδα».

Πριν από τη 10η Ιανουαρίου 1850 είχαν προηγηθεί 40 ημέρες με βροχές και ζεστούς νοτιάδες. Τα δέντρα, οι ελιές, ξεγελάστηκαν: νόμισαν ότι ήρθε η άνοιξη. Οι ρίζες τους ρουφούσαν από το χώμα το νερό και το ανέβαζαν ψηλά στα κλαδιά τους για να θρέψουν το καρπό. Αρχές Ιανουαρίου η συγκομιδή της ελιάς ήταν σε πλήρη ανάπτυξη. Εκείνο το βράδυ, λοιπόν, η θερμοκρασία έπεσε απότομα στους – 8 βαθμούς κελσίου. Το κακό είχε γίνει. Ο παγετός «έκαψε» τα δέντρα. Οι κορμοί τους καταστράφηκαν, ο μεγαλύτερος αριθμός των παραγωγικών ζώων πέθαναν και μεγάλο μέρος των κατοίκων του νησιού πήρε τον δρόμο της ξενιτιάς. Για όσους έμειναν πίσω στο νησί, τα κούτσουρα των «νεκρών» δέντρων έγιναν πηγή ζωής. Πελέκησαν τα κούτσουρα, δημιούργησαν καμίνια και για χρόνια έφτιαχναν κάρβουνα από το ξύλο της ελιάς τροφοδοτώντας άλλες περιοχές της Μεσογείου.

Λίγους μήνες αργότερα ξεκίνησε η ανασύσταση του ελαιώνα της Λέσβου. Τότε ήρθαν στο νησί δέντρα από τους ορεινούς ελαιώνες του Αδραμυτίου και ιδιαίτερα από το βουνό Καζ Νταγ. Πρόκειται για την Αδραμυτινή ποικιλία ελιάς, η οποία στα χωριά της βόρειας Λέσβου αποκαλείται «Καζνταγλιότισσα». Παράλληλα κατανοήθηκε η σημασία που έχουν οι βαθιές ρίζες στο έδαφος για τα λιόδεντρα. Έτσι ήρθαν στο νησί Αλβανοί και Αρβανίτες πετράδες που δούλεψαν μαζί με τους ντόπιους στην κατασκευή των αναβαθμίδων (σέτια). Κι έτσι σιγά – σιγά ο ελαιώνας στήθηκε ξανά και μεγάλωσε τόσο πολύ που έφτασε να αριθμεί 11 εκατομμύρια δέντρα.

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ

Αλλαγές στα δρομολόγια των πλοίων φέρνει η απεργία

Δείτε πως διαμορφώνονται οι ώρες αναχώρησης και άφιξης στα πλοία με προορισμό την Λέσβο στις 14 Οκτωβρίου
ΝΙΚΟΣ ΜΑΝΑΒΗΣ
ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΑΓΡΟΤΕΣ

Οι υποσχέσεις αντικατέστησαν τις πληρωμές επιδοτήσεων

Με επικοινωνιακό μασάζ προσπαθεί η κυβέρνηση να αντιμετωπίσει τις όλο και πιο έντονες αντιδράσεις των αγροτών
ΝΙΚΟΣ ΜΑΝΑΒΗΣ
ΑΓΡΟΤΕΣ

Διαρροές για πιθανή παραίτηση Τσιάρα

Έτοιμος να αποχωρήσει από την κυβέρνηση ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης αν δεν επισπευσθούν οι πληρωμές των επιδοτήσεων που φοβάται πως θα χρεωθεί ο ίδιος όλο το πρόβλημα και θα «καεί» πολιτικά
ΑΓΡΟΤΕΣ

Η Λέσβος σε επιφυλακή για την ευλογιά των αιγοπροβάτων

Ο Περιφερειάρχης Κώστας Μουτζούρης προαναγγέλλει προληπτικούς ψεκασμούς στα λιμάνια και επικρίνει το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης για καθυστερήσεις και αδράνεια
ΑΓΡΟΤΕΣ

Εκλογές στο Συνεταιρισμό Στύψης

Την Παρασκευή 24 Οκτωβρίου
ΝΙΚΟΣ ΜΑΝΑΒΗΣ
ΑΓΡΟΤΕΣ

Κυβερνητική σύσκεψη για την ευλογιά των προβάτων

Συσκέπτονται όσοι δεν σκέπτονται
ΝΙΚΟΣ ΜΑΝΑΒΗΣ
ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ

Παράταση των συμβάσεων για τις άγονες γραμμές

Το θέμα περιλαμβάνεται στην ημερήσια διάταξη της συνεδρίασης του Συμβουλίου Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών
ΝΙΚΟΣ ΜΑΝΑΒΗΣ
ΚΟΣΜΟΣ

Η γαλλική παραγωγή κρασιού του 2025 σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα

Τα κρασοστάφυλα της φετινής χρονιάς είναι κατά 16% λιγότερα από τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας
ΑΓΟΡΑ

Η Lidl Ελλάς μειώνει τις τιμές σε πάνω από 140 φρέσκα φρούτα και λαχανικά κατά 13%

13% φθηνότερα φρέσκα φρούτα και λαχανικά λόγω απορρόφησης του ΦΠΑ
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Επαγγελματισμός και καλές τιμές κερδίζουν τους Τούρκους τουρίστες

Ο τουριστικός πράκτορας Άρης Λαζαρής μίλησε στο «Ν» για την τουριστική σεζόν του 2025 καταγράφοντας τα θετικά και τα αρνητικά σημεία της
ΑΓΡΟΤΕΣ

«Με το ζόρι το λάδι της χρονιάς στη Λέσβο» ελπίδες από την κτηνοτροφία

Σε μια ουσιαστική συζήτηση αναλύεται η δύσκολη ελαιοκομική χρονιά, οι καθυστερήσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ και οι νέες προοπτικές στον τομέα του γάλακτος και των τυροκομείων
ΜΑΡΙΑ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ