× Στο Νησί
SOCIAL MEDIA

Ο Πολιχνίτος τιμά τον «μικρό ήρωα» Γιώργο Κουβελίδη

Αποκαλυπτήρια προτομής και εκδήλωση μνήμης για τον 19χρονο Εύελπι που έπεσε στη Μάχη της Κρήτης

Από το NEWSROOM Δημοσίευση 15/10/2025

Ο Πολιχνίτος τιμά τον «μικρό ήρωα» Γιώργο Κουβελίδη
' χρόνος ανάγνωσης

Ο Δήμος Δυτικής Λέσβου αποδίδει 84 χρόνια μετά το χρέος τιμής στον Γιώργο Κουβελίδη, το 19χρονο προσφυγόπουλο από τη Σμύρνη που μεγάλωσε στον Πολιχνίτο και έπεσε στη Μάχη της Κρήτης πολεμώντας στο Μάλεμε. Τη Δευτέρα 27 Οκτωβρίου, στις 5 το απόγευμα, στην πλατεία του Ηρώου Πολιχνίτου, θα πραγματοποιηθεί εκδήλωση τιμής και τα αποκαλυπτήρια της προτομής του ήρωα.

Το μνημείο δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία του Δήμου Δυτικής Λέσβου και φιλοτεχνήθηκε από τη Σχολή Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, με τον γλύπτη Χρήστο Τσώτσο και τον καθηγητή Χάρη Κοντοσφύρη. Στην τελετή θα παραστεί αντιπροσωπεία της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων, ενώ θα ακολουθήσει ομιλία του Συνταγματάρχη Παναγιώτη Νάκου με θέμα «Η μάχη της Κρήτης και ο ήρωας Εύελπις Γιώργος Κουβελίδης».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Όπως δήλωσε ο Δήμαρχος Δυτικής Λέσβου Ταξιάρχης Βέρρος, ο Πολιχνίτος «αποδίδει ένα διαχρονικό χρέος τιμής στον νεαρό που διάλεξε τον δύσκολο δρόμο της προσφοράς στην πατρίδα», υπογραμμίζοντας ότι η θυσία του Κουβελίδη «παραμένει φάρος πίστης και αυτοθυσίας».

Ο επιμελητής του έργου, εικαστικός καθηγητής Χάρης Κοντοσφύρης, σημειώνει ότι η προτομή «δεν είναι μια απλή αναθηματική γλυπτική, αλλά μια ζωντανή εικόνα αρετής και θυσίας, ένα μήνυμα τιμής που ενώνει τις γενιές». Παράλληλα, ευχαριστεί «τον Στρατή Μπαλάσκα για την ιστορική του ευαισθησία, τους Βαγγέλη Ζαροδημητράκη, Νεκτάριο Πανσέληνα και Γιάννη Αφεντούλη για την τεχνική υποστήριξη, τον Νικόλαο Γαβαλά για τη χύτευση και τον Στρατή Πάντα, που κράτησε άσβεστη τη μνήμη του ήρωα όλα αυτά τα χρόνια». Όπως τονίζει, «η σύνθεση του μνημείου με το φως και τον χώρο δίνει την αίσθηση ότι η παρουσία του Κουβελίδη παραμένει ζωντανή και αισθητή από κάθε γωνιά».

Για τον Γιώργο Κουβελίδη
Ο γεννημένος στη Σμύρνη πρόσφυγας στον Πολιχνίτο Γιώργος Κουβελίδης, παιδί του Νικόλαου και της Ευανθίας από το Αξάρι αυτοί της Μικρασίας, συνδύαζε μοναδικά τη ζωντάνια και τον ενθουσιασμό του νέου με μία βαθύτερη αίσθηση καθήκοντος και ηθικής που θα ταίριαζε σε κάποιον μεγαλύτερο του.
Από ένα απόσπασμα μιας έκθεσής του στο σχολείο, αποκαλύπτεται ένας έφηβος εραστής της ειρήνης, της δημιουργίας, της ανθρωπιάς και της συνειδητής υπακοής στους νόμους της Πολιτείας. Η αγωνία και η απορία του ήταν ποια πρέπει να είναι η στάση του ανθρώπου μετά τον πόλεμο. Για τη στάση του ανθρώπου στον πόλεμο δεν είχε απορία.
Μαθαίνει ξένες γλώσσες, γράφεται σε φυσιολατρικό σύλλογο, συμμετέχει σε θεατρικές παραστάσεις, γράφει θεατρικά έργα, μεταφράζει, γράφει πεζά και ποιήματα, μαθαίνει χορούς με άλλους συμμαθητές του, εκδίδει λογοτεχνικό περιοδικό, κάνει μαθήματα κιθάρας, αριστεύει στο σχολείο. Για όλες αυτές τις δραστηριότητες, που και ένα σύγχρονο έφηβο θα τον έκαναν να νιώθει μειονεκτικά έπαιξε καθοριστικό ρόλο εκτός από την οικογένειά του (κουβαλάει είπαμε τον κοσμοπολίτη Μικρασιάτη στα γονίδια του) και ασφαλώς το περιβάλλον μιας μεγάλης πόλης σαν τη Μυτιλήνη, στην οποία βρίσκεται, για να ολοκληρώσει τις σπουδές του στο Γυμνάσιο και φυσικά οι Δάσκαλοί του.
Ο Γιώργος Κουβελίδης κατατάχθηκε στη σχολή Ευελπίδων στις 2 Οκτωβρίου 1940, δηλαδή την 28η Οκτωβρίου κατά την έναρξη του πολέμου ήταν 26 ημερών Εύελπις.
Ως πρωτοετής της Σχολής δεν συμμετέχει στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο αλλά εκπαιδεύεται έως και τη συνθηκολόγηση και την κατάληψη της Ελλάδας από τις δυνάμεις του Άξονα.
Σύμφωνα με το Στρατηγό Γ.Π. Μπερδέκλη «Η Στρατιωτική Σχολή των Ευελπίδων θα υφίστατο την τύχη των άλλων εις Αθήνας στρατιωτικών μονάδων και καταστημάτων παραδιδόμενη αμαχητί εις τον εχθρόν. Οι Ευέλπιδες φλεγόμενοι υπό πατριωτικού ενθουσιασμού, δεν ηδυνήθησαν να πεισθώσι όπως καταθέσωσι τα όπλα και θεωρήσωσι την Ελλάδα υποκύπτουσα εις την εχθρικήν δύναμιν. Ο πατριωτισμός των οδήγησεν τούτους εις στάσιν. Κατήργησαν την διοίκησιν και τους αξιωματικούς, οι οποίοι συντάχθηκαν με την άποψη της παραδόσεως και ανηγόρευσαν προσωρινόν Διοικητήν τον Λοχαγόν πολεμικής διαθεσιμότητας Δανίκαν Θεμιστοκλή, υπηρετούντα εις την Σχολήν τότε λόγω του πολέμου. Ο Λοχαγός ούτος μετά των κατώτερων αξιωματικών, οίτινες ετέθησαν επικεφαλής των στασιασάντων Λόχων και Διμοιριών Ευελπίδων έφτασαν εις την Κρήτην (μαχόμενοι, πορευόμενοι και βομβαρδιζόμενοι καθ’οδόν)…».
Μεταξύ των Ευέλπιδων που μετακινήθηκαν στην Κρήτη και ο Γιώργος Κουβελίδης.
Η Μάχη για την κατάληψη της Κρήτης διαρκεί περί τις 20 μέρες. Κατά την μάχη της Κρήτης σκοτώνεται ο Εύελπις Κουβελίδης.
Στις σελίδες 76 και 77 του βιβλίου του Στρατηγού Γ.Π. Μπερδέκλη και συγκεκριμένα στο κεφάλαιο «το βάπτισμα πυρός των Ευελπίδων» καταχωρείται η πλέον αυθεντική αφήγηση και περιγραφή της μεγάλης μάχης της Κρήτης στις 20 Μαΐου 1941 από τον ίδιο τον Στρατηγό που συμμετείχε στη μάχη.
Συγκεκριμένα αναφέρεται:
«…ο Διοικητής των Γερμανών αλεξιπτωτιστών που έπεφταν στην περιοχή του Μάλεμε επεδίωξε να εξασφαλίσει τα δυτικά του ποταμού Ταυρωνίτη για εδαφικό χώρο προς τα Ραπανιανά και το Κολυμπάρι, για να προστατεύσει με τον τρόπο αυτό τα πλευρά των πολεμιστών του, που μάχονταν να ανατρέψουν τις αμυντικές θέσεις των Νεοζηλανδών στο αεροδρόμιο και στον λόφο 107 που δέσποζε του αεροδρομίου. Ένας Γερμανικός λόχος (τάγματος εφόδου) ενισχυμένος με μία διμοιρία, με πολυβόλα και όλμους κινήθηκε στις 10.00 η ώρα από την περιοχή του χωριού Ραπαρινά προς δυσμάς, προς το Κολυμπάρι και πολύ σύντομα πήρε επαφή με τον 1ο Λόχο Ευελπίδων. Η εμπλοκή του Λόχου υπήρξε πλήρης και η Σχολή σε λίγο είχε τον πρώτο της νεκρό. Ήταν ο Εύελπις Ι. Ιατρούλης Νικόλαος. Αμέσως εμπλέκεται στη μάχη και ο 2ος Λόχος. Οι Γερμανοί, έχοντας συντριπτική υπέροχη και με την υποστήριξη της αεροπορίας τους επιτίθενται με όλα τα μέσα που διαθέτουν κατά των θέσεων μας τις οποίες κρατάμε με αυτοθυσία. Κατά το μεσημέρι σκοτώνεται και ο δεύτερος Εύελπις. Ήταν ο Εύελπις Ι. Κουβελίδης Γεώργιος και τραυματίζονται οι Ευέλπιδες Ι. Μιαούλης Ελευθέριος, Μουζάκης Α., Παπαδημητρίου Δημ. και Σωτηρακόπουλος Χρήστος».
Το στρατόπεδο του Πολιχνίτου ονομάζεται «Στρατόπεδο Γεωργίου Κουβελίδη». Ενώ το πατρογονικό του σπίτι δωρίθηκε στον τότε Δήμο Πολιχνίτου και στεγάζει τη λαογραφική του συλλογή και πρόκειται σύντομα να επισκευασθεί από το Δήμο Δυτικής Λέσβου.
Τον περασμένο ΜάΙο με φροντίδα του Δήμου Δυτικής Λέσβου έγινε ανακομιδή των λειψάνων του ήρωα και τοποθετήθηκαν μαζί με τα λείψανα των γονιών του σε νέο τάφο που κατασκευάσθηκε σε περίοπτη θέση στο νεκροταφείο του Πολιχνίτου.

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ