× Στο Νησί
SOCIAL MEDIA

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Ενέργειες από την Τουρκία για αναγνώριση της ξυλοναυπηγικής στην Αυλη Κληρονομιά της UNESCO

Η πρόεδρος του «Πόλιον» Μυρσίνη Βαρτή Ματαράγκα παρουσιάζει το έργο για τους τελευταίους μαστόρους των ταρσανάδων και καλεί την πολιτεία να δράσει πριν να είναι αργά

Γράφει η ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ Δημοσίευση 14/7/2025

Ενέργειες από την Τουρκία για αναγνώριση της ξυλοναυπηγικής στην Αυλη Κληρονομιά της UNESCO
' χρόνος ανάγνωσης

Με βαθιά συγκίνηση και αγάπη για τον τόπο της, η πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Πλωμαρίου «Το Πόλιον», Μυρσίνη Βαρτή-Ματαράγκα, παρουσίασε στον ρ/σ του «Ν» στους 99 στα fm το έργο ζωής που αποτίνει φόρο τιμής στους μαστόρους της παραδοσιακής ναυπηγικής: το λεύκωμα και το ντοκιμαντέρ με τίτλο «Ξυλοναυπηγική παράδοση του Πλωμαρίου – Αφιέρωμα στους καραβομαραγκούς Δούκα Γιαμουγιάννη και Ανδρέα Λιόλιο».

Ένα έργο που εκδόθηκε το 2024 και συνυπογράφει η ίδια, ως επιστήμονας αλλά και ως άνθρωπος που «θέλησε να προσφέρει στην πατρίδα του όσα του χάρισε η ζωή και η επαφή με τον πολιτισμό».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Από τις ανασκαφές της Δήλου και της Ολυμπίας στη θάλασσα του Πλωμαρίου
Η κ. Βαρτή-Ματαράγκα, γεωλόγος με μακρά διαδρομή σε αρχαιολογικούς χώρους όπως η Επίδαυρος, η Δήλος και η Ολυμπία, μεταφέρει την ευαισθησία της για το ωραίο και το πολιτισμικά πολύτιμο στον τόπο της. «Το ωραίο περιβάλλον, ο άνθρωπος και ο πολιτισμός του» είναι οι άξονες που την κινητοποιούν. Έτσι, με αφορμή την απώλεια δύο εμβληματικών καραβομαραγκών το 2021, του Δούκα Γιαμουγιάννη και του Ανδρέα Λιόλιου, γεννήθηκε η ιδέα για ένα μνημονικό έργο που συνδέει τη μνήμη, τη γνώση και την ταυτότητα.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

«Δεν είναι απλώς παρελθόν, είναι προοπτική για το μέλλον»
Όπως τόνισε η πρόεδρος του Συλλόγου, «δεν είναι μόνο να λέμε “τι ωραία ήταν τα παλιά χρόνια”· η ξυλοναυπηγική παράδοση μπορεί να συμβάλει στην οικονομία, στον τουρισμό, στην κοινωνική συνοχή». Ανέδειξε τη σημασία των ξύλινων σκαριών, τα οποία κάποτε έφταναν από το Αιγαίο έως τον Εύξεινο Πόντο, ενώ σήμερα κινδυνεύουν να χαθούν μαζί με την τέχνη τους. «Ο καραβομαραγκός δεν ήταν όποιος κι όποιος· χρειαζόταν ιδιαίτερη εξυπνάδα, μεράκι και οικογενειακή μαθητεία για να συνεχιστεί η τέχνη», σημείωσε.

Το Πλωμάρι, η γεωμορφολογία και το άγγιγμα της θάλασσας
Η απομόνωση του Πλωμαρίου, λόγω της γεωμορφολογίας του, ήταν και η αιτία που «οι άνθρωποί του στράφηκαν στη θάλασσα και έφτιαξαν έναν ναυτικό και ναυπηγικό πολιτισμό μοναδικό». Από τον 18ο αιώνα έως τον 20ό γέννησε εκατοντάδες πλοία και καΐκια, με μοναδικές τεχνικές όπως τα «μισομόδελα» των Γιαμουγιάννηδων και την κατασκευή των φημισμένων «περαμάτων».

Η συνέντευξη ανέδειξε και την ιδιαίτερη ποιότητα της πρώτης ύλης, όπως τα δέντρα πλούσια σε ρητίνη, αλλά και το κατράμι, που συνδέονται άμεσα με την ξυλοναυπηγική τέχνη και την ανάγκη να προστατευτούν ως φυσικός και πολιτισμικός πόρος.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Η ξυλοναυπηγική ως στοιχείο εθνικής ταυτότητας
Με λόγο συγκινητικό, η πρόεδρος του «Πόλιον» έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου: «Είναι ανάγκη να προλάβουμε. Αυτή είναι η παράδοσή μας. Δεν πρέπει να την παραδώσουμε αλλού». Μάλιστα, αποκάλυψε ότι η Τουρκία ήδη προχωρά σε ενέργειες για αναγνώριση της ξυλοναυπηγικής ως άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO. «Η Λέσβος πρέπει να έχει σχολές και θεσμική στήριξη για να κρατήσει ζωντανή την τέχνη αυτή», τόνισε.

Το λεύκωμα, το ντοκιμαντέρ και η «Ρεγκάτα»
Το λεύκωμα περιλαμβάνει μαρτυρίες, τεκμήρια, καλλιτεχνικές απεικονίσεις από τον Πλωμαρίτη καπετάνιο και ζωγράφο Μανώλη Πιτσιλαδή και φωτογραφικό υλικό σπάνιας ιστορικής αξίας. Το ντοκιμαντέρ θα παρουσιαστεί για πρώτη φορά στις 28 Αυγούστου 2025, στο πλαίσιο της φετινής Ρεγκάτας, η οποία πραγματοποιείται για 17η φορά από το 2001 και αποτελεί θεσμό για το Πλωμάρι και το Αιγαίο.

Το «Πόλιον»: Μια πολιτιστική κιβωτός
Ο Σύλλογος «Το Πόλιον» έχει μακρά πορεία σε δράσεις προστασίας του πολιτιστικού και φυσικού περιβάλλοντος. Από τις πρώτες του εκδηλώσεις το 1999 για τη διατήρηση της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, μέχρι την υιοθέτηση του παραδοσιακού καϊκιού «Άγιος Νικόλαος» και τη δημιουργία Μουσείου Ναυπηγικής Τέχνης, αποτελεί έναν θεματοφύλακα μνήμης και δημιουργίας. Όπως εξηγεί η πρόεδρος, το όνομα «Πόλιον» προέρχεται από την αρχαία λέξη που σημαίνει «μικρή πόλη» και συνδέεται με τοπικό ιστορικό τοπωνύμιο της περιοχής.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Ένα κάλεσμα στη νέα γενιά
«Το στοίχημα είναι να περάσει αυτό στους νέους. Να το γνωρίσουν, να το αγαπήσουν, να το διεκδικήσουν. Γιατί αν δεν το γνωρίζουμε, δεν θα το ζητήσει κανείς για εμάς», δήλωσε η κ. Βαρτή-Ματαράγκα, υπογραμμίζοντας πως «αυτό που γεννήθηκε εδώ, δεν πρέπει να το χάσουμε, ούτε να το αφήσουμε να αναγνωριστεί από άλλους».

Το λεύκωμα διατίθεται από τον Σύλλογο «Το Πόλιον» και σύντομα θα βρίσκεται και στην αρχή της Ερμού στη Μυτιλήνη. Το ντοκιμαντέρ θα προβληθεί στη Ρεγκάτα και σχεδιάζεται να ακολουθήσουν εκδηλώσεις και ημερίδες για τη διατήρηση και ανάδειξη της ξυλοναυπηγικής στο νησί και στο Αιγαίο.

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
ΧΩΡΙΑ

Απολογισμός για το 2ο Φεστιβάλ Νέων του Πλωμαρίου

Επιτυχημένη διοργάνωση από το Σύνδεσμο Πλωμαριτών Αττικής «Βενιαμίν ο Λέσβιος»
ΜΥΤΙΛΗΝΗ

Η κυβέρνηση συνεχίζει τον εμπαιγμό των υγειονομικών

Το μέλος του γενικού συμβουλίου της ΠΟΕΔΗΝ Στρατής Σαμαράς καταγγέλλει την μη εκπλήρωση των κυβερνητικών υποσχέσεων
ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ

140.000 ευρώ για το Μιχαλέλειο και σιδερένια παπούτσια για δρόμους και παρακάμψεις

Αναλυτική ενημέρωση για την εξέλιξη των έργων της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου έκανε ο Κώστας Μουτζούρης και οι στενοί συνεργάτες του αντιπεριφερειάρχες
ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Στο πλευρό της Καισαριανής η Λαϊκή Συσπείρωση Δυτικής Λέσβου

Καταγγέλλει προσπάθεια ιδιωτικοποίησης των υπηρεσιών των δήμων και ποινικοποίησης της αλληλεγγύης στους εργαζόμενους
ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΔΡΑΣΕΙΣ

Ένα νέο αμαξίδιο, ανάσα αξιοπρέπειας για τον Κώστα στην Ερμού

Χάρη στον Γιώργο Κοτοπούλη και τον Πρόδρομο Πατερέλλη
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Νέα σχολική χρονιά με αναβαθμισμένες υποδομές στη Μυτιλήνη

Με ανακαινίσεις, νέους χώρους και σύγχρονο εξοπλισμό, ο Δήμος Μυτιλήνης αποδεικνύει ότι η Παιδεία μπαίνει στην πρώτη γραμμή!
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Νέα φωτιά στον καταυλισμό Ρομά στην Παγανή

Επί ποδός η Πυροσβεστική
ΑΤΖΕΝΤΑ

Μνήμη απελευθέρωσης: Σεπτέμβρης ’44 στη Λέσβο

Το ΚΚΕ καλεί σε εκδήλωση στα Τσαμάκια για την ιστορική μνήμη και τους σημερινούς αγώνες
ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ

Έξι νέα έργα για την Παιδεία στο Βόρειο Αιγαίο

Με απόφαση του Περιφερειάρχη Κ. Μουτζούρη εντάσσονται στο Πρόγραμμα 2021-2027 έργα άνω των 15,8 εκατ. ευρώ για σχολικές υποδομές σε Σάμο, Χίο και Ικαρία
ΜΥΤΙΛΗΝΗ

Βαρύ πένθος στις ενορίες της Καλλιθέας Μυτιλήνης

Απεβίωσε ο αγαπημένος ιερέας που υπηρέτησε με σεμνότητα και αγάπη την τοπική Εκκλησία
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Σε κατάσταση ακραίας ξηρασίας η Λέσβος

Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε η επίσημη ιστοσελίδα του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών σε συνεργασία με την υπηρεσία Copernicus της Ευρωπαϊκής Ένωσης
ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΠΑΙΔΙΑ + ΓΟΝΕΙΣ

Tο επικίνδυνο «διαβατήριο» των εφήβων για κλαμπ και αλκοόλ στη Μυτιλήνη

Ένα κοινό μυστικό ανάμεσα στους ανήλικους, άγνωστο όμως σε γονείς και καταστηματάρχες – οι κίνδυνοι και οι ευθύνες που προκύπτουν
ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ