ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Ένα χωριό θαύμα, με συνεταιρισμούς, τυροκομεία και μηδενική ανεργία
Ο Μεσότοπος της Δυτικής Λέσβου ίσως αποτελεί παράδειγμα οικισμού της υπαίθρου όπου οι κάτοικοι παραμένουν στον τόπο τους, αξιοποιώντας τις δυνάμεις της γης και της κτηνοτροφίας
Γράφει η ΜΑΡΙΑ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ Δημοσίευση 8/6/2025

Η ιστορία μας εστιάζει στον Μεσότοπο, ένα γραφικό χωριό της Δυτικής Λέσβου 788 κατοίκων, χτισμένο στην καρδιά του νησιού. Εδώ, η ανεργία είναι σχεδόν μηδενική, καθώς άνδρες και γυναίκες αξιοποιούν κάθε ευκαιρία που προσφέρει η γη και οι άνθρωποί της. Οι περισσότεροι απασχολούνται στις τυροκομικές μονάδες, στις δικές τους μικρές εκτροφές ζώων, αλλά και στους δύο συνεταιρισμούς που δίνουν ζωή στην τοπική οικονομία: τον γυναικείο αγροτουριστικό συνεταιρισμό και τον κτηνοτροφικό - αγροτικό συνεταιρισμό, ο οποίος έχει καταφέρει να καθετοποιήσει την παραγωγή, προσφέροντας ποιοτικά γαλακτοκομικά προϊόντα που φημίζονται για τη γεύση τους και τις ανταγωνιστικές τιμές τους.
Η κοινωνία του Μεσοτόπου δεν στηρίζεται μόνο στην εργασία. Ο πολιτισμός έχει βαθιές ρίζες και δυνατή παρουσία μέσα από τον τοπικό Πολιτιστικό Σύλλογο, που προσφέρει μαθήματα χορού, θεάτρου και άλλων καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων. Από τα παιδιά μέχρι τους ηλικιωμένους, όλοι συμμετέχουν με ενθουσιασμό, αποδεικνύοντας ότι η ύπαιθρος δεν είναι απομονωμένη, αλλά γεμάτη ζωή και δημιουργία. Παράλληλα, η εκπαίδευση αποτελεί σημαντική προτεραιότητα, με φροντιστήρια ξένων γλωσσών, ακαδημία ποδοσφαίρου και τμήματα πολεμικών τεχνών που γεμίζουν τα απογεύματα των παιδιών.
«Ποτέ δεν σκέφθηκα να φύγω από τον Μεσότοπο»
Η Αθηνά Πιπίνη, πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου «Ο Μεσότοπος», ζει με πάθος και αγάπη για τον τόπο της.
«Ποτέ δεν σκέφθηκα να εγκαταλείψω τον Μεσότοπο. Αν και έχουμε δυσκολίες – θυμάμαι έναν χιονιά που μας κράτησε κλεισμένους στα σπίτια για μέρες – εδώ βρήκα όσα ήθελα. Εργάζομαι στον χώρο της μόδας και παράλληλα συμμετέχω στις παραστάσεις του Συλλόγου. Αυτό μου δίνει έμπνευση και με γεμίζει χαρά. Ίσως να μην έχουμε τα κλαμπ ή τις παραστάσεις των μεγάλων πόλεων, αλλά βρίσκουμε τρόπους να περνάμε καλά και να στηρίζουμε ο ένας τον άλλον».
Η ζωή του κτηνοτρόφου: σκληρή αλλά ουσιαστική
Στους δρόμους του Μεσοτόπου, λίγο πριν το μεσημέρι, συναντήσαμε τον Ανδρέα Πίτσα, έναν κτηνοτρόφο που ξυπνά καθημερινά στις 5 το πρωί για να φροντίσει τα ζώα του και να ασχοληθεί με τις αγροτικές εργασίες.
«Η ζωή στην ύπαιθρο είναι απαιτητική, αλλά και γεμάτη ουσία. Η κόρη μου μεγαλώνει σε ένα πιο ήρεμο και υγιές περιβάλλον. Τα βράδια, με τη γυναίκα μου και την κόρη μας, ασχολούμαστε με τους παραδοσιακούς χορούς – είναι η ψυχαγωγία μας. Βέβαια, μας προβληματίζει η έλλειψη επαρκών υποδομών υγείας. Το Κέντρο Υγείας Άντισσας έχει ελλείψεις και αυτό μας αγχώνει».
Το μεράκι του μουσικού και το φιλόξενο καφενείο
Η στάση μας στο μεζεδοπωλείο-καφενείο του χωριού φέρνει κοντά μας τον Γαβριήλ Βουγιούκα. Μαζί με τον κολλητό του, άνοιξαν αυτόν τον χώρο όχι μόνο για βιοποριστικούς λόγους, αλλά για να προσφέρουν ένα σημείο συνάντησης στους συγχωριανούς τους.
«Αγαπώ την ηρεμία εδώ – μου επιτρέπει να ασχολούμαι με την αγαπημένη μου τέχνη: την κατασκευή μπουζουκιών. Ξεκίνησα να μαθαίνω μουσική βλέποντας βίντεο στο YouTube και τελικά άρχισα να κατασκευάζω τα δικά μου όργανα. Το καφενείο είναι το στέκι μας· εδώ οι άνθρωποι κουβεντιάζουν, γελούν και νιώθουν ότι ανήκουν».
Γυναικεία δύναμη και συνεταιριστική αλληλεγγύη
Στο κατάστημα του Γυναικείου Αγροτουριστικού Συνεταιρισμού, η Ειρήνη Κουρλή μιλά με υπερηφάνεια για τη δουλειά της:
«Ο συνεταιρισμός μας ξεκίνησε πριν από 27 χρόνια από 25 γυναίκες. Σήμερα είμαστε 38 μέλη, με 20 γυναίκες να εργάζονται καθημερινά. Εγώ ασχολούμαι με το διοικητικό κομμάτι – δεν φτιάχνω γλυκά, αλλά βοηθώ στο να προωθηθεί το έργο μας. Η ζωή στο χωριό δεν μας αφήνει να βαρεθούμε ποτέ: γεμίζουμε τη μέρα μας με εργασία, τέχνη και οικογένεια».
Οι νέοι του Μεσοτόπου μένουν και δημιουργούν
Στο θερμοκήπιο της οικογένειας Καξηρή, ο νεαρός Λουκάς εξηγεί πόσο σημαντικό είναι για τη γενιά του να παραμείνει στο χωριό:
«Πολλοί από τους φίλους μου έμειναν εδώ γιατί υπάρχουν δουλειές που μας ενδιαφέρουν. Το αγροτικό και παραγωγικό κομμάτι έχει μέλλον, ειδικά όταν αγαπάς αυτό που κάνεις. Οι μετακινήσεις στη Μυτιλήνη είναι μέρος της καθημερινότητάς μας – χειμώνα-καλοκαίρι – αλλά αξίζει τον κόπο».
Η φημισμένη τυροκομία και οι προκλήσεις της νησιωτικής ζωής
Η επίσκεψή μας ολοκληρώνεται στο τυροκομείο του Γιώργου Βασίλα, που μιλάει για τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες:
«Η μεταφορά των πρώτων υλών είναι δύσκολη. Πρέπει να περιμένουμε τα πλοία και τα φορτηγά – δεν είναι πάντα εύκολο. Όμως αγαπάμε αυτό που κάνουμε, και η ποιότητα των προϊόντων μας μάς ανταμείβει. Ο Μεσότοπος έχει δουλειές και δυνατότητες, αρκεί να τις αξιοποιούμε».
Ο Μεσότοπος σήμερα: Ζωντανός, δυνατός, γεμάτος ελπίδα
Ο Μεσότοπος αποδεικνύει πως η ύπαιθρος μπορεί να προσφέρει όχι μόνο εργασία, αλλά και πολιτισμό, αλληλεγγύη και ευκαιρίες εξέλιξης. Με συνεταιρισμούς που ενισχύουν την τοπική οικονομία και νέους που επιλέγουν να μείνουν και να δημιουργήσουν, το χωριό παραμένει ζωντανό – και το μέλλον του φαίνεται φωτεινό.