Αντέχει η Λέσβος μια δεύτερη χρονιά ανομβρίας;
Μόλις 13,5 ίντσες νερού έδωσαν οι βροχές το τρέχον υδρολογικό έτος ως τις 15 Μαρτίου
Γράφει ο ΝΙΚΟΣ ΜΑΝΑΒΗΣ Δημοσίευση 16/3/2025

Το Σάββατο 15 Μαρτίου 2025, ο μετεωρολογικός σταθμός των Εκπαιδευτηρίων Πλάτωνος στη Μυτιλήνη κατέγραψε 346 χιλιοστά βροχής κατά το τρέχον υδρολογικό έτος (1η Οκτωβρίου 2024 – 31 Σεπτεμβρίου 2025), δηλαδή περίπου 13,5 ίντσες νερού. Ο Ιανουάριος, ο Φεβρουάριος και ο μισός Μάρτιος του 2025 αποδείχθηκαν πολύ ξηροί μήνες, με τις βροχοπτώσεις που σημειώθηκαν σε αυτούς να είναι ελάχιστες, παρότι ιστορικά σε αυτούς καταγράφονται υψηλές βροχοπτώσεις. Ίσως αυτό να αποτελεί και ένα στοιχείο της κλιματικής αλλαγής – κρίσης που βιώνει το νησί της Λέσβου.
Πρόκειται για το δεύτερο συνεχόμενο έτος με εξαιρετικά περιορισμένες βροχοπτώσεις για το νησί του ανατολικού Αιγαίου. Το προηγούμενο υδρολογικό έτος ολοκληρώθηκε με τις βροχές να δίνουν μόλις 22,5 ίντσες νερού. Αυτό σημαίνει ότι το νησί είναι ήδη αντιμέτωπο με μειωμένα αποθέματα νερού στον υδροφόρο ορίζοντα.
Εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, το τρέχον υδρολογικό έτος αναμένεται να ολοκληρωθεί με πάρα πολύ λίγες βροχές. Οι βροχοπτώσεις την περίοδο Μαρτίου – Ιουνίου είναι μικρότερης διάρκειας και προσφέρουν λιγότερες ποσότητες νερού στη γη της Λέσβου. Η μέση βροχόπτωση στην ανατολική Λέσβο εκτιμάται στα 800 χιλιοστά, ενώ στη δυτική πλευρά του νησιού οι βροχοπτώσεις είναι σημαντικά λιγότερες σε μέσο όρο. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μείωση των βροχοπτώσεων σε όλο το νησί. Την τελευταία πενταετία, ο μέσος όρος των ετήσιων βροχοπτώσεων περιορίστηκε στα 650 χιλιοστά. Πρόκειται για ένα φαινόμενο που αναμένεται να ενταθεί τα επόμενα χρόνια.
Τα κλιματικά μοντέλα που έχουν αναπτύξει οι επιστήμονες δείχνουν ότι τα επόμενα χρόνια θα συνεχιστεί ο περιορισμός των βροχοπτώσεων στο νησί της Λέσβου, όπως και στα άλλα νησιά του Βορείου Αιγαίου.
Οι μειωμένες βροχοπτώσεις οδηγούν, εκ των πραγμάτων, σε ενδυνάμωση των προβλημάτων έλλειψης νερού για ανθρώπινη κατανάλωση κατά την καλοκαιρινή περίοδο. Ήδη οι παράγοντες της ΔΕΥΑΛ και του Δήμου Μυτιλήνης είναι εξαιρετικά ανήσυχοι. Οι μειωμένες βροχοπτώσεις αποτελούν επίσης μεγάλο πρόβλημα για την αγροτική οικονομία του νησιού. Η έλλειψη βροχοπτώσεων δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στην ελαιοκομία, την κτηνοτροφία, την αμπελουργία, τις καλλιέργειες κηπευτικών, τις αροτραίες καλλιέργειες και τη μελισσοκομία του νησιού.
Η στροφή σε πιο βιώσιμες πρακτικές διαχείρισης νερού και η ενίσχυση της ανθεκτικότητας των οικοσυστημάτων (μέσω της αναδάσωσης, της αποκατάστασης των υδρολογικών κύκλων και της βελτίωσης των υποδομών ύδρευσης) ίσως να αποτελέσουν σημαντικά βήματα προς την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων. Επίσης, η μετάβαση σε πιο ανθεκτικές καλλιέργειες που απαιτούν λιγότερο νερό και η εφαρμογή τεχνικών αποθήκευσης νερού, όπως τα συστήματα συλλογής βρόχινου νερού, μπορεί να βοηθήσουν στον περιορισμό των αρνητικών επιπτώσεων.