Κατά το σχολικό έτος 2023-24, το ΓΕ.Λ. Παμφίλων συμμετείχε στο Ευρωπαϊκό έργο
eTwinning, Λ.Α.Δ.Ι. (Λιόδεντρα – Αιωνόβια – Διαχρονικής – Ιστορίας), με 16
μαθητές/τριες από όλες τις τάξεις του Σχολείου και με υπεύθυνους εκπαιδευτικούς τη
φιλόλογο Βρικέλλη Βασιλεία και τον Διευθυντή του Σχολείου, Συναχείρη Χρήστο.
Πρόκειται για ένα εγκεκριμένο έργο eTwinning, που ιδρύθηκε από το ΓΕ.Λ.
Παμφίλων με συνιδρυτή το Περιφερειακό Λύκειο Λιβαδίων Κύπρου, με βασικό
στόχο την εμπλοκή των εκπαιδευτικών σε Ευρωπαϊκό πρόγραμμα eTwinning. Στο
έργο συμμετείχαν, επίσης, εκπαιδευτικοί και μαθητές/τριες του Πρότυπου ΕΠΑ.Λ.
Ξάνθης, του 3 ου Γυμνασίου Κορυδαλλού, του 9 ου Γυμνασίου Νίκαιας και του
Κλασσικού Λυκείου Francesco Maurolico Μεσσήνης Ιταλίας.

Συνολικά, το συνεργατικό έργο περιλαμβάνει 15 εκπαιδευτικούς και 65 μαθητές/τριες.Κεντρικό θέμα του έργου είναι τα Λιόδεντρα και το Λάδι, που παράγεται από τον καρπό τους, την Ελιά. Το θέμα αυτό επιλέχτηκε γιατί η Ελλάδα, η Κύπρος και η
Ιταλία είναι χώρες της Μεσογείου, στις οποίες συναντάμε πάρα πολλά λιόδεντρα,
καθώς η ελιά καλλιεργήθηκε από τα αρχαία χρόνια στις χώρες της Ανατολικής
Μεσογείου. Για τους λαούς αυτούς, το λάδι είναι πολύτιμο, είναι ο «υγρός χρυσός της
Μεσογείου». Παντού συναντάμε την ελιά και το λάδι, στο τραπέζι μας, το καντήλι
μας, τη λαϊκή μας παράδοση. Οι ελαιώνες μας είναι συνυφασμένοι με την ιστορία της
χώρας μας, την πολιτιστική μας κληρονομιά, τη θρησκεία, την οικονομία μας.
Από τα αρχαία χρόνια το κλαδί της ελιάς συμβολίζει την ειρήνη, τη νίκη, τη
γονιμότητα, την κάθαρση. Θέλησαν, λοιπόν, οι μαθητές/τριες να ανακαλύψουν την
ανεκτίμητη αξία της ελιάς για τον τόπο. Στο έργο αυτό, αρχικά, ασχολήθηκαν με την
ιστορία της ελιάς στη Λέσβο, από την αρχαιότητα έως σήμερα, κάνοντας
βιβλιογραφική έρευνα και δημιουργώντας ένα ψηφιακό βιβλίο. Από τη
βιβλιογραφική έρευνα και τη δικτυογραφία, οι μαθητές/τριες δημιούργησαν δύο
ψηφιακά λεξικά, το πρώτο, για το λεξιλόγιο της ελιάς στα Αρχαία Ελληνικά και το
δεύτερο, για το λεξιλόγιο της ελιάς στη Λεσβιακή ντοπιολαλιά.

Στη συνέχεια, επικεντρώθηκαν στην καλλιέργεια της ελιάς, με επίσκεψη σε ελαιώνα,
για να γνωρίσουν τα βασικά στάδια της συγκομιδής και της ελαιοκαλλιέργειας.
Επίσης, πήραν μέρος στο λιομάζωμα και την παραγωγή λαδιού, με την επίσκεψη σε
ελαιοτριβείο και γεύτηκαν την παραδοσιακή καπιράδα. Έφτιαξαν στο Σχολείο και τις
δικές τους βρώσιμες ελιές, τις τσακιστές, όπως λέγονται στο νησί. Στόχος τους ήταν,
ακόμα, να αναδείξουν τη μεγάλη διατροφική αξία του λαδιού και να φτιάξουν
συνταγές με βάση το ελαιόλαδο και την ελιά, όπως λαδοκούλουρα με πορτοκάλι,
πάστα ελιάς, σιμιγδαλένιο χαλβά, μελομακάρονα, σοκολατόπιτα με ελαιόλαδο.
Θέλοντας, επίσης, να αναδείξουν την ανθεκτικότητα του ελαιολάδου, κατά το
τηγάνισμα, τηγάνισαν αυγά και παραδοσιακές τηγανίτες. Οι συνταγές, όλων των
συνεργαζόμενων Σχολείων, συγκεντρώθηκαν σε ένα συνεργατικό ψηφιακό Βιβλίο
Συνταγών.

Άλλη δραστηριότητα του έργου ήταν η παρασκευή σαπουνιών, στο Σχολείο, από
χρησιμοποιημένο ελαιόλαδο. Πρέπει να προσθέσουμε στις δράσεις και τον Εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Ελιάς & Ελαιολάδου με τη φύτευση μιας Αδραμυτιανής ελιάς, στην αυλή του Σχολείου. Επίσης, τη δημιουργία ερωτηματολογίου για γονείς, συγγενείς, γείτονες των μαθητών/τριών, υπό μορφή συνεντεύξεων, με σκοπό την άντληση πληροφοριών για τη συγκομιδή της ελιάς και την ελαιοπαραγωγή. Οι μαρτυρίες των ανθρώπων αυτών κατεγράφησαν και συγκεντρώθηκαν σε μια διαδραστική αφίσα.

Από τις πιο ενδιαφέρουσες δραστηριότητες του έργου ήταν οι εκπαιδευτικές
επισκέψεις, όπως η επίσκεψη σε Σαπωνοποιείο της περιοχής και στη Βιοτεχνία
Επεξεργασίας Ξύλου Ελιάς στα Πάμφιλα, όπου έμαθαν για τον τρόπο επεξεργασίας
του ξύλου της ελιάς και τη μορφοποίησή του σε είδη οικιακής και προσωπικής
χρήσης, χρηστικά και διακοσμητικά αντικείμενα. Εκεί, δόθηκε η ευκαιρία στους
μαθητές, με τη βοήθεια του τεχνίτη, να δουλέψουν στον τόρνο και να κατασκευάσουν
μια μολυβοθήκη από ξύλο ελιάς. Επισκέφθηκαν, επίσης, και το Μουσείο
Βιομηχανικής Ελαιουργίας Λέσβου, στην Αγία Παρασκευή, για να γνωρίσουν την
ιστορία του κοινοτικού ελαιοτριβείου αλλά και τον κύκλο των εργασιών που
σχετίζονται με την ελαιοπαραγωγή. Συμμετείχαν, ακόμα, στην εξαιρετική ξενάγηση
που διοργάνωσε το Open Lesvos σε συνεργασία με την Κοινωνική Συνεταιριστική
Επιχείρηση Ξεναγών Παρέα στη Λέσβο και τη θεατρική ομάδα Άστεγοι στα Λαδάδικα Μυτιλήνης, εκεί όπου χτυπούσε η καρδιά της εμπορικής δραστηριότητας
του λαδιού και των σαπουνιών. Κατά τη διάρκεια της ξενάγησης, οι μαθητές/τριες
έβγαλαν φωτογραφίες τα κτήρια και τις πληροφοριακές πινακίδες, τους κώδικες QR,
που είχε τοποθετήσει το Open Lesvos, με τις ιστορίες των ανθρώπων που έζησαν σε
αυτά τα κτήρια και στη συνέχεια, στο Εργαστήριο Πληροφορικής του Σχολείου,
δημιούργησαν μια διαδραστική αφίσα με το υλικό που είχαν συγκεντρώσει.
Επιπλέον, ασχολήθηκαν με την ελιά στις τέχνες και δημιούργησαν ένα ηλεκτρονικό
βιβλίο για την αρχαϊκή διακόσμηση των αγγείων και ένα ηλεκτρονικό περιοδικό Η
ΕΛΙΑ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΗ στο School Press του Π.Σ.Δ., για να δημοσιεύουν, κατά τη
διάρκεια του έργου, άρθρα που σχετίζονται με την ελιά στις τέχνες, την ποίηση, τη
λογοτεχνία, τη ζωγραφική. Η συντακτική ομάδα εστίασε, κυρίως, σε έργα Λέσβιων
καλλιτεχνών και λογοτεχνών, καθώς το νησί ήταν πάντα πρωτοπόρο στην πνευματική και πολιτιστική εξέλιξη. Αναρτήθηκαν, επίσης, ζωγραφικά έργα και ένα κέντημα μαθητών/τριών του Σχολείου, με θέμα την ελιά και το λάδι.

Παράλληλα, αξιοποίησαν τις Νέες Τεχνολογίες, διεύρυναν τις γνώσεις τους και
καλλιέργησαν ήπιες δεξιότητες, τόσο οι εκπαιδευτικοί όσο και οι μαθητές/τριες των
συνεργαζόμενων Σχολείων. Το σημαντικότερο, όμως, κέρδος της συμμετοχής ήταν η
επικοινωνία και η συνεργασία με εκπαιδευτικούς και μαθητές/τριες άλλων Σχολείων.
Τέλος, μετέφεραν την εμπειρία τους στην εκπαιδευτική κοινότητα και την ευρύτερη
κοινωνία με τη συνεργασία των γονέων/κηδεμόνων των μαθητών/μαθητριών και με
τη διάχυση των δράσεων του έργου.

Οι δραστηριότητες του ΓΕ.Λ. Παμφίλων, κατά τη διάρκεια της υλοποίησης του
έργου, αποτυπώνονται στο παρακάτω ιστολόγιο, που δημιουργήθηκε στην Ψηφιακή
Εκπαιδευτική Πλατφόρμα eme του Π.Σ.Δ.