Μπροστά στο μνημείο για τους πνιγμένους, παραδίπλα από τη μεγάλη λίστα των 30.000 ονομάτων, πνιγμένων προσφύγων στη Μεσόγειο από το 1993 έως σήμερα συναντήσαμε τον Γιώργο Ζέρβα. Έναν άνθρωπο που πριν ακόμα γεννηθεί ήξερε τι είναι πόνος και τι προσφυγιά.

Με τη ζωή του και τη δράση του ανέκαθεν λειτουργούσε και λειτουργεί ως υπόδειγμα αλληλεγγύης και ανθρωπιάς.

«Πρέπει να βοηθούμε όλοι οι Έλληνες τους ξένους, γιατί περάσαμε πολλά πρώτα εμείς οι ίδιοι» λέει ο 83χρονος σήμερα Γιώργος Ζέρβας, το μεγαλύτερο σε ηλικία μέλος της κίνησης «Συνύπαρξη και Επικοινωνία στο Αιγαίο». Μια οργάνωση που δίνει κάθε μέρα το παρών για τη συνύπαρξη με τους αιτούντες άσυλο, διοργανώνοντας μεταξύ των άλλων εκδρομές για ανήλικους πρόσφυγες, ώστε να ξεφεύγουν από τον καταυλισμό της Μόριας. Κι αυτό ανάμεσα σε δεκάδες άλλες δράσεις της.

Η γιαγιά του κυρ Γιώργου, όπως τον λένε φίλοι και σύντροφοί του, ταξίδεψε το 1922 μόνη της με δυο παιδιά από το Αϊβαλί της Μικρασίας στη Λέσβο μέσω Θεσσαλονίκης!

Ο ίδιος θυμάται τη μητέρα του να διηγείται ιστορίες από τη γιαγιά που δούλευε μαγείρισσα από τις 7 το πρωί μέχρι τις 9 το βράδυ, και μην έχοντας πού να αφήσει τα δυο της παιδιά, τα είχε δεμένα με κορδέλα κάτω από τα δέντρα για να τα πάρει πίσω όταν σχολάσει… «Ό,τι αισθάνομαι γι’ αυτά που πέρασε η γιαγιά μου, το ίδιο νιώθω γι’ αυτούς τους ανθρώπους που έρχονται σήμερα…» λέει.

Με το παράδειγμα της ζωής του και τη βοήθεια στους πρόσφυγες, ο κυρ Γιώργος ήταν και στο μνημόσυνο που έγινε την Κυριακή 29 Σεπτεμβρίου στο λιμανάκι της Θερμής στη Λέσβο για τους 30.000 πνιγμένους πρόσφυγες που χάθηκαν στη Μεσόγειο από το 1993 έως σήμερα. Το μνημόσυνο διοργάνωσε η πρωτοβουλία «Welcome to Europe», και την προηγούμενη μέρα στο παλιό ελαιοτριβείο της Παναγιούδας αντάμωσαν πρόσφυγες του 2009 που είχαν φτάσει στη Λέσβο και σήμερα ζουν στην Ευρώπη με πρόσφυγες που ζουν στο ΚΥΤ Μόριας, σε ένα φεστιβάλ μουσικής και χορού. Τραγική ειρωνεία όλο αυτό το μνημόσυνο, αν σκεφτεί κανείς ότι το απόγευμα της Κυριακής, λίγα χιλιόμετρα παρακάτω ξέσπασε φονική πυρκαγιά στον καταυλισμό της Μόριας…

Τον Γιώργο Ζέρβα δεν τον έχουμε συναντήσει εκεί μόνο. Το περασμένο καλοκαίρι τον βράβευσαν φοιτητές από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν για την ταπεινοφροσύνη που επέδειξε και επιδεικνύει. Τον τίμησαν σαν αντιπρόσωπο του Λεσβιακού λαού για την ευγένεια και φιλοξενία που έχει προσφέρει σε όλη του τη ζωή και αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση για όλους μας. Όταν οι φοιτητές του MSU τον ρώτησαν γιατί και πώς κάνει όλα αυτά ακόμη και σε αυτήν την ηλικία, η απάντηση του ήταν με το χέρι του. Έδειξε την καρδιά του.

Γεννήθηκε στη Μυτιλήνη. Έμενε στην οδό Κυκλάδων 45. Πήγαινε στο 6ο δημοτικό Σχολείο Μυτιλήνης και στα εννιά του χρόνια έγινε αετόπουλο της ΕΠΟΝ. Ο πατέρας του, ο Νίκος, ήταν αριστερός και η μητέρα του η Ευστρατία, το γένος Καρατζά. «Ο μπαμπάς μου έκανε εξορίες στη Γυάρο και σε άλλα νησιά, χρόνια πόνου, ταλαιπωρίας και δακρύων» θυμάται ο κ. Ζέρβας.

Στα 22 του χρόνια ο Γιώργος Ζέρβας, έχοντας από μικρός το όνειρο να «ταξιδέψει στην Αυστράλια» και μην καταφέρνοντάς το, δούλευε ως τσαγκάρης, ώσπου δέχτηκε την πρόσκληση από την αδερφή του και έφυγε το 1972 με τη γυναίκα του και τα δυο του παιδιά στη Ζυρίχη. Εκεί γεννήθηκε η μικρή του κόρη. Δούλεψε μεροκάματα, οικοδόμος και σε άλλες δουλειές σε Νοσοκομεία. «Όπως έρχονταν οι Αλβανοί τη δεκαετία του 1990 στην Ελλάδα, έτσι ήμασταν κι εμείς γι’ αυτούς στην Ελβετία. Αλλά συνδικαλιστήκαμε, οργανωθήκαμε στα σωματεία, κάναμε χορεσπερίδες, δεν ησυχάζαμε», θυμάται.

«Πες μου ρε Μάντζαρη»
Επέστρεψαν όλοι μαζί στη Μυτιλήνη, «είχα νοσταλγήσει τον τόπο μου», το 1984 και δούλεψε στο Νοσοκομείο Μυτιλήνης, απλός εργαζόμενος μέχρι να συνταξιοδοτηθεί. Ιστορικό στέλεχος της Ανανεωτικής Αριστεράς στη Λέσβο και του ΚΚΕ Εσωτερικού.

«Αν μου έλεγες, πες μου ρε Μάντζαρη τι είναι ένας σωστός αριστερός, θα σου έδειχνα τον Γιώργο Ζέρβα» μας λέει συγκινημένος ο Δημήτρης Μάντζαρης. «Δεν συμμετείχε ποτέ στην ανθρωποφαγία της Αριστεράς, άντεξε σε όλες τις διασπάσεις και δεν τσακωνόταν με κανέναν. Όταν οι σύντροφοί του το 2010 πήγαν στη ΔΗΜΑΡ, εκείνος στενοχωρήθηκε πολύ, αλλά επέμεινε ότι η Ανανεωτική Αριστερά μπορεί να εκφραστεί μόνο από τον ΣΥΡΙΖΑ», σχολίασε. «Ήταν πάντα και είναι ο άνθρωπος της έμπρακτης βοήθειας και αλληλεγγύης, αριστερός με όλη τη σημασία της λέξης, όχι από τη διαδήλωση στο σπίτι»… εξήγησε.

Κατά τον πόλεμο της Βοσνίας τη δεκαετία του 1990, ο Γιώργος Ζέρβας και η οικογένειά του ανέλαβαν και πήραν δύο παιδιά, ένα κορίτσι και ένα αγόρι, «προσφυγόπουλα» όπως μας είπε, να τα αναθρέψουν, «τα πηγαίναμε σχολείο, τα διαβάζαμε να μάθουν γράμματα, τρώγαμε μαζί».

Ήταν και είναι πάντα εκεί. Το 2015 στις ακτές της Λέσβου, τον θυμάται ο Γιάννης Παυλής από τη «Συνύπαρξη» να πηγαίνει γάλατα, κουβέρτες και τρόφιμα κάθε μέρα, χωρίς να φωτογραφίζεται.

«Γιατί τα κάνεις όλ’ αυτά κυρ Γιώργο;», τον ρωτάμε. «Μόνο οι φτωχοί βοηθούν τους φτωχούς γιατί ξέρουν. Οι άλλοι δεν κάνουν τίποτα. Έχω τις διαφωνίες μου και τις εκφράζω με την Αριστερά. Αλλά αυτό σημαίνει Αριστερά, να δίνεις από το τίποτα, από την ψυχή της ψυχής σου».

*To παρόν άρθρο δημοσιεύτηκε στο free press περιοδικό ΠΛΑΤΕΙΑ που κυκλοφορεί