Δομικές αλλαγές στην αγορά του γάλακτος
Πως θα πληρώνονται οι κτηνοτρόφοι το γάλα που παραδίδουν στους τυροκόμους
Γράφει ο ΝΙΚΟΣ ΜΑΝΑΒΗΣ Δημοσίευση 11/10/2022
Τούτες τις μέρες προχωρούν οι διαπραγματεύσεις μεταξύ κτηνοτρόφων και των συνεταιρισμών τους από την μια πλευρά και των τυροκομικών επιχειρήσεων από την άλλη πλευρά. Ωστόσο οι τιμές δεν θα είναι ίδιες για όλους και επίσης οι τιμές που θα συμφωνηθούν τώρα δύσκολα θα παραμείνουν σταθερές μέχρι το κλείσιμο της γαλακτοπαραγωγικής περιόδου 2022/2023.
Η τιμή παραγωγού του γάλακτος (πρόβειου και κατσικίσιου), σε λίγες περιοχές της χώρας, το 2022 παρέμεινε σταθερή, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του ΕΛΓΟ Δήμητρα. Η τιμή παραγωγού για το πρόβειο γάλα ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2022 από τα 1,17 ευρώ ανά κιλό και τον Ιούλιο ανέβηκε στα 1,24 ευρώ ανά κιλό. Δηλαδή μέσα σε επτά μήνες καταγράφηκε μια αύξηση της μέσης τιμής κατά 7 λεπτά του ευρώ. Μικρότερη ήταν η μεταβολή στην τιμή του κατσικίσιου γάλακτος. Η μέση τιμή του τον Ιανουάριο του 2022 ξεκίνησε από τα 0,73 ευρώ ανά κιλό και ανέβηκε ως τα 0,77 ευρώ ανά κιλό τον Ιούλιο. Αύξηση κατά 4 λεπτά του ευρώ.
Οι τιμές παραγωγού του πρόβειου και του κατσικίσιου γάλακτος αυξήθηκαν για δύο βασικούς λόγους: α) η αύξηση του κόστους παραγωγής και του πληθωρισμού οδήγησαν τους κτηνοτρόφους και τους συνεταιρισμούς τους να επιδιώξουν αναμόρφωση των τιμών προς τα πάνω, β) οι ανεπαρκείς διαθέσιμες ποσότητες γάλακτος οδήγησαν πολλές τυροκομικές επιχειρήσεις να δώσουν οριακά βελτιωμένες τιμές για να πάρουν τις ποσότητες γάλακτος που είχαν ανάγκη.
Με τον πληθωρισμό να τρέχει με ρυθμό 12% στην Ελλάδα (ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ για τον Σεπτέμβριο του 2022), δύσκολα μπορεί να πιστέψει κανείς πως το κόστος παραγωγής του γάλακτος θα παραμείνει σταθερό. Γι’ αυτό και σε αρκετές περιπτώσεις οι συνεταιρισμοί θέλουν να βάλουν στις συμφωνίες με τις τυροκομικές επιχειρήσεις ρήτρα αναπροσαρμογής των τιμών με βάση την εξέλιξη του πληθωρισμού.
Κλιμακούμενη τιμή παραγωγού
Το 2022 είδαμε να διευρύνεται πολύ η διαφοροποίηση των τιμών από κτηνοτρόφο σε κτηνοτρόφο. Οι μεγάλοι κτηνοτρόφοι πήραν καλύτερες τιμές επειδή εξασφάλιζαν παράδοση μεγάλων ποσοτήτων γάλακτος στις τυροκομικές επιχειρήσεις. Οι μικροί κτηνοτρόφοι πούλησαν το γάλα τους σε αισθητά χαμηλότερες τιμές.
Η συνεργατική πώληση του πρόβειου και του κατσικίσιου γάλακτος στην Λέσβο εξασφαλίζει στους κτηνοτρόφους τις ίδιες τιμές παραγωγού για μικρούς και μεγάλους κτηνοτρόφους.
Ωστόσο είναι πολύ πιθανό, αν όχι φέτος, τα επόμενα χρόνια να δούμε ουσιαστικές διαφοροποιήσεις στις τιμές του γάλακτος από συνεταιρισμό σε συνεταιρισμό. Έτσι ώστε οι συνεταιρισμοί που παραδίδουν μεγαλύτερες ποσότητες γάλακτος, καλύτερης ποιότητας προϊόν και με περισσότερα λιπαρά να λαμβάνουν καλύτερες τιμές για τα μέλη τους.