Προστασία της ελιάς από μύκητες και βακτήρια
Δελτίο γεωργικών προειδοποιήσεων από το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών Ηρακλείου
Από το NEWSROOM Δημοσίευση 7/10/2021
Μετά από μια μακρά περίοδο ξηρασία στους ελαιώνες της Λέσβου και όλου του βορείου Αιγαίου τις επόμενες ημέρες αναμένονται οι πρώτες βροχές και γενικότερα να επικρατήσουν συνθήκες υψηλής υγρασίας. Στοιχεία απαραίτητα για τους ελαιώνες των νησιών. Ταυτόχρονα, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών αναμένεται να διαμορφωθούν ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη μυκητολογικών ασθενειών όπως είναι το κυκλοκόνιο, η κερκόσπορα, η σαπιοβούλα ή ξεροβούλα. Για την αντιμετώπιση τους εκδόθηκε δελτίο γεωργικών προειδοποιήσεων από το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών του Ηρακλείου.
Κυκλοκόνιο και κερκόσπορα
Για την αντιμετώπιση του κυκλοκόνιου προτείνεται η λήψη καλλιεργητικών μέτρων που μειώνουν την υγρασία και δημιουργούν συνθήκες αερισμού των δέντρων. Τέτοια μέτρα είναι η αραιή φύτευση, το κατάλληλο κλάδεμα κ.α. Σε περιοχές όπου η ασθένεια ενδημεί ή ευνοείται από συνθήκες αυξημένης υγρασίας σε ελαιώνες ευπαθών ποικιλιών συστήνεται προληπτικός ψεκασμός με χαλκούχα και άλλα εγκεκριμένα μυκητοκτόνα. Τα ίδια μέτρα προστασία που συστήνονται για το κυκλοκόνιο συμβάλουν στην καταπολέμηση της κερκόσπορας.
Σαπιοβούλα
Η σαπιοβούλα ή ξεροβούλα είναι μυκητολογικής ασθένειας που αναπτύσσεται σε καρπούς που υπάρχει προσβολή από τον δάκο. Η μόλυνση γίνεται στα νύγματα ωοτοκίας του εντόμου και το μόλυσμα μεταφέρεται από το παράσιτο του δάκου. Η εμφάνιση και η ένταση της ασθένειας συνδέονται άμεσα με τον πληθυσμό του δάκου και το βαθμό δακοπροσβολής στον ελαιώνα. Οι προσβολές του μύκητα είναι δευτερογενείς και εκδηλώνεται με δύο μορφές ανάλογα με την εποχή προσβολής και την ωριμότητα των καρπών. Στους θερινούς μήνες και στις αρχές του φθινοπώρου προσβάλλει άγουρους καρπούς προκαλώντας βυθισμένες φελλώδεις καστανόχρωμες κηλίδες “ξεροβούλα”. Το φθινόπωρο ή σπανιότερα στις αρχές του χειμώνα προσβάλλει ημιώριμους και ώριμους καρπούς και η κηλίδα καταλαμβάνει όλη την επιφάνεια του καρπού προκαλώντας καστανόχρωμη μαλακή σήψη “σαπιοβούλα”. Η συστηματική καταπολέμηση του δάκου περιορίζει την εκδήλωση της ασθένειας.
Η καρκίνωση
Η καρκίνωση είναι μια πολύ σοβαρή ασθένεια που οφείλεται σε βακτήριο. Εμφανίζεται συνήθως στα κλαδιά και στους κλάδους με το σχηματισμό εξογκωμάτων (φυμάτια, καρκινώματα), σπανιότερα στους βραχίονες, στον κορμό και στα φύλλα. Η ασθένεια εκδηλώνεται σε όλη τη διάρκεια του έτους, εφόσον ο καιρός είναι υγρός ή βροχερός και υπάρχουν πληγές στα δένδρα που αποτελούν τα σημεία εισόδου του παθογόνου. Νέες μολύνσεις προκαλούνται μετά από ράβδισμα, κλάδεμα, παγετό, χαλάζι ή δυνατό άνεμο
Προτείνεται οι ελαιοπαραγωγοί να αποφεύγουν το ράβδισμα και το κλάδεμα των δέντρων με υγρό και βροχερό καιρό. Τα προσβεβλημένα με όγκους κλαδιά αφαιρούνται, απομακρύνονται και καταστρέφονται. Τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται στο κλάδεμα πρέπει να απολυμαίνονται συστηματικά. Συστήνονται προληπτικοί ψεκασμοί με εγκεκριμένα χαλκούχα σκευάσματα αμέσως μετά τη συγκομιδή, το κλάδεμα, ισχυρό παγετό ή χαλάζι.
Η καπνιά
Ένας ακόμη μύκητας – εχθρός της ελιάς είναι η καπνιά που σε μελιτώματα κοκκοειδών. Λεπτή μαύρη στρώση καρποφοριών του μύκητα καλύπτει τα φύλλα και τα κλαδιά και δυσχεραίνει τις φυσιολογικές λειτουργίες του δέντρου προκαλώντας εξασθένιση. Ευνοείται από υψηλή υγρασία σε ελαιώνες με πυκνή βλάστηση. Η έγκαιρη καταπολέμηση των κοκκοειδών εντόμων και το κλάδεμα περιορίζουν την εξάπλωση της καπνιάς. Συστήνεται επέμβαση με χαλκούχο σκεύασμα μετά τη συγκομιδή.
Σε κάθε περίπτωση πριν από οποιαδήποτε επέμβαση οι ενδιαφερόμενοι ελαιοπαραγωγοί θα πρέπει να συμβουλεύονται τους κατά τόπους γεωπόνους και να ακολουθούν τις οδηγίες τους.